Bệnh nhiệt thán

Đặc điểm của bệnh:

Đây là một bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, có thể gây bệnh chung cho nhiều loài động vật, đặc biệt trên gia súc ăn cỏ như trâu, bò, dê, cừu, hươu, nai và người. Vi khuẩn gây bệnh là trực khuẩn có tên Bacillus anthracis.

Khi ở ngoài cơ thể vi khuẩn này có khả năng hình thành nha bào tồn tại trong đất tới vài chục năm và rất khó tiêu diệt. Khi vào cơ thể vi khuẩn sẽ vào máu rồi đến các cơ quan khác, chúng sinh ra độc tố làm máu nhiễm độc, đầu độc toàn thân và gây ngạt thở làm con vật chết rất nhanh.

Người có thể lây bệnh khi ăn, uống phải vi khuẩn hoặc vi khuẩn có thể nhiễm qua da tại vết thương hay hít phải vi khuẩn có trong không khí. Đặc điểm chính của bệnh trên loài ăn cỏ là xuất hiện một cách đột ngột, sốt cao, chết rất nhanh, máu từ các lỗ tự nhiên của cơ thể như mũi miệng, hậu môn rỉ ra có màu đỏ thẫm (hơi đen) và không đông, xác chết trương to rất nhanh.

Bệnh nhiệt thán có thể xảy ra quanh năm, tuy nhiên vào mùa nóng ẩm, mưa nhiều, lũ lụt bệnh hay bùng phát do nha bào có điều kiện để phát tán ra khỏi đất. Cũng chú ý ở những vùng cao khô hạn, những nơi có nhiều vũng nước tù đọng nếu nhiễm nha bào gia súc uống phải cũng sẽ mắc bệnh. Những vùng đã từng mắc bệnh khi thấy gia súc có những biểu hiện như mô tả cần nghĩ đến bệnh này và có biện pháp theo dõi đánh giá đúng cách và đúng chuyên môn, không tự ý mổ để khám khi không có cơ quan chuyên môn thú y (nếu có nghi ngờ bệnh nhất thiết phải mời chuyên môn thú y. Tất cả các phương pháp chẩn đoán khác ngoài quan sát các biểu hiện bên ngoài đã mô tả thì chỉ có cơ quan thú y mới được làm).

Ngoài các biểu hiện đặc trưng đã nêu, bệnh nhiệt thán còn một thể bệnh nhẹ hơn xuất hiện ở cuối ổ dịch nhưng lại rất nguy hiểm khi mà không để ý, không coi đó là bệnh nhiệt thán đó là thể ngoài da: con vật bị bệnh có những cục ung ở cổ, mông, ngực, trước vai và trước đùi, ở trong lưỡi; lúc đầu sờ thấy cục ung nóng sưng đau sau lạnh và không đau, cục ung có thể thối loét, chảy nước vàng hoặc màu đỏ sẫm. Một số trường hợp chỗ sưng ngoài da lan xuống bụng tạo ra khối ung lớn, ấn vào mềm, con vật có cảm giác đau, chọc dò không thấy chảy ra nước vàng, gia súc mắc bệnh thể này ít bị chết nhưng nguy cơ là nguồn lây lan bệnh lại cao.

(Thông tin chi tiết xin theo dõi trên Báo Nông nghiệp VN số 198 ra ngày 05/10/2011)