
Chanh leo Gia Lai đang đặt nhiều kỳ vọng trên thị trường xuất khẩu. Ảnh: Tuấn Anh.
Mục tiêu số 1: Đưa nông sản vươn xa
Theo báo cáo của Sở NN-PTNT tỉnh Gia Lai, hiện tổng diện tích gieo trồng toàn tỉnh ước đạt 557.685ha. Trong đó, diện tích cây hàng năm 311.571ha, cây công nghiệp dài ngày 222.780ha, cây ăn quả 21.375ha, cây dược liệu 1.958ha.
Cà phê được xác định là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh với gần 98 ngàn ha, trong đó có trên 36.620ha đạt các tiêu chuẩn chứng nhận VietGAP, GlobalGAP, 4C, Organic, Rainforest Alliance. Ngoài ra, toàn tỉnh có khoảng 190.556ha cây trồng các loại sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, 4C, Organic, Rainforest Alliance.
Trong giai đoạn 2022 - 2025, Gia Lai phấn đấu tăng diện tích cây trồng sản xuất theo tiêu chuẩn được chứng nhận khoảng 5 ngàn ha/năm, giai đoạn 2025 - 2030 tăng khoảng 7 - 8 ngàn ha/năm.
Toàn tỉnh có 55 mã số vùng trồng (6 mã số vùng trồng xoài, 9 mã số vùng trồng dưa hấu, 8 mã số vùng trồng thanh long, 10 mã số vùng trồng mít, 18 mã số vùng trồng chuối) và 21 cơ sở đóng gói. Dự kiến đến cuối năm 2022, Gia Lai sẽ có khoảng 100 mã vùng trồng, cơ sở đóng gói đáp ứng quy định của các nước nhập khẩu.

Nông sản Gia Lai ngày càng được sản xuất theo hướng chất lượng cao. Ảnh: Tuấn Anh.
Những ngày này, các thành viên của Hợp tác xã (HTX) Sản xuất, Thương mại, Dịch vụ du lịch và Nông nghiệp Ia Mơ Nông (xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Păh) đang tập trung xây dựng nhằm hoàn thiện 8 mã vùng trồng cho gần 200ha chanh leo để hướng đến xuất khẩu theo đường chính ngạch sang Trung Quốc.
Ông Lê Văn Thanh, Giám đốc HTX Ia Mơ Nông cho biết, ngoài chanh leo, HTX có gần 300ha cà phê của các thành viên liên kết đạt chuẩn 4C, Organic. Ngoài ra còn có khoảng hơn 500ha sầu riêng chất lượng cao.
“Hiện có rất nhiều doạnh nghiệp Trung Quốc đặt vấn đề thu mua nông sản nên mục tiêu chính của HTX sẽ hướng đến thị trường xuất khẩu. Muốn vậy, chúng tôi hoàn thiện tất cả các quy trình từ xây dựng mã vùng trồng, chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc… Nếu không có gì thay đổi, trong vòng tháng 9, HTX sẽ có mã vùng để chính thức xuất khẩu chanh leo sang Trung Quốc”, ông Thanh chia sẻ.
Theo ông Thanh, để nông sản Gia Lai xuất khẩu bền vững rất cần sự chung tay của chính quyền địa phương, ngành nông nghiệp để hỗ trợ HTX hoàn thiện xây dựng các tiêu chuẩn theo yêu cầu của các nước nhập khẩu đưa ra.
Là doanh nghiệp xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 của cả nước, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp phấn đấu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp sẽ đạt 250 triệu USD, tăng 40% so với năm 2021.
Ông Thái Như Hiệp, Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp cho biết, cà phê robusta trở thành ngành hàng chất lượng cao để phát triển dài hạn ở các tỉnh Tây Nguyên. Công ty đang chuẩn bị kết nối những vùng nguyên liệu của các tỉnh Tây Nguyên để đưa ra sản phẩm chất lượng, cũng như giúp người sản xuất nâng cao giá trị, gia tăng bền vững.
“Chúng tôi đang xây dựng những vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn khắt khe nhất của các thị trường như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản hay Hàn Quốc. Nhưng để phát triển rộng ở các tỉnh Tây Nguyên thì cần có một thời gian rất dài. Nút thắt quan trọng nhất hiện nay là cần có các Bộ, ngành và Chính phủ tham gia cùng với doanh nghiệp để mở rộng vùng nguyên liệu”, ông Hiệp chia sẻ.

Cà phê vẫn là ngành hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của tỉnh Gia Lai. Ảnh: Tuấn Anh.
Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường
Ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Gia Lai cho biết, trong tổng số gần 230ha cây trồng theo các tiêu chuẩn thì mới chỉ có hơn 46 ngàn ha đạt chứng nhận để xuất khẩu.
Chính vì vậy, để thời gian tới nhằm đảm bảo cho nông sản của Gia Lai tham gia tốt thị trường xuất khẩu thì sẽ tiếp tục mở rộng diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn xuất khẩu và phải phù hợp với từng loại cây trồng.
Ngoài ra, để tạo ra sản lượng lớn, chất lượng cao, chúng ta cần phải tập trung thực hiện tốt các liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm. Hiện nay đã có rất nhiều hộ dân liên kết với HTX để tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đồng thời liên kết với doanh nghiệp để hướng đến xuất khẩu.
Để xuất khẩu bền vững, mỗi chuỗi liên kết phải có doanh nghiệp đầu tàu tham gia để từng bước nâng tầm sản phẩm phục vụ tốt cho thị tường xuất khẩu.
“Hiện Gia Lai đang kêu gọi các doanh nghiệp lớn đến để liên kết sản xuất phục vụ thị trường xuất khẩu. Ngoài ra, Gia Lai cũng đang tăng cường cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói để đáp ứng tốt nhất cho thị trường xuất khẩu”, ông Có thông tin.
Ông Phạm Văn Binh, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Gia Lai cho biết, hiện nay Việt Nam đã ký rất nhiều các hiệp định thương mại để đưa nông sản xuất khẩu sáng các thị trường châu Âu, Mỹ.., Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều thị trường mà chúng ta còn bỏ ngỏ như các nước châu Phi, Bắc Mỹ… để có thể giúp nông sản vươn xa hơn.

Những năm gần đây, cây chuối phát triển mạnh mẽ tại Gia Lai. Ảnh: Tuấn Anh.
Hiện Sở Công thương cũng đã phối hợp chặt chẽ với Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cũng như Tham tán thương mại các nước thường xuyên tổ chức thông tin về thị trường cho các đơn vị xuất khẩu trong tỉnh. Trong tháng tới, Gia Lai có kế hoạch thông tin về 2 thị trường nhập khẩu nông sản lớn là Hàn Quốc và Nhật Bản để các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội.
Ông Binh nhấn mạnh: “Thông tin về thị trường là một chuyện, cái quan trọng nhất vẫn là sản phẩm nông sản phải đạt tiêu chuẩn, đáp ứng được những yêu cầu của các nước nhập khẩu. Để sản phẩm đạt tiêu chuẩn, suy cho cùng phải sản xuất theo hướng hữu cơ, có truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý…”.
Theo ông Binh, Gia Lai đã có 30 doanh nghiệp xuất khẩu, đưa nông sản chinh phục thị trường gần 40 quốc gia. Trong đó, 3 doanh nghiệp lớn đang tạo được uy tín trên thị trường thế giới như Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hoa Trang, Công ty Cổ phần Chè Biển Hồ.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh thông tin về các thị trường nhập khẩu, tiến tới xây dựng đa dạng các hình thức giới thiệu sản phẩm nhằm quảng bá hình ảnh nông sản đến với các nước trên thế giới”, ông Binh chia sẻ.
Ông Phạm Văn Binh cho biết, để nông sản ra được với thế giới, ngoài yếu tố về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, chúng ta cần tổ chức lại sản xuất theo hướng tập trung, không manh mún, quy mô nhỏ lẻ. Muốn vậy, cần phải thông qua các Hiệp hội ngành nghề, doanh nghiệp, HTX để liên kết lại với nhau. Ngoài ra, Nhà nước cần có những hỗ trợ nhất định để các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư. Có như vậy, giá trị sản phẩm sẽ được nâng cao, từ đó mới nghĩ đến việc mở rộng xuất khẩu.