Cần ‘lực hấp dẫn’ với người trồng cà phê không gây mất rừng

Bà Hồ Thị Xanh, thôn Trằm, xã Khe Sanh có 0,5 ha cà phê Arabica. Từ 5 năm trở lại đây, được Hợp tác xã (HTX) Nông sản Khe Sanh hỗ trợ, bà Xanh chuyển sang trồng cà phê không gây mất rừng, theo hướng hữu cơ. Ngoài việc bón phân chuồng hoai mục, các dòng phân hữu cơ, bà Xanh còn trồng phân tán các loại cây che bóng cho cây cà phê như bơ, mít....

Bài liên quan

Sản xuất cà phê 4C để đáp ứng quy định không gây mất rừng

Trồng cà phê không gây mất rừng, thời gian đầu, năng suất có sụt giảm nhưng đến nay đã cao hơn so với phương pháp canh tác truyền thống và được HTX Nông sản Khe Sanh thu mua cao hơn giá thị trường. Giá trị vườn cà phê nhờ vậy tăng 10-15%. Đó là yếu tố giúp bà Xanh và nhiều hộ dân tại xã Khe Sanh đi theo hướng canh tác bền vững này. Nhưng liệu điều này có được duy trì lâu dài hay không trước tác động của thị trường cà phê hiện nay, nhất là trong điều kiện cà phê được đánh giá chất lượng cao nhưng vẫn phải mò mẫm tìm đường xuất khẩu?

“Ngoài cà phê tôi còn thu hoạch được bơ và mít nên có thêm chi phí. Giá cà phê lại được thu mua cao hơn giá thị trường nên gia đình rất phấn khởi. Chúng tôi hi vọng điều này sẽ được duy trì lâu dài để bà con được hưởng lợi. Tuy nhiên, phía doanh nghiệp, HTX cũng cho biết là việc xuất khẩu cà phê gặp nhiều khó khăn”, bà Xanh lo lắng.

Tính đến thời điểm này, thông qua 3 tổ nhóm, HTX Nông sản Khe Sanh đã liên kết với 115 hộ dân trồng cà phê không gây mất rừng, theo hướng hữu cơ với tổng diện tích gần 200 ha. Mỗi năm, đơn vị này thu mua 700-1.000 tấn cà phê chất lượng cao. Năm 2025, sản phẩm Khe Sanh Coffee chế biến từ những hạt cà phê chất lượng cao, trồng theo hướng hữu cơ, không gây mất rừng của HTX Nông sản Khe Sanh đã được công nhận là sản phẩm OCOP 5 sao. Tuy nhiên, để trực tiếp xuất khẩu các sản phẩm này là cả một câu chuyện dài.

Bà Nguyễn Thị Hằng, Giám đốc HTX Nông sản Khe Sanh cho rằng, nông dân hiện nay hoàn toàn có thể trồng cà phê không gây mất rừng, chất lượng cao, hữu cơ. Cà phê trên thị trường có bao nhiêu cũng xuất bán hết nhưng điều quan trọng là giá trị chưa cao, chưa ổn định nên chưa hấp dẫn nông dân. Vì vậy, để xu thế này duy trì thì cần có các chính sách hỗ trợ người trồng cà phê và các doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, các doanh nghiệp, HTX tại các xã phía Tây Nam tỉnh Quảng Trị chủ yếu vẫn bán ở thị trường trong nước hoặc xuất khẩu thô thông qua các đối tác trung gian. Việc tiếp cận tệp khách hàng một cách ổn định, trực tiếp là hết sức khó khăn. Doanh nghiệp khó khăn kéo theo người trồng cà phê hiện chưa được hưởng lợi nhiều.

Có sản phẩm tốt rồi nhưng con đường xuất khẩu nâng cao giá trị vẫn còn khó khăn. Do đó, đại diện HTX Nông sản Khe Sanh rất mong nhận được hỗ trợ để có thể trực tiếp tham gia xuất khẩu từng bước nâng cao giá trị để tạo động lực không ngừng nâng cao chất lượng, uy tín trên trường quốc tế.

“Cà phê Khe Sanh nổi tiếng từ trước tới nay và đang ngày càng nâng cao chất lượng thông qua việc trồng cà phê không gây mất rừng, theo hướng hữu cơ”, bà Nguyễn Thị Hằng, Giám đốc HTX Nông sản Khe Sanh cho biết.