Vườn nhãn ở Hưng Yên
Vụ đông 2016-2017 được coi là vụ đông ấm nóng điển hình. Suốt mùa đông hầu như không có rét đậm, rét hại. Đồng thời năm âm lịch này nhuận tháng 6. Đã làm cho một số vườn nhãn ở miền Bắc nước ta không ra hoa hoặc chậm ra hoa. Để khắc phục hiện tượng trên, các nhà vườn cần tác động ngay một số biện pháp kỹ thuật sau:
1. Với các cây đã phân hóa mầm hoa: Tiếp tục hạn chế độ ẩm của đất, phun bổ sung một số chế phẩm bón lá có hàm lượng lân, kali cao và có chứa các chất kích thích ra hoa và nở hoa như, HPC 97-HXN, Kali tan, Multi-K, HP-ĐQ…
2. Với những cây có khả năng ra hoa: Phun phân bón lá, thuốc phòng trừ sâu bệnh và tưới ẩm gốc để thúc cây ra hoa
3. Những cây đã thấy rõ chùm hoa: Cần tưới nước đủ ẩm, bón/phun thêm các nguyên tố đa vi lượng giúp các chùm hoa to dài hơn, nhanh nở hoa, đậu quả.
4. Những cây vừa có hoa, có lộc thì cắt bỏ lộc non kết hợp chăm sóc, để cây tập trung dinh dưỡng cho ra hoa, đậu quả.
5. Những cây chưa phân hóa mầm hoa:
Dùng hóa chất KCLO3 và NaCLO3 xử lý thúc đẩy quá trình hình thành hoa.
Lần 1, tiến hành từ 15 - 30/12 cho tất cả các cây trên vườn.
Lần 2, tiến hành từ 15/2 - 5/3, xử lý cho những cây không ra hoa tự nhiên nhưng lộc trên cây đã chuyển màu bánh tẻ hoặc đã già.
Cách xử lý: Dùng cuốc xới nhẹ vùng đất quanh hình chiếu tán cây (hạn chế làm đứt rễ cây).
Pha 30g KCLO3 và NaCLO3 với 10 lít nước sạch, khuấy tan, tưới đều cho 1m đường kính tán cây (cần tính đủ lượng hóa chất và nước để tưới hết diện tích tán cây).
Sau xử lý phải tưới nước giữ ẩm cho cây liên tục 7 - 10 ngày để tan hết hóa chất xử lý (trời mưa không cần tưới). 35 - 45 ngày sau (tuỳ điều kiện thời tiết) cây sẽ ra hoa.
Cần nắm vững dự báo thời tiết ngắn hạn (5 - 10 ngày): Nếu thời điểm nhãn nở hoa rộ mà dự báo trời có mưa hoặc gió mùa (sẽ làm chết phấn, ít quả), thì trước đó 5 - 7 ngày phải khoanh thân/cành hãm hoa.
Khi quả đậu bằng hạt đậu xanh bón nuôi quả bằng rắc dưới tán cây hoặc hòa nước tưới (loại phân, số lượng theo qui trình hướng dẫn), có thể phun thêm các loại phân bón qua lá như Vườn Sinh Thái, Botrac, Thiên nông, Master gro, HPC 97R… để tăng khả năng đậu quả và chống rụng quả non. Cần tăng cường bón các loại phân hữu cơ vi sinh, để sớm phục hồi hệ vi sinh vật đất bị mất do xử lý hoa chất ra hoa nhãn.
7. Kỹ thuật bền vững cho các năm sau:
- Chọn trồng cây giống có nguồn gốc từ những cây mẹ ít ra quả cách năm, chất lượng quả tốt.
- Không bón phân, tưới nước cho cây trong các tháng 11; 12 (âm lịch).
- Sau khi kết thúc thu hoạch quả, cần làm vệ sinh vườn cây, kết hợp bón phân nuôi cành thu.
+ Lượng bón/1 cây là: 0,3-0,5kg Urê + 1-2kg Lân supe + 0,1-0,2kg Kali + 30-50kg phân chuồng hoai mục.
+ Cách bón: Đào 4 hốc dưới hình chiếu tán cây cách đều 4 hướng. Kích thước hốc: dài 0,6 - 1m, sâu 20 - 25cm, rộng 20 -30cm.
- Từ 15 - 30/11 (âm lịch) nếu thời tiết ấm ẩm, cây nhãn sinh trưởng khoẻ bất thường (ra nhiều lộc, lá xanh đậm, láng bóng)... cần cắt hết lộc đông kết hợp khoanh thân/cành, chặt rễ.
Cách làm:
+ Các cây 3 - 5 tuổi: Với cây sinh trưởng khoẻ nên “khoanh mở” trên thân chính - đường khoanh không khép kín. Cưa đứt lớp vỏ thân, độ sâu vừa chạm tới tầng sinh gỗ, dài 3/4 chu vi vòng tròn thân cây, vết khoanh rộng 1,5 - 2,0mm, cách gốc 1,2 - 1,5m. Cây sinh trưởng trung bình nên “khoanh mịn” - đường khoanh khép kín thân, vết khoanh rộng 1mm.
+ Cây 5 - 15 tuổi: Với cây sinh trưởng khỏe - khoanh mở tại các cành cấp 1; 2 hoặc 3, cách 1 cành khoanh 1 cành, hoặc cách 2 cành khoanh 1 cành. Cây sinh trưởng trung bình khoanh mịn.
+ Cây trên 15 tuổi: Đào rãnh (rộng 25cm, sâu 30cm) quanh hình chiếu tán cây, các rễ tơ sẽ đứt, phơi ải rãnh 15 - 20 ngày, bón 30 - 50kg phân chuồng hoai mục + 7-10kg tro bếp, lấp đất kín phân.
+ Những cây sinh trưởng kém (thân, lá còi cọc) cần bón phân bổ sung. Lượng bón/gốc 5-15 kg phân hữu cơ vi sinh 0,5 -2,0kg + NPK Đầu trâu 13-13-13+TE (tùy tuổi cây). Lấy đất mượn lấp kín phân và tưới đẫm nước.
* Chú ý: Sau khoanh thân/cành, chặt rễ, mà cây vẫn sinh trưởng khoẻ cần tiếp tục khoanh thân/cành lần 2 cách vết khoanh kế trước 5 - 7cm về phía trên.
