Ứng dụng khoa học công nghệ nâng cấp năng lực phòng, chống dịch bệnh
Tại Hợp tác xã Gà núi Hương Sơn, xã Kép, tỉnh Bắc Ninh (trước đó là xã Hương Sơn, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang). Các hộ chăn nuôi tiêu biểu như anh Dương Văn Thân và ông Trần Văn Đồng đang duy trì quy mô lớn và áp dụng nhiều biện pháp để nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh, đồng thời ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất.
Gà núi Hương Sơn nổi tiếng với hương vị thơm ngon. Ảnh: Phạm Minh.
Anh Dương Văn Thân, một người tự nhận mình có "duyên" với con gà, đã bắt đầu nghề nuôi gà từ năm 1990. Hiện tại, quy mô chuồng trại của anh có thể chứa tới 3-4 vạn con một lúc, nhưng anh Thân chỉ nuôi khoảng 1,5 vạn để đảm bảo hiệu quả tối ưu. Gà được nhập về từ lúc nở trứng và nuôi thương phẩm trong khoảng 3 tháng 15 đến 25 ngày thì bắt đầu xuất bán.
Ông Trần Văn Đồng, Giám đốc Hợp tác xã Gà núi Hương Sơn, cũng duy trì đàn gà với số lượng hơn một vạn con, chủ yếu là gà lai chọi. Ông Đồng cho biết, thời gian nuôi trung bình là 4 tháng và việc áp dụng khoa học kỹ thuật là yếu tố then chốt để có thể chăn nuôi quy mô lớn như hiện nay, đàn gà lớn và đảm bảo sự đồng đều.
Ông Đồng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm chủng phòng bệnh đầy đủ cho gà theo đúng quy trình. Ông cho biết, cám cũng được sử dụng theo quy trình 1, 2, 3 theo chu kỳ giai đoạn phát triển của gà, và việc chăm sóc hàng ngày phải tốt, kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ. Ảnh: Phạm Minh.
Điểm nổi bật trong công tác vệ sinh thú y của các hộ chăn nuôi tại đây là việc ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại. Anh Thân chia sẻ, kể từ khi tham gia hợp tác xã khoảng năm 2021-2022, anh đã được tham gia các lớp tập huấn và chuyển giao khoa học kỹ thuật.
Đặc biệt, anh đã chuyển sang sử dụng các sản phẩm sinh học thay thế hóa chất. Anh dùng men sinh học để rắc dưới nền chuồng, và các loại thuốc muỗi, thuốc sát trùng hiện nay có thể phun trực tiếp lên gà, giúp đảm bảo môi trường sống và môi trường chăn nuôi sạch sẽ hơn rất nhiều so với trước đây.
Về phòng chống dịch bệnh, anh Thân khẳng định công tác này đã được kiểm soát tốt hơn nhiều. Anh Thân từng trải qua những thời kỳ khó khăn, thậm chí "trắng tay" vì dịch bệnh trước kia, nhưng với kinh nghiệm tích lũy và việc tuân thủ các hướng dẫn, bây giờ tình hình đã ổn định hơn.
Các hộ chăn nuôi như anh Thân còn nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ đội ngũ kỹ thuật của các công ty cung cấp vaccine và cám. Họ không chỉ giúp anh tiếp cận nhanh nhất các thông tin về dịch bệnh mà còn thực hiện các xét nghiệm quan trọng như lấy mẫu máu gà, mẫu đất, mẫu nước, mẫu phân để kiểm tra và đảm bảo chất lượng, đồng thời hỗ trợ về mặt kỹ thuật.
Ông Đồng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm chủng phòng bệnh đầy đủ cho gà theo đúng quy trình và việc chăm sóc hàng ngày phải tốt, kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ. Hợp tác xã thường xuyên tổ chức vệ sinh chuồng trại, không để ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, không có mùi hôi thối hay mùi gắt, đảm bảo tiêu chuẩn mà các đơn vị thẩm định đưa ra.
"Các loại thuốc muỗi, thuốc sát trùng hiện nay có thể phun trực tiếp lên gà, giúp đảm bảo môi trường sống và môi trường chăn nuôi sạch sẽ hơn rất nhiều so với trước đây", anh Thân vừa phun thuốc vừa chia sẻ. Ảnh: Phạm Minh.
Thách thức trong kiểm soát chất lượng đầu vào của thuốc và cám
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao năng lực chăn nuôi và phòng, chống dịch bệnh, các hộ chăn nuôi tại Hợp tác xã Gà núi Hương Sơn vẫn đang đối mặt với những thách thức lớn, đặc biệt là trong việc kiểm soát chất lượng đầu vào và tìm kiếm giải pháp bền vững cho đầu ra sản phẩm.
Khó khăn lớn nhất mà anh Dương Văn Thân và các hộ chăn nuôi khác đang gặp phải chính là không kiểm soát được chất lượng thuốc và cám trên thị trường. Anh Thân chia sẻ, anh chỉ có thể dựa vào kinh nghiệm và uy tín với nhà cung cấp.
Điều đáng lo ngại là cùng một loại thuốc của một hãng nhưng có thể có ba nhà máy sản xuất khác nhau, dẫn đến chất lượng không đồng đều. Anh Thân và các hộ đều mong muốn có sự hỗ trợ từ phía xã hoặc các chi cục thú y về việc giới thiệu các loại thuốc đảm bảo chất lượng, tránh mua phải thuốc giả hoặc kém hiệu quả.
Ông Trần Văn Đồng phun thuốc phòng bệnh cho đàn gà con lứa mới. Ảnh: Phạm Minh.
Ông Trần Văn Đồng cũng xác nhận đây là một vấn đề nan giải. HTX đã nhiều lần cố gắng gom lại nguồn cung cấp thuốc và cám để có thể kiểm soát chất lượng và có được giá tốt hơn, nhưng không thành công. Lý do là các hộ chăn nuôi thường có những thói quen và mối quan hệ riêng với các đại lý. Có người chăn nuôi trả tiền ngay, người thì chăn chịu; người thì lấy hàng từ đại lý này, người thì từ đại lý kia.
Thậm chí, mỗi người còn tin rằng đại lý của mình cung cấp thuốc chữa bệnh hiệu quả hơn. Hơn nữa, các hộ chăn nuôi thường rải rác, không tập trung, khiến việc thống nhất nguồn cung càng thêm khó khăn.
Tuy nhiên, để thực sự vươn tới sự phát triển bền vững và xây dựng một chuỗi giá trị toàn diện, rất cần những chính sách hỗ trợ cụ thể, tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế. Đặc biệt là trong việc kiểm soát chất lượng đầu vào của thuốc và cám. Đồng thời, xây dựng hạ tầng chế biến, liên kết tiêu thụ sản phẩm. Có như vậy, thương hiệu gà núi Hương Sơn mới có thể phát triển mạnh mẽ và ổn định trên thị trường, mang lại lợi ích bền vững cho cả người sản xuất và người tiêu dùng.
Với những nỗ lực tự thân, sự hỗ trợ ban đầu từ Hợp tác xã Gà núi Hương Sơn và các công ty, người chăn nuôi gà tại Hương Sơn đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận trong công tác phòng chống dịch bệnh và nâng cao chất lượng sản phẩm.
