Nông dân chạy đua với vụ hè thu sau mưa lũ

Khẩn trương xuống giống

Những ngày này, không khí hối hả, khẩn trương trên khắp những cánh đồng lúa từ bắc đến nam TP Huế, chẳng nông dân nào nở nụ cười, trên khuôn mặt từng người hằn rõ nét âu lo. Chờ nước vừa rút, bất kể trời nắng gắt, bà con tất bật ra đồng, người làm đất, người vội vã gieo sạ để mong kịp vụ hè thu.

Ông Nguyễn Văn Lưu - Giám đốc HTX Mỹ Phú (xã Phong Chương, thị xã Phong Điền) cho hay, trận mưa kéo dài từ 11 - 13/6 khiến toàn bộ 143,2 hecta lúa của HTX ngập trong nước. Từ đó đến nay, HTX đã huy động bà con xã viên, lực lượng thanh niên… tập trung tiêu úng, nâng đê bao.

“Có đến 95 hecta lúa phải gieo sạ lại hoàn toàn do thiệt hại trên 70%, đến nay cơ quan chức năng đã hỗ trợ 9,5 tấn giống cho bà con và phải gieo lại trước ngày 27/6. Phần còn lại bị ảnh hưởng từ 50 - 70% chúng tôi động viên bà con cố gắng cứu bằng cách bón phân, phun thuốc, tỉa dặm lại”, ông Lưu nói.

Phong Chương là địa phương trồng lúa lớn nhất thị xã Phong Điền, vụ hè thu này toàn xã gieo sạ hơn 890 hecta. Mưa lũ trái mùa đã khiến 550 hecta lúa bị thiệt hại hoàn toàn, phải gieo sạ lại đợt 2.

“Xã đã phối hợp chặt chẽ với các HTX nông nghiệp trên địa bàn, tập trung chỉ đạo bà con tiêu úng nhanh nhất có thể, huy động hơn 20 máy bơm và trạm bơm hoạt động hết công suất, đồng thời hỗ trợ toàn bộ giống và hướng dẫn bà con tranh thủ xuống giống sớm”, bà Trần Thị Thu Huyền - Chủ tịch UBND xã Phong Chương chia sẻ.

Nằm ở phía nam TP Huế, HTX nông nghiệp Phù Bài (thị xã Hương Thủy) cũng chịu thiệt hại nặng nề khi 100% diện tích (286 hecta) bị ngâm trong nước lũ.

Ông Nguyễn Ngọc Khánh - Giám đốc HTX thông tin, cánh đồng lúa của HTX thấp trũng, cộng với đê bao giáp ranh với xã Lộc Bổn (huyện Phú Lộc) nên không đảm bảo, vừa rồi mực nước rất cao đã tràn và vỡ đê khiến ngập toàn bộ diện tích. HTX huy động 3 trạm bơm để nỗ lực cứu lúa. Tuy nhiên, với việc nước rút chậm, có đến 200 hecta phải sạ lại, hiện nông dân đang vừa làm đất vừa gấp rút xuống giống, chủ yếu là giống ngắn ngày như Khang Dân 18 để kịp tiến độ mùa vụ.

“Ai ngờ tháng 6 mà mưa lũ. Nước mênh mông, nhìn không thấy lúa, tôi xót xa lắm. Giống và phân bón đầu vụ bỏ ra coi như mất trắng. Bây giờ tôi chỉ biết chủ động tìm mua giống, làm lại ruộng cho kịp, chậm một ngày là trễ cả vụ”, một nông dân ở thị xã Hương Thủy bộc bạch khi đang gieo sạ trên thửa ruộng vừa rút nước.

Hỗ trợ 400 tấn giống

Vụ hè thu năm 2025, toàn TP Huế gieo sạ 25.247 hecta lúa, đợt mưa lũ vừa qua đã khiến gần 20.000 hecta bị ngập. Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Huế đã huy động gần 120 máy bơm điện, 500 máy bơm dầu cùng bà con nông dân tập trung tiêu úng cho lúa từ ngày 12/6 đến nay.

Ông Nguyễn Xuân Trường - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Huế khuyến cáo, với các ruộng lúa rút nước kịp thời và có thể dặm tỉa lại, bà con cần duy trì mực nước trong ruộng từ 3 - 5 cm để đảm bảo cây lúa không sốc nhiệt, mặt khác cần tiến hành bón bổ sung từ 3 - 5 kg phân lân/sào kết hợp khoảng 2 kg kali nhằm tăng khả năng chống chịu của lúa, đặc biệt giúp phục hồi rễ sau nhiều ngày bị ngâm nước.

Đối với những diện tích bị hỏng hoàn toàn, ngành nông nghiệp Huế đang vận động bà con gieo lại bằng các giống ngắn ngày, cực ngắn hoặc chuyển đổi sang cây trồng khác, đồng thời yêu cầu các địa phương rà soát, thống kê thiệt hại để hỗ trợ kịp thời cho bà con.

Theo ông Lê Văn Anh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Huế, dù Thành phố và người dân đã huy động tối đa nhân lực, vật lực, nỗ lực tiêu úng cứu lúa sau mưa lũ, tuy nhiên hiện vẫn có khoảng 4.000 hecta lúa buộc phải gieo sạ lại.

“Ngoài được Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ 160 tấn lúa giống Khang Dân 18 và Hương Thơm 1 từ nguồn dự trữ quốc gia, TP Huế cũng sẽ hỗ trợ thêm 240 tấn lúa ngắn ngày (thời gian sinh trưởng dưới 85 ngày) để bà con kịp gieo sạ lại, đảm bảo không để bất kỳ diện tích nào bị bỏ hoang trong vụ hè thu này, đồng thời giúp bà con thu hoạch sớm trước mùa mưa bão dự báo sẽ đến sớm hơn mọi năm”, ông Anh nói.

Phó Chủ tịch UBND TP Huế - ông Hoàng Hải Minh cho rằng, ngay giữa mùa hè, mưa lớn và lũ nhỏ vẫn xuất hiện là dấu hiệu cho thấy ảnh hưởng rõ rệt của biến đổi khí hậu và đòi hỏi cách tiếp cận mới trong công tác phòng chống thiên tai.

Đợt mưa trái mùa lần này xảy ra đúng thời điểm nông dân đang tập trung gieo cấy vụ hè thu khiến nhiều diện tích ruộng bị ngập, ảnh hưởng tiến độ sản xuất. Do đó, yêu cầu các đơn vị chức năng cần sẵn sàng phương án phòng ngập, tiêu úng như trong mùa mưa lũ chính vụ. 

"Về lâu dài, cần xây dựng kế hoạch tổng thể về tiêu thoát nước, trong đó lồng ghép giữa hệ thống thủy lợi phục vụ sản xuất và hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị. Phối hợp xây dựng phương án ứng phó cụ thể theo từng cấp độ mưa lớn, đảm bảo hạn chế thấp nhất thiệt hại".

(Ông Hoàng Hải Minh, Phó Chủ tịch UBND TP Huế).