Nghịch lý nhà tái định cư: Vẫn là 'bóng’ trách nhiệm

Lỗi do khách quan

Báo Nông nghiệp và Môi trường thời gian qua đã đăng tải loạt bài viết về các dự án nhà tái định cư sử dụng nguồn vốn ngân sách nhưng bỏ hoang nhiều năm gây lãng phí nguồn lực xã hội và làm mất mỹ quan đô thị. Sau khi loạt bài được đăng tải, Sở Xây dựng TP. Hà Nội đã có phản hồi chính thức về thực trạng cũng như nguyên nhân khiến hàng loạt nhà tái định cư bỏ hoang suốt thời gian vừa qua.

Theo đó, TP. Hà Nội hiện có 9 dự án đầu tư xây dựng nhà tái định cư sử dụng nguồn vốn ngân sách đang triển khai, trong đó có 2 dự án đã hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng (Dự án nhà tái định cư phường Thượng Thanh, quận Long Biên tại ô đất NO15, NO16 và Dự án nhà tái định cư C13/DD1 thuộc phường Trần Phú, quận Hoàng Mai ở ngõ 22 Khuyến Lương). 7 dự án còn lại vẫn đang triển khai thi công xây dựng, hầu hết đã thi công xong phần thô, đang hoàn thiện.

Trong số 7 dự án đang triển khai, 2 dự án bị thiếu vốn là N01-D17 Duy Tân (quận Cầu Giấy) và B10/ODK3 (ngõ 156 Tam Trinh, phường Yên Sở, quận Hoàng Mai). Hiện nay UBND TP. Hà Nội đã phê duyệt điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án N01-D17 Duy Tân đến Quý IV năm 2025 và đã bố trí vốn để UBND quận Cầu Giấy thi công hoàn thiện công trình. Riêng dự án B10/ODK3 thì thành phố chưa thể tháo gỡ do phía chủ đầu tư là UBND quận Hoàng Mai chậm thực hiện các thủ tục điều chỉnh và xin bố trí vốn kịp thời.

Cũng theo Sở Xây dựng TP. Hà Nội, năm 2021, thành phố quyết định trưng dụng 6 dự án nhà tái định cư trong tổng số 9 dự án nêu trên để làm cơ sở cách ly, thu dung, điều trị người bệnh Covid-19 không triệu chứng và triệu chứng nhẹ. Chủ đầu tư dự án đã hoàn thiện cơ bản các hạng mục công trình và bàn giao cho Bộ Tư lệnh Thủ đô. Hiện nay, mặc dù dịch bệnh đã qua đi nhưng Bộ Tư lệnh Thủ đô chưa bàn giao lại các công trình để chủ đầu tư tiếp tục hoàn thiện các hạng mục còn lại, nghiệm thu đủ điều kiện đưa vào sử dụng để bố trí cho các hộ dân tái định cư theo quy định. Hiện nay thành phố đã giao Sở Y tế chủ trì cùng Bộ Tư lệnh Thủ đô và các đơn vị có liên quan khẩn trương hoàn thành việc tiếp nhận, bàn giao hoàn trả lại các dự án này.

Bên cạnh những lý do nêu trên, Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho rằng hầu hết các dự án nhà tái định cư được thiết kế thi công phòng cháy chữa cháy theo các quy chuẩn, tiêu chuẩn trước đây. Tuy nhiên hiện nay các quy định đã thay đổi nên phần nhiều dự án chưa đủ điều kiện để nghiệm thu theo quy chuẩn, quy định mới.

Mặc dù thừa nhận việc các dự án nhà tái định cư chậm đưa vào sử dụng có cả nguyên nhân chủ quan nhưng trong văn bản trả lời Báo Nông nghiệp và Môi trường, sở này không hề đả động tới trách nhiệm của những cá nhân liên quan.

Tháo gỡ đến bao giờ?

Được biết, thời gian tới đây TP. Hà Nội phấn đấu tháo gỡ và hoàn thiện thêm 2 dự án nhà tái định cư bỏ hoang là: Dự án N01-D17 Duy Tân, quận Cầu Giấy (phấn đấu hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng trong Quý IV năm 2025) và các tòa CT1, CT2, CT3 thuộc Khu đô thị Đền Lừ III (dự án này đã được TP. Hà Nội chấp thuận cho quận Hoàng Mai sử dụng vốn ngân sách quận để sửa chữa các hạng mục hư hỏng, dự kiến hoàn thành vào tháng 6/2025).

Riêng các tòa N3, N4, N5 tại Khu đô thị Sài Đồng (phường Phúc Đồng, quận Long Biên) bỏ hoang nhiều năm thì đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết: “Dự án này đã hoàn thiện và được nghiệm thu đưa vào sử dụng từ lâu nên không còn nằm trong danh sách các dự án nhà tái định cư đang triển khai của thành phố. Vấn đề của dự án này là các hộ dân phố cổ (thuộc quận Hoàn Kiếm – PV) đã được bố trí tái định cư nhưng họ không chịu về ở dẫn tới bỏ hoang. Bây giờ phương án sử dụng các tòa này như thế nào là do chủ đầu tư đề xuất thành phố”.

Đối với 2 dự án nhà tái định cư đã hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng (Dự án nhà tái định cư phường Thượng Thanh, quận Long Biên tại ô đất NO15, NO16 và Dự án nhà tái định cư C13/DD1 thuộc phường Trần Phú, quận Hoàng Mai ở ngõ 22 Khuyến Lương), Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết các chủ đầu tư đã bàn giao cho Trung tâm Quản lý nhà thành phố Hà Nội quản lý và bán nhà tái định cư theo quy định.

Nhưng éo le ở chỗ, 2 dự án này từ năm 2021 được TP. Hà Nội trưng dụng để làm cơ sở cách ly, thu dung, điều trị người bệnh Covid-19 và đến giờ Bộ Tư lệnh Thủ đô vẫn chưa bàn giao lại cho chủ đầu tư. Thành ra mặc dù đã hoàn thiện nhưng các tòa nhà tại những dự án này vẫn tiếp tục bỏ hoang và chưa hẹn ngày được bàn giao tới các hộ dân có nhu cầu.