Những chuyển biến rõ rệt
Trên cơ sở thống kê và báo cáo từ các địa phương, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa đã tổng hợp và công bố danh sách 649 tàu cá "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác). Đến nay, toàn bộ số tàu này đều đã được cấp đăng ký và giấy phép khai thác thủy sản theo quy định.

Đội tàu cá của tỉnh Khánh Hòa hiện nay đều chấp hành nghiêm chỉnh các quy định khi tham gia khai thác thủy sản trên biển. Ảnh: Kim Sơ.
Ông Lê Đình Khiêm, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Biển đảo tỉnh Khánh Hòa, cho biết, khó khăn lớn nhất trong quá trình rà soát là việc xác định đối tượng tàu. Nhiều tàu có chiều dài dưới 6 mét, được dùng cho nhiều mục đích khác nhau như nuôi trồng thủy sản, nên không thuộc diện đăng ký tàu cá. Tuy nhiên, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và lực lượng Bộ đội Biên phòng, việc kiểm soát đã đạt được hiệu quả cao. Nhận thức của ngư dân cũng có những thay đổi tích cực.
Ông Trần Văn Yên, ngư dân ở Vĩnh Phước (Bắc Nha Trang), cho biết ông đã hoàn tất thủ tục đăng ký và cấp phép cho chiếc tàu mành chụp dài 9 mét của mình. Trước đây, ông nghĩ tàu nhỏ không cần giấy tờ, nhưng sau khi được tuyên truyền, ông đã nhận ra tầm quan trọng của việc tuân thủ quy định.
Ông Yên chia sẻ: "Có giấy tờ hợp lệ, tôi thấy tự tin hơn khi ra khơi, mà còn cảm thấy mình đang góp phần gỡ 'thẻ vàng' cùng cả nước".

Ngư dân ý thức hoàn tất thủ tục đăng ký và có giấy phép khai thác cho đúng quy định. Ảnh: Kim Sơ.
Cũng giống như ông Yên, nhiều ngư dân khác đã chủ động chấp hành quy định. Ông Lê Văn Thành, ở xã Đại Lãnh, có tàu cá dưới 12 m chuyên hoạt động thủy sản cũng chia sẻ: "Tàu nhỏ thì mình cũng phải đăng ký và có giấy phép khai thác cho đúng quy định. Có giấy tờ đầy đủ thì cơ quan chức năng dễ quản lý, mình đi biển cũng thấy an toàn. Cả nhà tôi ai cũng ủng hộ làm theo luật".
Ý nghĩa lớn cho ngành thủy sản
Việc kiểm soát thành công tàu cá "3 không" đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Toàn bộ 100% tàu cá tại Khánh Hòa đã được đưa vào danh sách quản lý, giúp cơ quan chức năng nắm rõ số lượng, công suất và nghề nghiệp. Từ đó, việc xây dựng các chính sách quản lý phù hợp trở nên dễ dàng hơn.
Đại diện Chi cục Thủy sản và Biển đảo tỉnh Khánh Hòa khẳng định việc chấm dứt tình trạng tàu cá "3 không" có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với nỗ lực gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC).

Ngư dân Khánh Hòa phấn khởi khi trở về cảng bán cá. Ảnh: Kim Sơ.
Đây là minh chứng cho quyết tâm của địa phương trong việc thực hiện nghiêm túc các khuyến nghị về chống khai thác IUU (khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định). Khi 100% tàu cá được kiểm soát, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và xử lý vi phạm kịp thời sẽ trở nên khả thi. Điều này không chỉ nâng cao uy tín thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế mà còn tạo điều kiện cho sản phẩm xuất khẩu trở lại các thị trường khó tính như EU.
Trong thời gian tới, Chi cục Thủy sản và Biển đảo tỉnh Khánh Hòa sẽ tiếp tục phối hợp triển khai các giải pháp đồng bộ để duy trì kết quả và ngăn ngừa tàu cá "3 không" tái diễn. Các biện pháp cụ thể bao gồm đẩy mạnh tuyên truyền, vận động ngư dân tham gia các lớp tập huấn để nâng cao nhận thức và hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm.
Ngoài ra, cơ quan chức năng sẽ thường xuyên rà soát, cập nhật dữ liệu đội tàu, đồng thời kiểm soát chặt chẽ tàu cá trước khi xuất bến, tăng cường tuần tra, kiểm tra trên biển và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ số cũng là định hướng trọng tâm. Tỉnh sẽ hoàn thiện hệ thống giám sát hành trình (VMS) và kết nối, khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu quốc gia. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một hệ thống quản lý nghề cá hiện đại, minh bạch, đáp ứng yêu cầu của EC và bảo vệ nguồn lợi thủy sản bền vững.