Ngay sau khi triển khai mô hình chính quyền hai cấp, UBND xã Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo Phòng Kinh tế phối hợp với các ngành, đoàn thể và các thôn rà soát hiện trạng, tổng hợp nhu cầu, đề xuất danh mục công trình hạ tầng cần ưu tiên. Xã đã thành lập Ban Quản lý công trình kết cấu hạ tầng cấp xã, phân công các tổ thủy nông tại thôn trực tiếp vận hành, bảo dưỡng hệ thống thủy lợi.
Bắc Hà phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả khai thác hệ thống thủy lợi. Ảnh: Bích Hợp.
Hiện toàn xã có 51 công trình thủy lợi, trong đó 49 công trình đập kiên cố và 10 đập tạm, với 146,7 km kênh mương (113,78 km kiên cố và 32,9 km kênh đất). Hệ thống này bảo đảm tưới cho 978 ha lúa hai vụ và 188,5 ha hoa màu, giúp nông dân ổn định sản xuất, nâng cao năng suất, cải thiện thu nhập.
Ông Cao Thế Đại, Trưởng phòng Kinh tế xã Bắc Hà, cho biết: “Các công trình thủy lợi cơ bản hoạt động ổn định, đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, tiêu thoát nước và giảm thiểu thiệt hại do mưa bão, thiên tai. UBND xã chỉ đạo các thôn kiểm tra định kỳ, sửa chữa kịp thời các hư hỏng nhỏ để duy trì hiệu quả hoạt động của hệ thống”.
Tuy nhiên, ảnh hưởng của bão số 10 vừa qua đã gây hư hỏng cục bộ một số công trình. Tại thôn Dì Thàng, mưa lớn làm đứt gãy khoảng 30 mét kênh bê tông, thiệt hại khoảng 45 triệu đồng. Ngay sau sự cố, chính quyền xã đã huy động lực lượng và nhân dân khắc phục tạm thời, bảo đảm dòng chảy phục vụ sản xuất, đồng thời kiến nghị cấp trên hỗ trợ kinh phí sửa chữa triệt để.
Bắc Hà có 146,7 km kênh mương đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp ổn định, bền vững. Ảnh: Bích Hợp.
Công tác quản lý, vận hành hệ thống thủy lợi ở Bắc Hà thể hiện tinh thần tự chủ, sáng tạo của chính quyền và người dân. Các tổ thủy nông duy trì việc nạo vét bùn đất, khơi thông dòng chảy, gia cố đập nhỏ, bảo đảm an toàn cho toàn bộ mạng lưới công trình.
Dù vậy, công tác huy động sự tham gia của người dân còn hạn chế. Một bộ phận nông dân vẫn có tâm lý trông chờ vào đầu tư của Nhà nước, chưa chủ động đóng góp, bảo vệ công trình phục vụ chính sản xuất của mình. Nguồn kinh phí duy tu phần lớn dựa vào ngân sách, trong khi lực lượng quản lý thủy nông chưa được đào tạo bài bản, còn hạn chế về kỹ năng kỹ thuật và quản lý tài chính.
Ngoài ra, nhiều công trình được đầu tư từ lâu, hồ sơ kỹ thuật đã thất lạc, gây khó khăn trong công tác theo dõi, đánh giá, bảo dưỡng định kỳ. Việc lưu trữ và cập nhật hồ sơ công trình chưa được thực hiện đồng bộ, ảnh hưởng tới quản lý lâu dài.
Gần 1.100 ha cây trồng trên địa bàn xã Bắc Hà được đảm bảo nguồn nước trong tưới tiêu. Ảnh: Bích Hợp.
Trước thực tế đó, UBND xã Bắc Hà kiến nghị tỉnh Lào Cai và Sở Nông nghiệp và Môi trường Lào Cai hướng dẫn thủ tục thanh lý các công trình hư hỏng nặng, không còn khả năng phục vụ; đồng thời bố trí vốn đầu tư nâng cấp, sửa chữa các công trình xuống cấp, bảo đảm hoạt động ổn định, lâu dài.
Xã cũng đề xuất nâng mức hỗ trợ kinh phí duy tu, bảo dưỡng hàng năm, tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho cán bộ, tổ thủy nông và người dân để nâng cao nhận thức, kỹ năng quản lý, vận hành công trình hiệu quả.
Nhờ phát huy vai trò của chính quyền cơ sở, cộng đồng dân cư và sự hỗ trợ của ngành nông nghiệp, công tác quản lý, vận hành hệ thống thủy lợi tại Bắc Hà đạt nhiều kết quả tích cực. Hệ thống đập, hồ chứa, kênh mương được bảo dưỡng thường xuyên, hoạt động ổn định, góp phần bảo đảm an ninh nguồn nước, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hóa và phát triển bền vững vùng cao.
