Giữa những nhà màng khép kín tại xã Phú Giáo (TP.HCM), cây trồng được chăm sóc bằng hệ thống tưới tự động và theo dõi qua nhật ký điện tử, nông dân không còn phụ thuộc hoàn toàn vào kinh nghiệm hay thời tiết như trước. Mỗi công đoạn sản xuất đều được kiểm soát bằng quy trình cụ thể, từ khâu giống, chăm sóc đến thu hoạch.
Câu chuyện của Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long (HTX Kim Long) cho thấy nông nghiệp đang dần chuyển mình khi khoa học công nghệ và tổ chức sản xuất hiện đại được đặt vào trung tâm.
Mô hình nhà màng giúp HTX Kim Long kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc nông sản. Ảnh: Trần Phi.
Ông Nguyễn Hồng Quyết, Giám đốc HTX Kim Long chia sẻ, HTX khởi đầu chỉ với 7 thành viên, diện tích canh tác khoảng 7.000m². Giai đoạn đầu, khó khăn lớn nhất không chỉ là vốn đầu tư mà còn là thói quen sản xuất nhỏ lẻ, đầu ra thiếu ổn định. Thay vì tiếp tục canh tác theo lối truyền thống, HTX xác định phải thay đổi tư duy, lấy công nghệ và liên kết thị trường làm nền tảng phát triển.
Trải qua quá trình xây dựng và phát triển bền bỉ, đến nay, HTX đã mở rộng lên 73 thành viên, hình thành vùng sản xuất tập trung với quy trình canh tác đồng bộ. Các khâu sản xuất được quản lý bằng nhật ký điện tử, giúp minh bạch quy trình, kiểm soát chất lượng và đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của thị trường.
“Chúng tôi xác định phải áp dụng khoa học kỹ thuật vào canh tác để vượt qua những rào cản của nông nghiệp truyền thống. Chỉ có chất lượng và sự minh bạch mới giúp nông sản Việt Nam cạnh tranh được ở các thị trường khó tính”, ông Quyết chia sẻ.
Sản xuất nông nghiệp công nghệ cao được triển khai đồng bộ trong hệ thống nhà màng của HTX Kim Long. Ảnh: Trần Phi.
Theo ông Quyết, việc ứng dụng công nghệ cao không chỉ giúp nâng chất lượng sản phẩm mà còn giảm chi phí sản xuất, hạn chế rủi ro dịch bệnh, giảm phụ thuộc vào lao động thủ công. Quan trọng hơn, nông dân từng bước thay đổi tư duy, sản xuất theo kế hoạch và tín hiệu thị trường thay vì trồng theo phong trào.
Không dừng lại ở sản xuất, HTX Kim Long còn đóng vai trò đầu mối kết nối tiêu thụ, ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp phân phối và hệ thống bán lẻ. Sản phẩm làm ra được bao tiêu với giá ổn định, hạn chế phụ thuộc vào thương lái trung gian - một trong những nguyên nhân khiến nông dân thường xuyên bị ép giá khi vào vụ thu hoạch rộ.
Nhờ tổ chức sản xuất và tiêu thụ theo chuỗi, doanh thu của HTX hiện đạt hơn 40 tỷ đồng mỗi năm. Thu nhập của xã viên được đảm bảo, tạo niềm tin để họ yên tâm đầu tư dài hạn và gắn bó với mô hình HTX.
Ông Vũ Hải Lý, Chủ tịch UBND xã Phú Giáo cho biết, mô hình sản xuất của HTX Kim Long đã góp phần thay đổi cách làm nông nghiệp trên địa bàn. “HTX không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập mà còn thúc đẩy sản xuất theo hướng tập trung, bài bản, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của TP.HCM. Đây là mô hình cần được khuyến khích và nhân rộng”, ông Lý đánh giá.
Không chỉ sản xuất, HTX Kim Long còn đóng vai trò đầu mối kết nối tiêu thụ, ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp phân phối và hệ thống bán lẻ. Ảnh: NVCC.
Ông Võ Thành Giàu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM nhấn mạnh, HTX là hạt nhân quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững. Thực tiễn cho thấy, chỉ khi tổ chức lại sản xuất thông qua HTX và liên kết chuỗi, nông nghiệp mới nâng cao được giá trị gia tăng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.
Theo ông Giàu, thời gian tới, ngành nông nghiệp TP.HCM sẽ tiếp tục hỗ trợ các HTX ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc và kết nối tiêu thụ, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản.
Từ những nhà màng khép kín tại xã Phú Giáo, câu chuyện của HTX Kim Long cho thấy một hướng đi rõ nét: nông nghiệp chỉ thực sự bền vững khi được tổ chức lại theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với thị trường và lấy nông dân làm trung tâm của quá trình sản xuất xanh, chuyển đổi xanh.
