Nằm ở cực Nam Tổ quốc, Cà Mau có đường bờ biển dài, giao thương và vận chuyển gia súc, gia cầm bằng cả đường bộ và đường thủy khá sôi động. Sau sáp nhập, địa giới hành chính cấp xã rộng hơn, khiến công tác quản lý trong lĩnh vực chăn nuôi và thú y thêm nhiều áp lực, đòi hỏi lực lượng thú y cơ sở phải gánh vác khối lượng công việc rất lớn.
Cán bộ thú y không chuyên trách khi đảm nhận nhiệm vụ tiêm phòng, xử lý dịch bệnh hoặc hướng dẫn kỹ thuật sẽ gặp nhiều khó khăn. Ảnh: Kim Anh.
Thực tế tại Cà Mau đang cho thấy lực lượng thú y cơ sở vừa thiếu về số lượng, vừa yếu về chuyên môn. Hiện nay, nhiều xã trong tỉnh, UBND cấp xã chỉ bố trí được 1 nhân viên thú y phụ trách địa bàn. Cá biệt có xã hoàn toàn không có nhân viên thú y vì lực lượng này đã nghỉ việc theo chính sách. Ngay cả những nơi có bố trí nhân sự, phần lớn lại là lực lượng không chuyên trách, không được đào tạo bài bản về chăn nuôi, thú y.
Trước mắt, để giải quyết tình trạng này, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Cà Mau đã chỉ đạo các Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực chủ động phân công viên chức bám sát địa bàn xã, phối hợp hỗ trợ cơ quan chuyên môn cấp xã. Nhờ vậy, công tác phòng, chống dịch bệnh trên động vật phần nào được duy trì.
Đối với công tác kiểm dịch động vật, toàn tỉnh Cà mau hiện có 3 trạm kiểm dịch động vật đầu mối và 16 Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực. Trung bình mỗi trạm phụ trách 2-4 xã, phường. Với mạng lưới này, công tác kiểm dịch động vật cơ bản vẫn đảm bảo được yêu cầu, nhất là ở những điểm đầu mối giao thương. Khi xuất hiện ổ dịch, lực lượng thú y khu vực sẽ tập trung nhân lực, phối hợp với phòng chuyên môn của UBND xã để nhanh chóng khoanh vùng, ngăn chặn dịch bệnh lây lan, đồng thời tổ chức tiêu độc, khử trùng, điều tra dịch tễ.
Bên cạnh đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Cà Mau cũng thường xuyên phối hợp Chi cục Chăn nuôi và Thú y vùng VII tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn thú y cơ sở để nâng cao năng lực chuyên môn, xử lý dịch bệnh kịp thời.
Đây là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, cập nhật quy trình mới cho lực lượng thú y cơ sở. Nhờ có tập huấn, ngay cả những nhân viên thú y không chuyên trách cũng được trang bị thêm kiến thức để xử lý tình huống khi có dịch bệnh xảy ra.
Trong giai đoạn tới, yêu cầu hoàn thiện hệ thống thú y cơ sở ngày càng trở nên cấp thiết. Đây là “cánh tay nối dài” của ngành chăn nuôi và thú y, góp phần bảo vệ đàn vật nuôi, bảo đảm an toàn dịch bệnh, từ đó tạo nền tảng cho phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững ở Cà Mau.
Chi cục Chăn nuôi và Thú y Cà Mau đã đề xuất, tăng cường lực lượng thú y cơ sở cấp xã để phù hợp với đặc thù địa bàn rộng và khối lượng công việc lớn. Ảnh: Kim Anh.
Trước mắt, lực lượng thú y cơ sở được bố trí theo Nghị quyết số 23 của HĐND tỉnh Cà Mau. Tuy nhiên, việc bố trí này chỉ mang tính chất tạm thời. Bởi theo Công văn số 12/CV-BCĐ ngày 20/6/2025 của Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức cơ quan địa phương 2 cấp, những người hoạt động không chuyên trách cấp xã chỉ được bố trí đến trước ngày 31/5/2026. Điều này đồng nghĩa, nếu không có giải pháp kịp thời, sau mốc thời gian trên, nhiều xã ở Cà Mau sẽ rơi vào tình trạng “trắng” cán bộ thú y cơ sở.
Chi cục Chăn nuôi và Thú y Cà Mau đã tham mưu Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, trình UBND tỉnh để xin chủ trương bố trí nhân viên thú y cơ sở. Theo đề xuất, mỗi xã, phường sẽ được bố trí 2 nhân viên thú y. Đây là con số phù hợp với đặc thù địa bàn rộng, khối lượng công việc lớn và tình hình dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp.
Việc bố trí nhân viên thú y cơ sở không chỉ là nhu cầu cấp thiết trước mắt mà còn phù hợp với Luật Thú y và Đề án của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường năng lực hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y giai đoạn 2021–2030. Nếu được triển khai, giải pháp này sẽ giúp củng cố hệ thống thú y cơ sở, tạo sự ổn định lâu dài trong công tác phòng chống dịch bệnh, kiểm soát an toàn thực phẩm, đồng thời tạo điều kiện để ngành chăn nuôi Cà Mau phát triển bền vững.
