Rùa là động vật quý hiếm, đang có nguy cơ tuyệt chủng, vì thế việc nuôi để bảo tồn và nhân giống rùa là việc làm cần thiết. Chủ trang trại Ba Huệ, tên đầy đủ là Nguyễn Văn Huệ hiện ở ấp 1, xã Bình Mỹ, huyện Củ Chi, TPHCM, chuyên sản xuất giống rùa cung cấp cho các công viên, khu du lịch, thảo cầm viên, để nuôi làm cảnh.
Anh Nguyễn Văn Huệ kể: Trước đây gia đình chủ yếu làm nông nghiệp ở khu vực thường có nước triều cường, nước bị nhiễm phèn, lúa kém năng suất. Cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn, quanh năm túng thiếu. Năm 1997 tôi mạnh dạn xây dựng trang trại, chuyển qua chăn nuôi, thời gian đầu cũng nuôi heo, nuôi gà. Năm 1999 tôi được cử đi tập huấn lớp nuôi và chăm sóc động vật hoang dã tại công viên Đầm Sen TPHCM. Cũng chính năm ấy hạt kiểm lâm nhờ tôi nuôi cho một số rùa thanh lý. Nhận một mớ rùa từ tay kiểm lâm mà lòng cứ lo canh cánh, không biết mình có nuôi nổi không?
Lúc đầu do thiếu kiến thức, chưa có kỹ thuật, chưa biết cho rùa ăn cho nên rùa chậm lớn, đặc biệt rùa không đẻ. Để giải bài toán này anh Huệ đã phải mày mò tìm hiểu thông tin trên sách báo, tham quan trại nuôi ba ba để tìm ra điểm tương đồng, áp dụng về để nuôi rùa của mình. Nhờ chịu khó cần cù, học hỏi kinh nghiệm, áp dụng KHKT vào chăn nuôi, từ 20 con rùa giống ban đầu tới nay đã có cả ngàn con rùa bố mẹ, ấp nở hàng vạn rùa con cung cấp cho thị trường.
Anh Huệ cho hay: Nuôi rùa cũng rất đơn giản, còn dễ hơn cả nuôi ba ba, tỷ lệ con sống cao, ít hao hụt. Trước tiên cần phân biệt rùa đực và rùa cái: rùa đực khấu đuôi to hơn, phần bụng lõm vào; rùa cái khấu đuôi nhỏ hơn, phần bụng phẳng.
Anh chia sẻ một số kinh nghiệm nuôi rùa sinh sản như sau:
Chọn giống bố mẹ: Nên mua giống ở những trại có uy tín, chọn những con to khoẻ, đồng đều, không bị bệnh, không bị dị tật…, tỷ lệ 1 đực, 5 cái.
Thức ăn: Rất phong phú, có thể tận dụng phế phẩm ở các chợ như: rau cải bắp dập nát, khoai lang, bí đỏ, đầu ruột cá, thậm chí tận dụng thức ăn thừa của con nhím…
Chuẩn bị ao: Thiết kế ao 2/3 nước,1/3 cạn, ở giữa trồng cây tạo bóng mát. Làm máng đổ cát vào để cho rùa đẻ, giống ao nuôi ba ba. Ao rộng 200m2 trở lên, tháo cạn nước, phơi đáy ao cho bùn thật khô (đứng không lún), đổ đất cát pha xuống dày khoảng 30-40cm. Xung quanh bờ xây gạch, ở trên rào lưới B40.
Tháo nước vào ngâm 2-3 ngày sau là thả rùa con xuống. Mực nước luôn để ở mức 1- 1,2m.
Chăm sóc: Rùa là loài động vật tiêu tốn thức ăn rất ít, có thể hai ngày cho ăn một lần. Rau lấy ở chợ về vứt xuống rùa ăn hết, nếu cho ăn thêm cá biển cần xay nhỏ.
Phòng trị bệnh: Rùa có sức chống chịu tốt hầu như không có bệnh. Tuy nhiên cần tháo nước ra vào thường xuyên, không nên để nước quá bẩn, rùa dễ bị bệnh ghẻ.
Mùa sinh sản: Rùa thường bắt đầu đẻ trứng từ tháng 2 (âm lịch) tới tháng 7. Tối rùa bò lên các máng cát để đẻ, sáng hôm sau ta nhặt trứng, mang ấp.
Cách ấp trứng: Xây phòng ấp trứng, diện tích tuỳ theo số lượng trứng. Có thể rộng 1,2m, dài 2m, xung quanh xây kín, ở trong đóng kệ để gác những khay cát và thắp bóng điện, nhiệt độ thích hợp để cho rùa nở 32 – 33 độ. Ở đáy tráng xi măng và đổ nước vào, mực nước sâu khoảng 5-10cm để khi rùa nở, rùa xuống nước ngay, không bị chết khô. Thứ tự cho cát vào khay dày khoảng 3cm, xếp trứng vào (phôi trứng hướng lên trên), phủ một lớp cát dày 2cm. Ngày tưới phun sương 1 lần để giữ độ ẩm. Thời gian ấp 60 ngày, rùa cắn vỏ và bò ra ngoài.
Chăm sóc rùa mới nở: Khi rùa mới nở ta cho vào bể kính, ương thêm 2 tháng, thời gian này cho rùa ăn trùn chỉ, hoặc con bo bo, rùa cứng cáp mới đưa ra ao nuôi.
Qua việc nuôi và sản xuất giống rùa, trang trại của anh Nguyễn Văn Huệ đã cung cấp rất nhiều con giống cho thị trường. Ngoài ra anh còn sản xuất, tư vấn kỹ thuật nuôi, tạo công ăn việc làm cho nhiều hộ nông dân nuôi kỳ đà, nhím, ba ba, don, trăn… chỉ tính riêng nhím hiện trang trại có 200 con vừa nhím bố mẹ và nhím con, giá bán nhím con 9 triệu đồng/cặp và nhím bố mẹ giá 20 triệu/cặp (đang có bầu); kỳ đà có 100 con bố mẹ, 50 con kỳ đà con, giá bán thịt khoảng 300.000đ/kg.
