Ngày 27/11, tại TP.HCM, Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo khoa học về phòng, chống thuốc lá năm 2025 với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành; CDC các tỉnh, thành; các tổ chức phi chính phủ, xã hội, sáng kiến; đại diện các bệnh viện và trường đại học y các tỉnh, thành.
Chuyên gia thảo luận về xu hướng sử dụng sản phẩm thuốc lá mới trong thanh thiếu niên và cộng đồng. Ảnh: Thục Vy.
Theo Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong những năm qua, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai đồng bộ các quy định của Công ước Khung FCTC, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Chiến lược quốc gia đã góp phần từng bước giảm tỷ lệ hút thuốc ở người trưởng thành và thanh thiếu niên.
Điển hình như: tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở nam giới trưởng thành giảm từ 45,3% năm 2015 còn 38,9% năm 2023, tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong học sinh 13-17 tuổi giảm từ 5,36% năm 2013 xuống còn 2,78% năm 2019. Đồng thời, nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe cũng đã được cải thiện, tỷ lệ người dân biết thuốc lá gây bệnh nguy hiểm đạt 88,9% năm 2024.
Mặc dù đã đạt được một số kết quả tích cực, nhưng công tác phòng chống tác hại của thuốc lá đang đối mặt với những tồn tại như: tình trạng quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá còn tràn lan, nguồn lực thanh tra, kiểm tra tại nhiều địa phương cũng như công tác quản lý và xử lý vi phạm vẫn còn hạn chế. Bên cạnh đó là những thách thức mới phức tạp hơn như: sự gia tăng nhanh chóng của các sản phẩm thuốc lá mới, đặc biệt là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Những diễn biến này cho thấy, vấn đề kiểm soát thuốc lá không chỉ dừng lại ở thuốc lá điếu truyền thống, mà đang chuyển sang một giai đoạn mới với nhiều hình thức, sản phẩm thay đổi nhanh chóng, đòi hỏi giải pháp mạnh mẽ hơn, dựa trên bằng chứng khoa học, và sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều ngành, nhiều cấp.
Hội thảo khoa học về phòng, chống thuốc lá năm 2025 nhằm chia sẻ một số kết quả nghiên cứu khoa học về phòng chống tác hại của thuốc lá thực hiện trong năm 2025. Ảnh: Thục Vy.
ThS. BS. Phan Thị Hải - Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - cho biết, trong thời gian qua, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước, các bộ ngành, trường đại học, bệnh viện và các tổ chức xã hội trong công tác nghiên cứu, khảo sát, đánh giá chính sách và thực tiễn triển khai. Những kết quả khoa học này là cơ sở quan trọng giúp định hướng truyền thông, hoàn thiện pháp luật và thiết kế các biện pháp can thiệp hiệu quả, phù hợp với bối cảnh hiện nay.
“Kết quả của các nghiên cứu đã được sử dụng làm bằng chứng khoa học để xây dựng và hoàn thiện chính sách về phòng chống tác hại thuốc lá. Như năm 2024, dựa trên kết quả nghiên cứu về thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong học sinh và kết quả nghiên cứu thực trạng sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành là một trong những bằng chứng khoa học giúp Quốc hội có thêm thông tin từ đó ban hành Nghị quyết số 173 về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”, ThS. BS. Phan Thị Hải chia sẻ.
Tại hội thảo, các chuyên gia đã thảo luận về xu hướng sử dụng sản phẩm thuốc lá mới trong thanh thiếu niên và cộng đồng. Đồng thời, chia sẻ mô hình, sáng kiến và các giải pháp can thiệp hiệu quả đã được triển khai ở trung ương và địa phương. Bên cạnh đó, là cập nhật các kết quả nghiên cứu mới nhất về tác hại của thuốc lá và thuốc lá điện tử. Qua đó, đề xuất các kiến nghị nhằm tăng cường chính sách và hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trong giai đoạn mới.
