Chiều hôm xảy ra tai nạn, người đàn ông 47 tuổi (Hải Dương), đang trát tường tại công trình ở Hà Nội thì trượt chân. Khi nhập viện, anh hoàn toàn không nói được, khó thở dữ dội, tím tái. Các bác sĩ ghi nhận bên ngực trái có nhiều xương sườn gãy, khí và máu tràn ồ ạt vào khoang màng phổi, làm xẹp phổi và chèn ép tim. Phổi trái dập nát, máu chảy liên tục vào phế quản, khiến anh rơi vào suy hô hấp cấp và rối loạn huyết động.
Bệnh nhân đối mặt hai nguy cơ chí mạng: suy hô hấp tối cấp do không thông khí được và nhiễm trùng nặng khi phổi đầy máu - dịch. Ảnh: Bệnh viện Thanh Nhàn.
Kết quả thăm khám cho thấy bệnh nhân cùng lúc mắc hàng loạt tổn thương nặng: gãy nhiều xương sườn, tràn khí - tràn máu màng phổi mức độ nặng, dập phổi lan tỏa, suy hô hấp cấp, xuất huyết phế nang - phế quản và tình trạng tuần hoàn không ổn định. Đây là một trong những kịch bản nghiêm trọng nhất trong hồi sức cấp cứu, bởi từng tổn thương đều có thể dẫn đến tử vong nếu không xử trí ngay lập tức.
Ngay khi tiếp nhận, bệnh nhân được dẫn lưu khoang màng phổi khẩn cấp và nội soi phế quản để cầm máu. Tuy nhiên, tổn thương phổi quá rộng khiến máu tiếp tục chảy ồ ạt, gây tắc nghẽn đường thở. Chỉ sau 24 giờ, diễn biến chuyển xấu nhanh: anh phải đặt nội khí quản, nồng độ oxy giảm sâu, CO₂ tăng vọt, máu trào liên tục qua ống thở, nhiều thời điểm bác sĩ “không thể thông khí”.
Trước tình trạng không thể duy trì thông khí bằng phương pháp thông thường, nguy cơ tử vong cận kề. Ngay trong đêm, Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Thanh Nhàn tổ chức hội chẩn khẩn dưới sự chỉ đạo chuyên môn của BSCKI Nguyễn Tiến Lâm, bác sĩ điều trị chính trực tiếp theo dõi ca bệnh.
Theo BS Lâm, bệnh nhân đối mặt hai nguy cơ chí mạng: suy hô hấp tối cấp do không thông khí được và nhiễm trùng nặng khi phổi đầy máu - dịch. Không còn lựa chọn nào khác, ê-kíp quyết định đặt ECMO V-V (oxy hóa qua màng ngoài cơ thể) để thay thế hoàn toàn chức năng phổi. Hệ thống ECMO sẽ đưa oxy vào máu, loại bỏ CO₂ và giúp phổi được “nghỉ ngơi” để cầm máu. Đây là kỹ thuật hồi sức chuyên sâu bậc cao, chỉ thực hiện được khi có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và theo dõi 24/24.
Các bác sĩ nhận định: “Nếu chậm vài tiếng, bệnh nhân sẽ không còn cơ hội”.
Trong 5 ngày tiếp theo, bệnh nhân gần như phụ thuộc hoàn toàn vào ECMO. Mỗi ngày anh được nội soi phế quản để hút máu, làm sạch đường thở; từng thông số ECMO được điều chỉnh liên tục theo tình trạng biến động của phổi. Chỉ một thay đổi nhỏ cũng có thể khiến diễn biến đảo chiều.
Hiện tượng chảy máu giảm dần, thông khí cải thiện, tuần hoàn ổn định. Đến ngày thứ bảy sau tai nạn, bệnh nhân được cai ECMO thành công - một bước ngoặt mà ít ai dám tin khi nhìn thấy mức độ tổn thương ban đầu.
Sau khi qua cơn nguy kịch, anh tiếp tục được hồi sức, tập phục hồi chức năng và chăm sóc toàn diện. Ba tuần sau ngày rơi từ tầng bốn, người đàn ông ấy bước đi bằng chính đôi chân mình ra khỏi Bệnh viện Thanh Nhàn.
Việc thực hiện thường quy ECMO đã giúp bệnh viện cứu sống nhiều ca bệnh nguy kịch nhất, đặc biệt những ca tổn thương ngực - phổi nặng và suy hô hấp cấp. BSCKI Nguyễn Tiến Lâm chia sẻ: “Trong hồi sức, làm đúng thôi chưa đủ. Quan trọng nhất là phải làm sớm, làm kịp và làm chính xác. Chậm một giờ thôi, kết quả có thể hoàn toàn khác”.
