Cánh đồng chìm trong biển nước
Ông Nguyễn Văn Oai (67 tuổi) lảng vảng quanh khu ruộng Miên Cửa (thôn Thịnh Lạc, xã Thắng Lợi, Thanh Hóa) như người mất hồn. Sau bão số 5, nước và bùn phủ kín cả chân ruộng, lúa ngập trong lớp nước đục ngầu, bốc mùi hôi thối nồng nặc. Hơn 3 sào lúa của gia đình ông sắp vào kỳ gặt, giờ đã ngả màu xám đen, rũ rượi, gục xuống mặt nước.
“Cả hai vợ chồng chỉ trông vào 9 sào lúa, vậy mà cơn bão vừa rồi khiến nước ngập ruộng, lúa thì thối hạt…”, ông Oai nghẹn giọng và cho biết, chưa bao giờ cánh đồng Miên Cửa ngập sâu và lâu đến thế.

Ông Nguyễn Văn Oai mất trắng hơn 3 sào lúa tại cánh đồng Miên Cửa, nay mất trắng sau bão số 5. Ảnh: Quốc Toản.
Ông Oai nói thêm, năm ngoái, hơn 9 sào lúa cho sản lượng khoảng 3,6 tấn, trong đó cánh đồng Miên Cửa đạt 1,5 tấn. Thế nhưng năm nay, tất cả 9 sào ruộng chỉ cho thu hoạch khoảng 6 tạ thóc. Số thóc ấy đem bán cũng chẳng đủ trả tiền phân bón, thuốc trừ sâu đã vay nợ đầu vụ, nói gì đến chuyện lo toan cơm áo.
“Năm ngoái, vào vụ thu hoạch, xe tải đến tận chân ruộng bốc lúa. Thế nhưng vụ này thương lái chẳng buồn gọi điện hỏi han”, ông Oai cho biết.
Ở cái tuổi ngoài 60, lẽ ra ông Oai đã được thong thả, an hưởng tuổi già. Thế nhưng hai vợ chồng ông vẫn cần mẫn với đồng ruộng, phần vì kế sinh nhai, phần vì nếu không làm ruộng thì chẳng biết làm gì để ăn.
Không chỉ riêng nhà ông Oai, cả xóm ven đê này đều khổ sở sau bão. Cánh đồng vốn trĩu hạt nay thành biển nước, đến cỏ cũng không sống nổi.
Tương tự, gia đình ông Phạm Trọng Hợp, ở thôn Thịnh Lạc, xã Thắng Lợi cũng lao đao vì vụ mùa thất bát. Gia đình ông có gần 4 sào lúa thì đã mất trắng gần một nửa. Ông Hợp thở dài: “Chưa bao giờ tôi thấy bão dồn dập như năm nay. Bão số 3 vừa quét qua, lúa mới làm đòng đã bị ngập chìm trong nước. Chưa kịp gượng dậy thì bão số 5 lại ập tới, khi lúa đang trổ đòng. Nước tràn lênh láng suốt hơn chục ngày không rút, khiến cả cánh đồng hóa thành biển, lối đi ra ruộng cũng biến mất. Tất cả chỉ còn lại một màu nước xám ngầu, nhấn chìm bao mồ hôi, công sức của bà con”.
Giữa không gian mênh mông ấy chỉ còn lại gốc rạ ngâp ngụa trong bùn đất. Cánh đồng vốn quen thuộc với tiếng gió thổi, tiếng người gọi nhau mùa gặt, giờ chỉ còn lại sự im lìm đến rợn ngợp.
Khó khăn chồng chất khó khăn
Cán bộ thôn Thịnh Lạc hiểu rõ đặc tính của vùng đất thấp trũng Miên Cửa, nên luôn vận động nông dân gieo cấy sớm hơn lịch thời vụ, dẫu biết có thể bị phê bình, kỷ luật. Mục đích chỉ mong bà con “chạy trước thời tiết” để tránh lũ muộn. Thế nhưng, “người tính không bằng trời tính". Lũ năm nay về sớm, chẳng ai ngờ được. Hơn 10 héc-ta lúa ở cánh đồng này ngập trắng trong nước, đồng nghĩa với hàng trăm hộ nông dân mất đi chỗ dựa chính cho cuộc sống.
Mấy ngày nay ở thôn Thịnh Lạc, câu chuyện về lúa mất mùa được nhắc đi nhắc lại, như một tiếng thở dài tập thể. Người thì lo nợ nần, người thì lo thiếu ăn. Cán bộ xã cũng về kiểm tra, ghi nhận thiệt hại, nhưng đang chờ cấp trên hỗ trợ.

Cánh đồng Miên Cửa xác xơ sau bão số 5. Ảnh: Quốc Toản.
Ông Nguyễn Công Tấn - Giám đốc Hợp tác xã Tế Nông (xã Thắng Lợi) cho biết: Vụ mùa năm nay, toàn hợp tác xã gieo cấy 303 héc-ta lúa, nhưng đã có tới 30 héc-ta mất trắng hoàn toàn, 50-60% diện tích còn lại thất thu tới 70% sản lượng. Bình quân, năng suất chỉ đạt khoảng 2 tạ mỗi sào, chưa bằng một nửa so với vụ trước. Thiệt hại nặng nề nhất tập trung ở các thôn Hợp Nhất, Châu Sơn và Thịnh Lạc. Có gia đình mất trắng vụ mùa do mưa lũ khiến gánh nặng cơm áo đè nặng lên vai người nông dân.
Tính chung, toàn xã Thắng Lợi có 550 héc-ta lúa bị ngập, trong đó gần 260 héc-ta mất trắng. Đặc biệt, cánh đồng Miên Cửa nằm ngoài đê, không có hệ thống tiêu thoát nước, nên mỗi khi mưa lớn, người dân nơi đây dường như đã quen với việc ruộng sẽ chìm trong nước.
Ông Vũ Thanh Tùng, Trưởng Phòng Kinh tế xã Thắng Lợi cho biết: “Chính quyền địa phương đang khẩn trương tổng hợp thiệt hại để báo cáo cấp có thẩm quyền, đề nghị hỗ trợ kịp thời cho người dân".
Được biết, trong cơn bão số 5, toàn tỉnh Thanh Hóa có 6.675,9ha lúa bị ngập, đổ gãy; 1.055,3 héc-ta cây trồng hàng năm bị ngập, đổ gãy; 1.332 cây keo, bạch đàn, xà cừ bị đổ gãy; 1.157 cây bóng mát, 1.157 cây xanh đô thị bị đổ gãy. Thiệt hại về chăn nuôi: 1 con bò; 10 con lợn; 5.670 gà, vịt, ngan, ngỗng và 1.000 chim bồ câu bị chết. 2.328,8 ha nuôi trồng thuỷ sản bị tràn và 2,68 tấn cá bị thiệt hại.