Khí metan được xem là một trong những nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu. Khí metan sinh ra từ các ruộng lúa nước, chăn nuôi gia súc nhai lại (trâu, bò), bãi chôn lấp rác thải, khai thác dầu khí, than đá…
Dù thời gian tồn tại trong khí quyển ngắn hơn cacbonic (khoảng 12 năm), nhưng metan có khả năng giữ nhiệt cực lớn, góp phần khiến Trái đất nóng lên.

Mỗi năm, các khu rừng có thể hấp thụ khoảng 25 - 50 triệu tấn khí metan trong khí quyển. Ảnh: Nature.com.
Vì metan có tuổi thọ ngắn nên việc cắt giảm hay loại bỏ được loại khí này khỏi khí quyền đều sẽ có tác dụng rất nhanh chóng và rõ rệt, làm chậm lại quá trình biến đổi khí hậu.
Vì thế, giảm thiểu khí metan là vấn đề cấp bách được nhiều nước quan tâm, trong đó có Việt Nam. Hiện giờ, có nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy cây trồng có thể giúp hấp thụ khí metan qua nhiều cách khác nhau.
Thực ra cây xanh không trực tiếp hút khí metan giống như chúng hút CO₂ trong quá trình quang hợp mà chỉ có thể hấp thụ một cách gián tiếp.
Một số loại cây góp phần giảm thiểu lượng khí metan sinh ra từ đất bị ngập úng bằng cách cải thiện khả năng thoát nước và thông khí cho đất, cung cấp khí oxy vào đất và tăng hoạt động oxy hóa metan.
Trong rễ cây có tồn tại một loại vi khuẩn “ăn” khí metan, đốt cháy loại khí này để chuyển thành cacbonic. Vì thế, những loại cây chịu nước, có bộ rễ phát triển như cây cói, cây sậy thường được khuyến khích trồng nhiều ở các vùng đất ngập nước.
Ngoài ra, khoa học cũng đã tìm thấy bằng chứng vỏ cây có khả năng hấp thụ khí metan, dù chỉ là một lượng nhỏ cũng mở ra hướng đi mới trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Khí metan được xem là một trong những nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu. Ảnh: Petro Times.
Các nhà sinh thái học và khoa học khí hậu từ Đại học Birmingham (Anh) đã đo quá trình trao đổi khí metan trên hàng trăm thân cây trong các khu rừng ở châu Mỹ cũng như châu Âu. Kết quả cho thấy cây hấp thụ khí metan từ khí quyển và càng lên trên cao, quá trình này diễn ra càng mạnh hơn.
Các nhà khoa học ước tính rằng mỗi năm, các khu rừng có thể hấp thụ khoảng 25 - 50 triệu tấn khí metan trong khí quyển. Nhưng hiện giờ, tình trạng chặt phá rừng vẫn đang diễn ra ồ ạt khắp thế giới, khiến cho khí metan vẫn chưa thể giảm được nhanh như chúng ta vẫn kỳ vọng.
Vậy là cây xanh dù không trực tiếp hấp thụ khí metan nhưng vẫn góp phần không nhỏ hạn chế loại khí nhà kính này. Vì thế, trồng cây, phủ xanh đất trống đồi trọc, bảo vệ rừng chính là những việc chúng ta vần làm ngay để đẩy lùi biến đổi khí hậu.