Những năm gần đây, trên địa bàn huyện Vụ Bản (Nam Định), một số giống lúa thuần chất lượng có hiện tượng bị thoái hóa, mẫn cảm với sâu bệnh, ảnh hưởng đến năng suất và hiệu quả kinh tế.
Trước tình hình đó, Phòng Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện đã tìm hiểu các giống lúa mới nhằm đánh giá, lựa chọn những giống có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu và khí hậu thổ nhưỡng của huyện.
Nông dân hào hứng thăm quan mô hình trình diễn giống lúa thuần TBR97 tại huyện Vụ Bản, Nam Định. Ảnh: HT.
Vụ xuân năm 2025, được sự nhất trí của UBND huyện Vụ Bản, Phòng Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Vụ Bản phối hợp với UBND xã Vĩnh Hào, Công ty cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed thực hiện mô hình trình diễn các giống lúa thuần TBR97, TBR87, BC15 trên quy mô 11,7 ha tại xã Vĩnh Hào, mang lại những tín hiệu tích cực về năng suất, khả năng chống chịu và tính ổn định trong canh tác.
Thời gian thực hiện mô hình từ tháng 1 - 6/2025. Giống lúa khảo nghiệm là TBR97, TBR87, BC15 được cấy bằng máy. Ngày gieo mạ từ 27 - 31/1/2025, cấy từ 9 - 13/2/2025.
Mô hình chọn ruộng liền vùng, phẳng, gần đường giao thông, thuận tiện tưới tiêu, Bên cạnh đó, cử cán bộ theo dõi, hướng dẫn nông dân làm đất, ngâm ủ giống, cách gieo và chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật.
Đồng thời, thực hiện theo dõi định kỳ các chỉ tiêu sinh trưởng, phát triển, khả năng chống chịu và sâu bệnh hại. Tất cả số liệu được ghi chép và xử lý bằng phần mềm Excel để đảm bảo tính chính xác và khoa học.
Đầu vụ xuân 2025 thời tiết tương đối thuận lợi cho việc gieo cấy tập trung, nhanh gọn. Điều kiện tưới tiêu chủ động, cùng với sự ủng hộ của bà con nông dân và chính quyền địa phương đã tạo thuận lợi cho việc triển khai mô hình. Tuy nhiên tháng 1 và 2 chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, gây rét đậm và mưa phùn, nhiệt độ thấp hơn trung bình nhiều năm. Điều này ảnh hưởng đến quá trình đẻ nhánh của lúa. Tháng 3 thời tiết chuyển rét khô, ít nắng, kéo dài thời gian sinh trưởng của lúa xuân 7 - 10 ngày.
Giống lúa TBR97 thể hiện khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt. Ảnh: HT.
Trong điều kiện thời tiết bất thuận ở vụ xuân năm nay, kết quả theo dõi sinh trưởng cho thấy cả ba giống TBR97, TBR87, BC15 đều có tỷ lệ nảy mầm cao, mầm đều, mập và khỏe. Cụ thể, TBR97 đạt 96%, TBR87 đạt 94%, BC15 đạt 95%. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển tốt của các giống ngay từ giai đoạn đầu.
Trong đó, TBR97 có nhiều ưu điểm, có thời gian sinh trưởng ngắn nhất (133 ngày), đẻ nhánh khỏe (14 - 15 dảnh/khóm), tỷ lệ trỗ bông tập trung, số bông trên mỗi mét vuông cao nhất (240 bông/m²), tỷ lệ hạt chắc đạt 90%. Cây có thân cứng, chống đổ tốt, chiều cao vừa phải (101,5cm) thuận tiện cho thu hoạch bằng máy. Bông lúa tuy ngắn hơn so với TBR87 và BC15 nhưng hạt xếp rất sít, hạt thon dài - một đặc điểm được thị trường ưa chuộng.
Đặc biệt, TBR97 thể hiện khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt. Trong vụ xuân 2025, giống này hầu như không bị nhiễm bệnh đạo ôn lá và đạo ôn cổ bông - những bệnh nguy hiểm thường gặp trong điều kiện thời tiết rét và ẩm. Các đối tượng khác như khô vằn, rầy nâu chỉ xuất hiện rải rác vào cuối vụ và không ảnh hưởng đáng kể đến sinh trưởng. Điều này góp phần giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật và nâng cao hiệu quả kinh tế.
Năng suất lý thuyết của giống lúa TBR87 đạt 263kg/sào (360m2). Ảnh: HT.
So với TBR97, hai giống TBR87 và BC15 có thời gian sinh trưởng dài hơn (135 và 143 ngày) nhưng vẫn giữ được các đặc tính tích cực như đẻ nhánh khỏe, thân cứng, khả năng trỗ bông đồng đều và chống đổ tốt. Năng suất lý thuyết của TBR87 đạt 263kg/sào, BC15 đạt 322kg/sào, cho thấy tiềm năng năng suất cao trong sản xuất hàng lúa hóa.
Từ kết quả thực tế tại xã Vĩnh Hào, ngành nông nghiệp huyện Vụ Bản đánh giá cao hiệu quả mô hình trình diễn. Do đó, đề nghị tiếp tục phối hợp nhân rộng giống TBR97, TBR87, BC15 trên địa bàn tỉnh Nam Định trong các vụ tiếp theo trên nhiều chân đất để khẳng định ưu điểm của các giống.
Việc này không chỉ giúp đa dạng nguồn giống chất lượng cao mà còn nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế và tính ổn định trong sản xuất lúa hàng hóa tại địa phương.
Mô hình cũng khẳng định hiệu quả của sự hợp tác giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp cung ứng giống, chính quyền cơ sở và nông dân trong chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, từng bước đổi mới phương thức sản xuất, tăng cường cơ giới hóa - những nền tảng quan trọng để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững tại vùng đồng bằng sông Hồng.
