Thay đổi tư duy làm kinh tế
Là người dân tộc thiểu số, sinh ra và lớn lên tại xã Đồng Nai (tỉnh Bình Phước) – nay là xã Thọ Sơn (tỉnh Đồng Nai), chị Thị Khưi (41 tuổi, dân tộc M’nông) đã gắn bó với cây điều từ thuở nhỏ.
Nhận thấy bà con mình quanh năm vất vả, đổ mồ hôi cho cây điều nhưng giá trị kinh tế đem lại thì rất bấp bênh vì phụ thuộc thương lái và không chủ động được đầu ra, từ đó, chị luôn trăn trở tìm cách phát triển kinh tế từ cây điều.
Dưới sự dẫn dắt của chị Thị Khưi (áo vàng), HTX nông nghiệp điều hữu cơ Trảng Cỏ Bù Lạch nhanh chóng phát triển, sản phẩm không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang nước ngoài. Ảnh: Thục Vy.
“Bà con nông dân làm ra hạt điều đã khó mà còn bị thương lái ép giá. Vì thế, mình luôn đau đáu với ý tưởng hình thành hợp tác xã, tập hợp những người cùng chung chí hướng để canh tác, xây dựng chuỗi liên kết với công ty lớn nhằm đảm bảo khâu tiêu thụ của người dân được giá cao và ổn định hơn”, chị Thị Khưi chia sẻ.
Nghĩ là làm, cùng với sự ủng hộ của gia đình và chính quyền địa phương, năm 2022 chị Thị Khưi đã đứng ra vận động thành lập Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp điều hữu cơ Trảng Cỏ Bù Lạch. Đến nay, HTX đã có 165 thành viên và vùng nguyên liệu 1000 ha. Đồng thời, chị được tín nhiệm giao đảm nhiệm chức vụ Giám đốc HTX.
Ở cương vị mới, chị Thị Khưi luôn nghiên cứu, tìm tòi để tìm ra những điểm hạn chế trong cách làm của người trồng điều từ trước đến nay, đồng thời tìm hướng đi để phát triển. Chị nhận thấy, hiện tại vai trò của công nghệ, chuyển đổi số và kết nối là một mắt xích quan trọng để người nông dân nâng cao chất lượng sản phẩm và chủ động quảng bá sản phẩm. Từ đó, chị Thị Khưi kết nối các công ty về địa phương hướng dẫn người dân trên địa bàn về khoa học kỹ thuật, chăm sóc cây trồng theo dạng hữu cơ; hướng dẫn bà con sử dụng mạng xã hội để giới thiệu về HTX, quảng bá sản phẩm, cập nhật thông tin thị trường... Ngoài ra, chị còn hỗ trợ trả chậm khoản vay không tính lãi khi thành viên và bà con vay mua phân bón đầu tư vườn rẫy…
Như hộ bà Thị Poi ở xã Thọ Sơn, trước nay nguồn thu nhập chính của nhiều thế hệ gia đình đều gắn với cây điều. Tuy nhiên, việc canh tác theo lối truyền thống cho năng suất bấp bênh, cuộc sống vẫn chưa khá giả. Sau khi được chị Thị Khưi mời tham gia vào HTX, thu nhập từ vườn điều 13 ha của gia đình bà đã được cải thiện, có của ăn, của để. Hay gia đình ông Điểu Xăng có 10 ha điều, từ khi vào HTX, canh tác theo hướng hữu cơ, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nguồn thu của gia đình đã tăng đáng kể.
Nắm bắt thông tin, liên kết tiêu thụ sản phẩm
Dưới sự dẫn dắt của chị Thị Khưi, HTX nông nghiệp điều hữu cơ Trảng Cỏ Bù Lạch nhanh chóng phát triển và được chứng nhận đạt chuẩn hữu cơ châu Âu và Mỹ. Đây là bước ngoặt quan trọng, giúp hạt điều của đồng bào M’nông không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật Bản.
HTX nông nghiệp điều hữu cơ Trảng Cỏ Bù Lạch của chị Thị Khưi tạo công việc lao động cho người dân địa phương. Ảnh: Thục Vy.
Hiện nay, HTX nông nghiệp điều hữu cơ Trảng Cỏ Bù Lạch đã liên doanh, liên kết với các công ty xuất khẩu điều; hỗ trợ các thành viên canh tác điều theo hướng hữu cơ. HTX bao tiêu sản phẩm cho các thành viên, mang lại lợi nhuận, nâng cao đời sống, hỗ trợ xóa đói giảm nghèo.
Cụ thể, HTX đã xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm với các công ty như: công ty TNHH Taghet Việt Nam, công ty chế biến hàng xuất khẩu LAFOOCO Long an, công ty TNHH điều Intersnack Việt Nam, công ty TNHH Marubeni Việt Nam, công ty cổ phần Hà Mỵ… là các công ty chuyên xuất khẩu hạt điều và các mặt hàng nông sản sang châu Âu và thị trường Nhật Bản.
Mặc dù đã đạt được một số kết quả nhưng chị Thị Khưi vẫn luôn luôn cập nhật các kiến thức mới, thường xuyên tham gia các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật để phổ biến cho thành viên HTX và người dân địa phương cùng áp dụng. Bên cạnh đó, chị Thị Khưi đã tạo việc làm ổn định cho 25 - 30 lao động tại địa phương, trong đó có 12-15 người lao động là người đồng bào dân tộc thiểu số. Chị cũng đặt quyết tâm đưa con số này lên cao hơn trong thời gian tới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ngoài ra, chị Thị Khưi cũng thường xuyên phối hợp với Hội nông dân xã tổ chức cho các thành viên đi tham quan các địa phương để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm trong sản xuất kinh doanh. Riêng vụ mùa năm 2024 vừa qua, HTX do chị Thị Khưi dẫn dắt thu được khoảng 700 tấn hạt điều tươi. Giá bán cao hơn mặt bằng chung khoảng 2.000 đồng/kg. Các doanh nghiệp liên kết hỗ trợ 500.000 đồng/ha cho các thành viên. Đặc biệt, ngoài sản xuất điều hữu cơ, chị Thị Khưi còn định hướng cho thành viên HTX trồng thêm các sản phẩm hữu cơ như: cây cà phê, cây ăn trái dưới tán điều, cây lá nhíp... và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của bà con trong vùng.
Theo ông Nguyễn Văn Nghĩa - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thọ Sơn, chị Thị Khưi là người có tinh thần tìm tòi học hỏi, thường xuyên tham gia các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật và biết ứng dụng chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp. Từ đó, áp dụng phù hợp vào điều kiện sản xuất của hộ gia đình cũng như của thành viên HTX, giúp nâng cao năng suất lao động, nâng cao thu nhập, giảm chi phí đầu tư, chi phí thuê nhân công…
Với những nỗ lực và kết quả đạt được, chị Thị Khưi đã được nhận Bằng khen của UBND tỉnh Bình Phước năm 2023, Giấy khen của Ban dân tộc tỉnh Bình Phước năm 2023, Giấy khen của UBND huyện Bù Đăng năm 2024.
![Câu chuyện vaccine thú y: [Bài cuối] Công nghệ tái tổ hợp phòng bệnh Newcastle](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/huannn/2025/11/05/3430-dsc09545-143719_851.jpg)
