Canh 'giặc lửa' bảo vệ rừng mùa hanh khô
Cộng đồng dân bản đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ, phát triển rừng vì bà con gắn bó mật thiết với thiên nhiên và được hưởng lợi thông qua chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng.
Tại bản Sàn Phàng Thấp thuộc xã Khun Há, bà con nhân dân lập 3 tổ tự quản với 27 thành viên, có tinh thần trách nhiệm cao. Các tổ phân công tuần tra ở những vị trí trọng yếu, kịp thời phát hiện và ngăn chặn hành vi xâm hại rừng. Hàng tháng, các tổ thực hiện tuần tra chéo để nắm rõ tình trạng rừng. Đồng thời, tổ chức các buổi tuyên truyền cho bà con dân bản và cả những người thân của các thành viên trong tổ tự quản. Chính vì vậy, chỉ trong 10 tháng, bản đã tổ chức 24 buổi tuyên truyền với hơn 1.000 lượt người tham gia.
Cán bộ kiểm lâm tuyên truyền công tác phòng cháy chữa cháy rừng đến nhân dân xã Khun Há, tỉnh Lai Châu. Ảnh: Vạn Tâm.
Ông Lù A Sái, thành viên tổ bảo vệ rừng chia sẻ: “Nhờ được tuyên truyền về Luật Lâm nghiệp, tôi hiểu rõ hơn trách nhiệm bảo vệ rừng. Chúng tôi thường xuyên tuần tra, nhắc nhở bà con không chặt phá, phòng chống cháy, bảo vệ để rừng xanh tốt. Giữ được rừng giúp có nước sản xuất dồi dào và tránh thiên tai”.
Khun Há có hơn 8.800 ha rừng, trong đó rừng tự nhiên chiếm tới 8.300 ha, tỷ lệ che phủ đạt 56,66%. Mùa hanh khô, nguy cơ cháy rừng trên địa bàn luôn cao, nên xã kiện toàn Ban chỉ đạo phòng chống cháy rừng theo phương châm “4 tại chỗ”: Lực lượng, phương tiện, chỉ huy và hậu cần.
Cho đến nay, 22 tổ chuyên trách bảo vệ rừng đã được thành lập tại 22 bản, vừa tuyên truyền, vừa giám sát việc đốt nương, ngăn chặn hành vi gây hại cho rừng. Nhờ đó, diện tích rừng của xã trong những năm qua được bảo vệ, phát triển tốt. Bà con nhân dân ở các bản tích cực khoanh nuôi tái sinh và trồng mới để có nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng.
Ông Cứ A Hàng ở bản Sàn Phàng Cao chia sẻ: “Mùa khô, chúng tôi làm đường băng cản lửa, phát dọn thực bì và tuần tra thường xuyên để phòng chống cháy rừng, không để xảy ra những bất cẩn dẫn tới cháy rừng, thổi bay công sức của bà con”.
Chủ động ứng phó
Xã Khun Há phân công trực 24/24h cho Ban chỉ huy Phòng cháy chữa cháy rừng, sẵn sàng huy động lực lượng khi có sự cố xảy ra. Trong 10 tháng của năm 2025, xã đã tổ chức 82 lượt tuần tra, tuyên truyền cho hàng nghìn lượt người. Các tổ chuyên trách phát quang khu vực nguy cơ cháy, làm đường băng cản lửa dài trên 12,4 km.
Tận dụng diện tích rừng lớn, bà con Khun Há phát triển cây sâm Lai Châu. Ảnh: Vạn Tâm.
Những ngày cao điểm nắng nóng, cán bộ xã tăng cường phối hợp cùng lực lượng kiểm lâm thông qua các buổi họp chi bộ, họp bản để tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ và phát triển rừng. Nhờ đó nhiều năm trở lại đây, tại xã Khun Há không có vụ cháy rừng nào xảy ra, số vụ vi phạm pháp luật về khai thác, bảo vệ và phát triển rừng giảm rõ rệt, góp phần nâng độ che phủ rừng trên địa bàn.
Theo kiểm lâm viên Bùi Trung Hiếu, kiểm lâm cùng bà con nhân dân thường xuyên tuần tra, kiểm soát lâm sản, kết hợp tuyên truyền để người dân thực hiện nghiêm quy định bảo vệ rừng.
Không chỉ bảo vệ rừng, xã còn hướng dẫn bà con nhân dân khai thác lợi thế dưới tán rừng để trồng dược liệu như sâm Lai Châu, đương quy... Hiện xã có 444,2 ha thảo quả, 29,5 ha sâm. Mô hình này giúp tăng thu nhập, hạn chế phá rừng, đốt nương. Ông Lê Huy Chính, Chủ tịch UBND xã khẳng định, khi người dân coi rừng là tài sản, việc giữ rừng trở thành trách nhiệm, không còn là nhiệm vụ Nhà nước giao.
Từ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền, nâng cao công tác tuyên truyền và ý thức tự giác của người dân, xã Khun Há phấn đấu nâng tỷ lệ che phủ rừng lên trên 57% vào cuối năm 2025, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững.
