Nạo vét hàng nghìn m³ bột đá, khơi thông hệ thống tiêu úng sông Vinh

Sông Vinh đoạn chảy qua phường Đông Quang (tỉnh Thanh Hóa) vốn là tuyến tiêu úng quan trọng cho nhiều xã, phường và hàng nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp tại địa phương và các phường lân cận. Tuy nhiên, thời gian gần đây, lòng sông liên tục bị phủ dày lớp bột đá trắng đặc quánh, khiến khả năng tiêu thoát nước suy giảm nghiêm trọng.

Theo báo cáo của Chi nhánh Thủy lợi TP. Thanh Hóa (Công ty TNHH MTV Sông Chu), tình trạng trên là do một số cơ sở sản xuất, chế biến đá ngang nhiên xả thải ra sông, gây bồi lắng nghiêm trọng và đe dọa an toàn hệ thống thủy lợi. Cụ thể: Sông Vinh 2 đoạn từ K0+100 ÷ K0+250; Sông Vinh 3 đoạn K3+00 ÷ K4+00 (phía sau công ty bê tông Việt Nhật); kênh Cầu Ê Trường Tuế đoạn từ K0+000 ÷ K0+560. Đặc biệt, sông Vinh đoạn từ K0+100 ÷ K0+250 (đường Phù Lưu, phố Nam Hưng) bột đá làm bồi lắng, lấp toàn bộ lòng sông, khiến sông không còn khả năng tiêu thoát nước.

Ông Lê Cao Thắng, Phó Giám đốc Chi nhánh Thủy lợi TP. Thanh Hóa, cho biết: “Hành vi xả thải bột đá xuống sông Vinh không chỉ ảnh hưởng đến nhiệm vụ tiêu thoát lũ mà còn tiềm ẩn nguy cơ ngập úng, mất an toàn trong mùa mưa bão”.

Theo ông Thắng, tình trạng một cơ sở sản xuất đá xả trực tiếp bột đá xuống sông Vinh đã diễn ra lâu nay. Lớp bột lắng sâu dưới lòng sông, có nơi dày hơn 2 m, gây tắc dòng chảy. Thậm chí, có thời điểm, lớp bột đá lắng xuống đặc quánh, cứng lại, phủ kín lòng sông, đến mức người dân có thể đi bộ qua mà không cần thuyền.

Quá trình thực hiện nạo vét lòng sông, một số công nhân Công ty TNHH MTV Sông Chu phát hiện nhiều đường ống dẫn nước thải dài hàng trăm mét, nối từ ao chứa của một số cơ sở sản xuất ven sông, xả thẳng bột đá ra bờ sông rồi tràn xuống dòng chảy. Tại hiện trường, dấu vết bột đá trắng xóa vẫn còn phủ đầy mặt đất, gây hư hại cây trồng.

Hơn 10 ngày qua, máy múc được huy động liên tục để nạo vét, với khối lượng bột đá đã múc lên tới hàng nghìn mét khối. Thế nhưng, con số này vẫn chỉ là phần nhỏ so với lượng bồi lắng thực tế, khiến công việc khơi thông dòng chảy tiếp tục nặng nề và tốn kém.

Người dân sống dọc sông cho biết đã nhiều lần phản ánh tới chính quyền địa phương về tình trạng ô nhiễm sông Vinh do bột đá bủa vây, nhưng tình trạng xả thải vẫn tiếp diễn, ngày càng trầm trọng. “Mùa mưa bão, nước không thoát kịp, nguy cơ ngập úng rất cao. Chúng tôi phản ánh nhiều lần nhưng chưa thấy chính quyền địa phương xử lý dứt điểm”, ông Nguyễn Đức Linh, hộ dân sống cạnh sông Vinh chia sẻ.

Không chỉ cản trở dòng chảy, bột đá còn gây tác động xấu đến môi trường sinh thái ven sông. Cây cối hai bên bờ bị phủ trắng bột đá, chết khô; thủy sản trong sông dần biến mất. Nếu để tình trạng này kéo dài, hậu quả sẽ không chỉ dừng ở nguy cơ ngập úng mà còn ảnh hưởng đến môi trường sống và sinh kế của hàng nghìn hộ dân trong khu vực.

Trước thực trạng trên, Chi nhánh Thủy lợi TP. Thanh Hóa đã có văn bản gửi UBND phường Đông Quang, đề nghị phối hợp kiểm tra, xác minh, rà soát các hộ dân, doanh nghiệp xả thải bột đá xuống lòng sông. Đơn vị kiến nghị cần có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật, đồng thời ngăn chặn tình trạng xả thải trái phép, đảm bảo an toàn cho hệ thống thủy lợi trên địa bàn.