Công ty Minh Dương được Hà Nội giao 3 cụm công nghiệp trong vòng nửa tháng

Gom dự án trước khi lãnh đạo về hưu

Báo Nông nghiệp và Môi trường vừa đăng tải loạt bài phản ánh vi phạm tại Cụm công nghiệp làng nghề Dương Liễu do Công ty cổ phần Tập đoàn Minh Dương (Công ty Minh Dương) làm chủ đầu tư. Những vi phạm này diễn ra công khai trong thời gian dài và bị nhiều cơ quan báo chí phản ánh nhưng thay vì chỉ đạo kiểm tra, xử lý nghiêm sai phạm thì TP. Hà Nội tiếp tục giao thêm nhiều cụm công nghiệp khác cho công ty này thực hiện.

Chỉ trong vòng nửa tháng 6/2020, ông Nguyễn Văn Sửu, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội đã liên tiếp giao cho Công ty Minh Dương thực hiện tới 3 cụm công nghiệp với tổng diện tích gần 50 ha đất và tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng. Công ty này còn phải thực hiện một nhiệm vụ bất khả thi khác là trong vòng 2 năm (từ quý II/2020 đến quý III/2022) phải làm xong 3 cụm công nghiệp này.

Cụ thể, ngày 15/6/2020, ông Nguyễn Văn Sửu ký quyết định thành lập Cụm công nghiệp Dương Liễu - giai đoạn 2 (nay thuộc xã Dương Hòa, TP. Hà Nội). Diện tích khu đất rộng 17 ha, tổng vốn đầu tư 386 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ quý II/2020 đến quý II/2022.

Ngày 26/6/2020, ông này tiếp tục ký ban hành quyết định thành lập Cụm công nghiệp Liên Hiệp - giai đoạn 2 (giai đoạn 1 của dự án rộng khoảng 8,1 ha do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Phúc Thọ cũ làm chủ đầu tư – PV). Phạm vi dự án nằm trên địa bàn xã Liên Hiệp, huyện Phúc Thọ (nay là xã Hát Môn, TP. Hà Nội) với diện tích khoảng 12 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 249 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ quý III/2020 đến quý III/2022.

Cùng ngày 26/6/2020, ông Sửu ký thêm quyết định thành lập Cụm công nghiệp Tam Hiệp, xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ (nay là xã Hát Môn, TP. Hà Nội). Quy mô dự án rộng khoảng 20 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 454 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ quý III/2020 đến quý III/2022.

Một trong những mục tiêu thành lập 3 cụm công nghiệp này là để di dời các cơ sở sản xuất, làng nghề tại khu dân cư ra khu vực sản xuất tập trung, trong đó ưu tiên công nghệ mới, hiện đại, thân thiện môi trường. Tuy nhiên việc TP. Hà Nội giao Công ty Minh Dương phải thực hiện 3 dự án chỉ trong vòng 2 năm mà không xem xét đến khả năng tài chính, năng lực triển khai thi công… của chủ đầu tư, là đặc biệt bất thường.

Bởi lẽ ngày 11/10/2019, Công ty Minh Dương cũng được chính ông Nguyễn Văn Sửu giao thực hiện dự án Cụm công nghiệp làng nghề Tân Hòa, xã Cộng Hòa, huyện Quốc Oai (nay thuộc xã Hưng Đạo, TP. Hà Nội). Quy mô dự án rộng khoảng 13 ha, tiến độ thực hiện dự án từ quý III/2019 đến quý III/2021.

Thế nhưng, tất cả các dự án nêu trên đều chậm tiến độ nghiêm trọng, trong đó có 2/4 dự án bỏ hoang chưa thực hiện (Cụm công nghiệp Dương Liễu – giai đoạn 2 và Cụm công nghiệp làng nghề Tân Hòa), 2/4 dự án còn lại vừa mới khởi công đầu năm 2024 và đang trong quá trình thi công (Cụm công nghiệp Tam Hiệp và Cụm công nghiệp Liên Hiệp - giai đoạn 2).

Đến đây, dư luận hoàn hoàn có quyền đặt câu hỏi Công ty Minh Dương đã “chạy” dự án để “ôm” đất công nghiệp trước “hoàng hôn nhiệm kỳ” hay không? Bởi lẽ, chỉ chưa đầy 6 tháng sau khi ký hàng loạt quyết định giao 3 cụm công nghiệp cho công ty này, ngày 16/12/2020, ông Nguyễn Văn Sửu, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội bị Thủ tướng Chính phủ miễn nhiệm chức vụ để chờ về hưu.

Vừa làm đã thấy sai

Có thể thấy, những vi phạm của Công ty Minh Dương không chỉ dừng lại ở phạm vi Cụm công nghiệp Dương Liễu – giai đoạn 1 mà còn diễn ra ở nhiều cụm công nghiệp khác. Trong bài viết trước, Báo Nông nghiệp và Môi trường đã phân tích những căn cứ, tài liệu để chứng minh Công ty Minh Dương có dấu hiệu phù phép số liệu nhằm đạt tiêu chí xin mở rộng Cụm công nghiệp Dương Liễu – giai đoạn 2 (tiêu chí lấp đầy cụm công nghiệp và tiêu chí hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật).

Tại Cụm công nghiệp Tam Hiệp, tháng 5/2024, Thanh tra TP. Hà Nội đã ban hành Thông báo Kết luận thanh tra về công tác quản lý quy hoạch, đất đai, trật tự xây dựng, bảo vệ môi trường tại cụm công nghiệp này. Theo đó, quy hoạch chi tiết cụm công nghiệp có vi phạm khi một số dải cây xanh cách ly tại đây chưa đủ chiều rộng (phải ≥ 10m) so với quy định của Bộ Xây dựng.

Nghiêm trọng hơn, trong khi Thủ tướng Chính phủ chưa cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa tại dự án này thì từ ngày 03/8/2021 đến ngày 19/4/2022, UBND huyện Phúc Thọ (cũ) đã thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (ban hành thông báo thu hồi đất, quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ) đối với các tổ chức, cá nhân sử dụng đất. Điều này vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai.

Chưa hết, UBND huyện Phúc Thọ (cũ) còn vội vàng thu hồi hơn 20,9 ha đất để thực hiện dự án Cụm công nghiệp Tam Hiệp nhưng lại thu hồi vượt gần 1 ha đất so với Kế hoạch sử dụng đất được TP. Hà Nội phê duyệt. Phải đến năm 2023, TP. Hà Nội mới điều chỉnh số liệu để khớp với số liệu thu hồi đất mà huyện Phúc Thọ (cũ) đã thu hồi trước đó.

Đối với Cụm công nghiệp làng nghề Tân Hòa, dự án bị chậm tiến độ ghi trong quyết định thành lập đến nay đã 4 năm và chưa biết bao giờ chủ đầu tư mới có thể triển khai thực hiện được. Bác Đỗ Loan (tên nhân vật đã thay đổi), một hộ dân tại thôn 3 xã Hưng Đạo, TP. Hà Nội cho biết: “Tôi thấy người ta cắm biển dự án ở đây hơn 5 năm rồi nhưng chưa có hoạt động xây dựng nào cả. Bao nhiêu bờ xôi ruộng mật của dân để hoang hóa, lãng phí vô cùng. Giờ một phần khu đất trở thành nơi tập kết phế thải, rác thải, một số hộ xây dựng nhà xưởng hoạt động nhiều năm nay nhưng không thấy chính quyền địa phương xử lý”.

Trao đổi với phóng viên thời điểm trước khi thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, ông Lý Đình Quang, Chủ tịch UBND xã Cộng Hòa, huyện Quốc Oai (cũ) cho biết: “Năm 2023 dự án này mới hoàn thiện các thủ tục để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên công tác này đang gặp rất nhiều khó khăn do người dân không đồng thuận. Hiện mới chỉ có 82 hộ dân đồng ý nhận tiền bồi thường và bàn giao khoảng hơn 7 ha cho chủ đầu tư. Phần diện tích còn lại người dân không đồng thuận nên chúng tôi chưa thể giải phóng mặt bằng”.