TS Trần Khắc Tâm: Cần Thơ là ‘siêu đô thị’ nông nghiệp của ĐBSCL

Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, TP. Cần Thơ (mới) được hình thành trên cơ sở hợp nhất TP. Cần Thơ (cũ), Hậu Giang và Sóc Trăng. Sự hợp nhất này không chỉ mở rộng quy mô diện tích và dân số, mà còn mang lại lợi thế vượt trội về hạ tầng, vùng nguyên liệu lớn và tiềm năng khơi thông dòng vốn đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp.

Để làm rõ hơn tiềm năng và định hướng phát triển nông nghiệp tại TP. Cần Thơ sau sáp nhập, phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường có cuộc trao đổi với TS Trần Khắc Tâm - đại biểu HĐND TP. Cần Thơ, Phó Chủ tịch Hội đồng các Hiệp hội Doanh nghiệp ĐBSCL.

Thưa ông, việc sáp nhập 3 địa phương để thành lập TP. Cần Thơ (mới) mang lại lợi thế gì cho các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp?

Cần Thơ (cũ) từ lâu đã là trung tâm kinh tế, đổi mới sáng tạo, công nghiệp chế biến và logistics của vùng ĐBSCL. Sau sáp nhập, không gian phát triển của thành phố được mở rộng, tôi đánh giá thành phố sẽ là “siêu đô thị” nông nghiệp - công nghiệp thực thụ của khu vực.

Điển hình, tỉnh Sóc Trăng và Hậu Giang trước đây là hai địa phương có diện tích đất nông nghiệp rất lớn, thế mạnh về cây lúa, cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản. Các doanh nghiệp có thể xây dựng các vùng canh tác quy mô “siêu lớn”, kỹ thuật cao. Đặc biệt, chuỗi cung ứng nông nghiệp sẽ liền mạch, lưu thông hàng hóa qua các tỉnh thành khác dễ dàng hơn.

Đối với TP. Cần Thơ (cũ) có hệ thống hạ tầng, bến cảng (cảng Cái Cui, cảng Trà Nóc), sân bay quốc tế, trung tâm logistics. Khi kết nối với hệ thống giao thông từ Sóc Trăng (có cảng biển Trần Đề đang quy hoạch thành cảng nước sâu) và Hậu Giang, xuất khẩu nông sản sẽ thuận tiện hơn rất nhiều.

Do đó, TP. Cần Thơ mới hình thành có tiềm năng hình thành các dự án lớn về chế biến nông sản, khu công nghiệp công nghệ cao và có khả năng được ưu tiên vì quy mô vùng lớn và có vị thế chính trị, kinh tế cao. Và chắc chắn, các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất nông nghiệp sẽ có thị trường tiêu thụ rộng lớn hơn.

Để đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp một cách hiệu quả, bền vững, chính quyền TP. Cần Thơ cần làm gì, thưa ông?

Tôi cho rằng, chính quyền TP. Cần Thơ phải có tầm nhìn dài hạn về việc phát triển nông nghiệp tại địa phương. Cụ thể là tránh sản xuất manh mún, trùng lặp mùa vụ.

Thành phố phải phát triển vùng chuyên canh lớn cho cây lúa, trái cây, thủy sản, hướng đến các sản phẩm chất lượng cao, chinh phục được thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Tiếp theo là một hệ thống chính sách, quy định đồng bộ để khuyến khích các doanh nghiệp nông nghiệp phát triển. Điều này cũng đồng nghĩa chính quyền đang hỗ trợ người nông dân.

Tôi cũng kỳ vọng, chính quyền TP. Cần Thơ có các chính sách đãi ngộ cho các doanh nghiệp, ưu tiên đồng bộ, giải quyết nhanh các thủ tục hành chính. Cụ thể, các doanh nghiệp mong muốn được ưu đãi thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp; hỗ trợ vốn tín dụng ưu đãi; thủ tục đầu tư, chuyển đổi đất linh hoạt, nhanh gọn hơn.

Ông đã đi nhiều nơi, tham gia nhiều đoàn xúc tiến thương mại, ông nhận thấy vùng ĐBSCL nói chung và 3 địa phương trước đây có những hạn chế gì khiến công tác kêu gọi đầu tư chưa đạt như kỳ vọng và cần giải quyết như thế nào?

Tôi từng là Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng, nên nắm rất rõ vấn đề xúc tiến thương mại của tỉnh. Có thể nói, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, đặc biệt là Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu (nay là Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ) rất quan tâm đến việc kêu gọi đầu tư, tạo điều kiện và cơ hội để doanh nghiệp trong và ngoài nước có thể đến tìm kiếm cơ hội đầu tư tại tỉnh.

Các cuộc xúc tiến thương mại được tổ chức với các quy mô lớn, nhỏ khác nhau nhưng thể hiện sự quan tâm nhất quán của chính quyền và đã có những kết quả tích cực. Tuy nhiên, tại khu vực ĐBSCL, việc xúc tiến thương mại và kêu gọi đầu tư còn hạn chế do một vài điểm nghẽn.

Thứ nhất, hạ tầng giao thông, logistics chưa tương xứng với việc phát triển.

Thứ hai, việc quy hoạch các tỉnh, thành đã có nhưng quy hoạch vùng lại thiếu thống nhất và tầm nhìn dài hạn.

Thứ ba, là “căn bệnh chung” thủ tục hành chính rườm rà. Vấn đề này tôi cho rằng sẽ được giải quyết sau cuộc “cách mạng” sáp nhập các tỉnh, thành và sắp xếp lại nhân sự.

Thứ tư, khu vực ĐBSCL nhiều năm qua đang chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, thời tiết tương đối khắc nghiệt, vì thế nhiều doanh nghiệp khi tìm kiếm cơ hội đầu tư cũng lo ngại rủi ro.

Cuối cùng là các chính sách ưu đãi để thu hút nhà đầu tư chưa thực sự khác biệt. Thực tế, nhiều tỉnh đưa ra các ưu đãi giống nhau, thiếu tính đột phá để cạnh tranh với các vùng miền khác. Bên cạnh đó, ĐBSCL còn thiếu cơ chế đặc thù cho vùng chịu ảnh hưởng nặng bởi biến đổi khí hậu.

Tôi cho rằng, khi các điểm nghẽn trên được khơi thông, vị thế của ĐBSCL nói chung và TP. Cần Thơ nói riêng sẽ tăng lên nhanh chóng, trở thành một điểm đến ưu tiên của các nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.

Xin cảm ơn ông!