Môi trường học đường là “điểm khởi đầu” quan trọng để xây dựng lối sống lành mạnh, hình thành ý thức tránh xa thuốc lá trong thế hệ trẻ. Với tinh thần đó, Trường THPT Tô Hiệu – Thường Tín đã triển khai nhiều hoạt động cụ thể, quyết liệt. Phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với thầy giáo, Thạc sĩ Nguyễn Đình Bang – Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu – Thường Tín về nội dung này.
Thầy giáo, Thạc sĩ Nguyễn Đình Bang - Hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu - Thường Tín. Ảnh: Bảo Hà.
Thưa thầy, với cương vị Hiệu trưởng, thầy đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của việc thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học?
Tôi cho rằng đây là vấn đề vừa mang tính pháp lý, vừa mang tính giáo dục đạo đức, lối sống. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là “tấm lá chắn” vững chắc nhằm xây dựng môi trường không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, hướng tới xây dựng xã hội văn minh, lành mạnh.
Luật đã nêu rất rõ: Trường học là nơi cấm tuyệt đối việc hút thuốc lá. Không chỉ dừng ở việc “không hút”, mà điều cốt lõi là học sinh phải hiểu, phải thấy được tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và tương lai. Nếu chúng ta giáo dục tốt từ sớm, sẽ hạn chế được nguy cơ các em sa vào thói quen xấu. Hơn nữa, môi trường học đường trong lành, an toàn cũng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Vậy thầy có thể chia sẻ cụ thể cách làm của Trường THPT Tô Hiệu – Thường Tín trong quán triệt và triển khai thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá tới giáo viên và học sinh?
Ngay từ đầu mỗi năm học, chúng tôi ban hành các nội quy, quy chế, trong đó quy định rõ: Cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh không được hút thuốc trong khuôn viên nhà trường. Tất cả đều cam kết “nói không với thuốc lá”. Nhà trường cũng treo biển cấm hút thuốc tại các khu vực như cổng trường, hành lang, khu nhà vệ sinh, sân thể dục... Chúng tôi cũng thành lập Ban kiểm tra nội bộ để giám sát thường xuyên. Với giáo viên, việc nêu gương được Nhà trường đặt lên hàng đầu.
Đối với học sinh, nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý theo mức độ nhắc nhở, thông báo tới phụ huynh, nếu tái phạm sẽ đưa ra hội đồng kỷ luật học sinh. Chính sự minh bạch, công khai này giúp mọi người tuân thủ nghiêm túc.
Vậy công tác tuyên truyền cho học sinh được Trường THPT Tô Hiệu – Thường Tín rất quan tâm? Và hiệu quả ra sao thưa thầy?
Đây là khâu quan trọng nhất. Nếu chỉ cấm mà không giải thích, không tuyên truyền thì học sinh sẽ khó thay đổi nhận thức. Vì vậy, chúng tôi đa dạng hóa hình thức tuyên truyền:
Thứ nhất, hằng tháng trong giờ chào cờ, Đoàn thanh thiếu niên của Trường THPT Tô Hiệu – Thường Tín tổ chức chuyên đề “Phòng, chống tác hại thuốc lá” nhằm nâng cao nhận thức của học sinh.
Thứ hai, giáo viên các bộ môn như Sinh học, Hóa học, Giáo dục kinh tế pháp luật, Ngữ văn lồng ghép nội dung liên quan đến tác hại của thuốc lá, từ cơ chế gây bệnh cho đến trách nhiệm công dân tuân thủ pháp luật.
Thứ ba, chúng tôi khuyến khích học sinh tự làm video clip, tiểu phẩm, tranh cổ động để trình chiếu trong trường và chia sẻ trên mạng xã hội. Qua đó, các em vừa học vừa tự sáng tạo thông điệp, dễ nhớ, dễ thấm.
Có thể nói, việc tuyên truyền không chỉ là một buổi nói chuyện mà là quá trình liên tục, lặp lại, đổi mới, khiến học sinh dần hình thành thói quen tích cực và xa dần với thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các chất kích thích gây nghiện khác.
Học sinh Trường THPT Tô Hiệu - Thường Tín luôn được nhà trường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá. Ảnh: Trường THPT Tô Hiệu - Thường Tín.
Trong bối cảnh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng xuất hiện ngày càng nhiều, học sinh có thể bị lôi cuốn, vậy Nhà trường nhìn nhận và xử lý vấn đề này như thế nào thưa thầy?
Thuốc lá điện tử mọi người đều nghĩ “ít độc hại” nhưng thực tế đều chứa nicotine – chất gây nghiện mạnh. Một số em tò mò, dễ bị bạn bè rủ rê. Vì thế, chúng tôi thường xuyên nhấn mạnh trong tuyên truyền rằng không có loại thuốc lá nào an toàn cả.
Bên cạnh đó, chúng tôi tăng cường giám sát tại cổng trường và khu vực vệ sinh nơi dễ xảy ra hành vi lén lút. Nhà trường lập bộ phận quản sinh do một Phó Hiệu trưởng phụ trách để phát hiện kịp thời, giáo viên chủ nhiệm phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để giáo dục.
Chúng tôi không chọn cách xử phạt nặng ngay mà chú trọng tư vấn tâm lý, giúp các em nói không với thuốc lá. Nhờ vậy, tình trạng học sinh sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử nói chung trong trường gần như không còn.
Trong thời gian tới, nhà trường có định hướng gì để tiếp tục nâng cao hiệu quả thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá?
Chúng tôi sẽ tập trung vào ba định hướng chính: Duy trì kỷ cương, tiếp tục kiểm tra, giám sát thường xuyên, kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm, không để tái diễn.
Đổi mới tuyên truyền: Tận dụng công nghệ số, mạng xã hội để lan tỏa thông điệp. Học sinh ngày nay tiếp cận thông tin nhanh qua TikTok, Facebook, YouTube... do đó, nếu có clip, infographic ngắn gọn, sinh động thì hiệu quả sẽ cao hơn.
Phối hợp mở rộng: Mời thêm chuyên gia, bác sĩ từ các bệnh viện tuyến trung ương về nói chuyện, tổ chức hội thi tìm hiểu kiến thức về tác hại thuốc lá. Đồng thời, tiếp tục vận động phụ huynh cùng chung tay xây dựng môi trường không khói thuốc từ gia đình đến trường học.
Phấn đấu, mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên, mỗi học sinh là một tuyên truyền viên tích cực trong phòng, chống thuốc lá trường học, lan tỏa nhận thức, hành động vì cộng đồng. Tôi tin rằng, khi cả thầy và trò cùng quyết tâm, khi phụ huynh và xã hội đồng hành, chúng ta sẽ tạo nên thế hệ học sinh có lối sống lành mạnh, văn minh, nói không với thuốc lá.
Xin cảm ơn thầy về cuộc trao đổi!
