Thú y cần theo kịp sự phát triển của ngành công nghiệp thú cưng

Những năm gần đây, số lượng thú cưng và số nhà có nuôi thú cưng tăng rất nhanh ở Việt Nam. PGS.TS Lê Quang Thông, Trưởng khoa Chăn nuôi Thú y, Trường ĐH Nông Lâm TP. HCM, cho biết, tính riêng số lượng chó, mèo nuôi, tại Việt Nam ước tính khoảng 12 triệu con.

Ngành công nghiệp thú cưng ở Việt Nam đang thực sự bùng nổ và phát triển rất nhanh trong thời gian qua. Hiện nay, thị trường thú cưng Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất ở Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép khoảng từ 14-20%. Sự tăng trưởng nhanh của thị trường thú cưng đang thu hút rất nhiều công ty đa quốc gia và nhà đầu tư trong nước.

Đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe thú cưng cũng đang được nhiều cơ sở đẩy mạnh. Các phòng khám thú y,  bệnh viện thú y đang đầu tư rất mạnh về trang thiết bị, nhất là những thiết bị chẩn đoán như máy siêu âm, máy X quang kỹ thuật số, máy nội soi. Thậm chí một số nơi trang bị luôn cả máy CT, máy chụp MRI...

Những sự đầu tư đó đã giúp cho việc chẩn đoán cũng như hỗ trợ chăm sóc, điều trị bệnh cho thú cưng ở Việt Nam ngày càng tốt hơn và có thể theo kịp được thế giới cũng như theo kịp được với lĩnh vực nhân y trong nước.

Về nhân lực, hiện nay, các trường đại học, nhất là các trường đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực thú y, đang đưa vào ngày càng nhiều hơn những nội dung, môn học hoặc các kiến thức liên quan tới thú cưng.

Thậm chí một số trường đã thiết kế những chương trình riêng đào tạo về lĩnh vực thú y thú nhỏ. Chẳng hạn, Khoa Chăn nuôi Thú y của Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM, từ năm 2025, đã thiết kế chương trình đào tạo thạc sĩ về thú y thú nhỏ và chỉ đào tạo các bác sĩ với kiến thức và những kỹ năng chuyên về lĩnh vực thú y thú nhỏ.

Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực và trên thế giới, lĩnh vực thú y thú nhỏ ở Việt Nam vẫn còn những hạn chế cần sớm được cải thiện, khắc phục. Trước hết là tình trạng thiếu đội ngũ chuyên gia, vẫn có khoảng cách so với các nước phát triển về công nghệ, kiến thức cũng như chuyên môn của đội ngũ bác sĩ thú y.

Về kiến thức cộng đồng, vẫn còn những người dân chưa có kiến thức đầy đủ liên quan tới sức khỏe thú cưng, chưa có trách nhiệm đối với sức khỏe của cộng đồng khi nuôi thú cưng. Trong khi đó, vẫn còn những bất cập về quản lý nhà nước, cũng như sự phối hợp của các bên trong lĩnh vực thú y  thú nhỏ. Hiện nay, Việt Nam chưa có những điều luật riêng dành cho thú y thú nhỏ và chưa có những quy định đúng theo thông lệ quốc tế.

Chẳng hạn, bác sĩ thú y thú nhỏ ở các nước phải thi chứng chỉ hành nghề, tức là phải thông qua sự đánh giá của một hội đồng quốc gia để đánh giá xem bác sĩ đó có thực sự đủ kiến thức, hành vi hoặc kỹ năng để có thể hành nghề hay không. Trong khi đó, ở Việt Nam, hiện chỉ cấp chứng chỉ hành nghề.

Chương trình đào tạo bác sĩ thú y ở Việt Nam còn ngắn và ít so với trên thế giới. Thời gian trung bình đào tạo bác sĩ thú y tại các trường đại học ở Việt Nam hiện từ 4-5,5 năm, trong khi trên thế giới, thời gian đào tạo của một bác sĩ thú y từ 6-8 năm.

Một vấn đề nữa cũng liên quan tới quản lý nhà nước, là chưa có những hành lang pháp lý hay quy định riêng cho những cơ sở khám, chữa bệnh đối với thú y thú nhỏ. Vì những cơ sở này khác hoàn toàn so với những cơ sở khám, chữa bệnh khác.

Về thuốc chữa bệnh trong lĩnh vực thú y thú nhỏ, hiện cơ quan quản lý nhà nước vẫn chưa cho phép sử dụng một số loại thuốc biệt dược trong thú y thú nhỏ, qua đó, gây ra những khó khăn cho các bác sĩ thú y khi tiến hành điều trị thú cưng.