Cua biển là đối tượng thủy sản có giá trị kinh tế cao, thích nghi tốt với nhiều độ mặn khác nhau và điều kiện môi trường đa dạng, do đó kỹ thuật nuôi tương đối đơn giản. Đây là một trong những đối tượng trọng điểm để phát triển nuôi thủy sản theo hướng đa dạng hóa, vừa mở rộng đối tượng nuôi, vừa áp dụng được nhiều hình thức nuôi nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế.
Nuôi cua biển 2 giai đoạn giúp giảm thiểu rủi ro, mang lại lợi nhuận ổn định cho người nuôi. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Tại Hà Tĩnh, ngoài khai thác tự nhiên, nhiều năm qua, trên những diện tích nuôi tôm kém hiệu quả, người dân đã đưa cua biển vào nuôi nhưng chủ yếu bằng hình thức quảng canh, chịu ảnh hưởng bởi thời tiết nên bộc lộ nhiều hạn chế như tỷ lệ sống thấp, năng suất, chất lượng cua thương phẩm không cao.
Trước thực trạng đó, từ năm 2023 đến 2024, Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh đã triển khai mô hình nuôi cua biển 2 giai đoạn thích ứng biến đổi khí hậu tại xã Thạch Khê và xã Cổ Đạm. Kết quả, mô hình đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra, được ngành chuyên môn và người dân đánh giá cao. Để từng bước nhân rộng mô hình, năm 2025, Trung tâm tiếp tục xây dựng mô hình trình diễn tại phường Hải Ninh.
Mô hình được thực hiện tại hộ ông Trương Sông Thao - thành viên Hợp tác xã Nuôi trồng thủy sản Bắc Sơn Hải, phường Hải Ninh. Số lượng cua giống được thả nuôi 20.000 con bằng cách nuôi 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 cua giống kích cỡ 0,5 - 1cm được thả nuôi với mật độ 30 con/m2 trên diện tích ao ương 700m2. Sau hơn 1 tháng nuôi, cua đạt kích cỡ 2 - 2,5cm, tỷ lệ sống trên 50% và được chuyển sang ao nuôi thương phẩm giai đoạn 2 trên diện tích 10.000m2.
Sau hơn 6 tháng nuôi, cua phát triển tốt, đạt trọng lượng bình quân 0,4kg/con, tỷ lệ sống đạt trên 60%, năng suất hơn 2 tấn/ha. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Trong suốt quá trình nuôi, ông Thao tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật nuôi cua biển 2 giai đoạn theo hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh. Ở khâu chuẩn bị ao, ông tiến hành cải tạo, xử lý môi trường đúng quy định, bố trí lưới chắn quanh bờ, tạo nơi trú ẩn để hạn chế cua ăn nhau.
Cua được ương trong ao nhỏ trước khi chuyển sang ao nuôi thương phẩm giúp kiểm soát tốt chất lượng con giống và tăng tỷ lệ sống. Trong quá trình nuôi, chủ hộ quản lý chặt chẽ chất lượng nước, định kỳ kiểm tra độ mặn, pH, nhiệt độ, đồng thời thực hiện cho ăn theo “4 định” - định chất lượng, định số lượng, định thời gian và định địa điểm.
Thức ăn được sử dụng kết hợp giữa thức ăn công nghiệp có hàm lượng đạm trên 35% và cá tạp tươi, đảm bảo dinh dưỡng, giúp cua sinh trưởng nhanh, vỏ bóng đẹp, thịt chắc. Chủ mô hình còn thường xuyên bổ sung khoáng chất, vitamin tổng hợp để tăng sức đề kháng và khả năng thích nghi của cua trước biến động thời tiết, đặc biệt trong những giai đoạn nắng nóng kéo dài.
Hộ tham gia mô hình đã tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật nuôi cua biển 2 giai đoạn theo hướng dẫn của Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Nhờ tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật và quản lý môi trường ao nuôi, cua phát triển tốt, tỷ lệ sống cao, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Sau hơn 6 tháng nuôi, cua đạt trọng lượng bình quân 0,4kg/con, tỷ lệ sống đạt trên 60%, năng suất hơn 2 tấn/ha. Với giá bán trung bình 300.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, mô hình mang lại lợi nhuận khoảng 370 triệu đồng/ha.
Ông Trương Sông Thao phấn khởi cho biết: “Trước đây diện tích nuôi tôm không còn hiệu quả, gia đình tôi đã chuyển sang nuôi cua nhưng theo hình thức quảng canh, không áp dụng kỹ thuật, con giống phụ thuộc vào khai thác tự nhiên, hiệu quả kinh tế rất hạn chế. Khi được Trung tâm Khuyến nông tỉnh giới thiệu mô hình nuôi cua 2 giai đoạn, tôi đã đăng ký tham gia”.
Theo quy trình mới, việc quản lý và chăm sóc thuận lợi hơn, cua giống được ương trước khi thả ra ao thương phẩm nên đồng đều về kích cỡ, thích nghi nhanh với môi trường và có khả năng chống chịu tốt trước các điều kiện thời tiết bất lợi, giúp nâng cao tỷ lệ sống.
Cua biển nuôi 2 giai đoạn có chất lượng thịt chắc, ít bị hao hụt. Ảnh: Ánh Nguyệt.
Theo ông Thao, trước kia cua giống được thu gom ngoài tự nhiên nên kích cỡ không đồng đều, phải thả nhiều đợt, quá trình nuôi con lớn ăn con bé nên bị hao hụt nhiều, tỷ lệ sống chỉ đạt 30 - 40%, thậm chí thấp hơn, có những vụ mất trắng. Qua áp dụng giải pháp nuôi cua 2 giai đoạn bằng giống nhân tạo cho thấy tỷ lệ sống cao, sản lượng tăng đáng kể. Cua nuôi hai giai đoạn có chất lượng thịt chắc, ít bị ảnh hưởng dịch bệnh hay điều kiện môi trường bất lợi.
Mô hình được Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh hỗ trợ một phần con giống, 50% chi phí thức ăn công nghiệp, đồng thời hướng dẫn kỹ thuật và giám sát xuyên suốt quá trình triển khai. Qua triển khai mô hình với các hoạt động tập huấn, tham quan, nghiệm thu, tổng kết… đã tạo cơ hội cho nhiều người dân tiếp cận với quy trình kỹ thuật mới và những lợi ích khi áp dụng kỹ thuật nuôi cua 2 giai đoạn.
Ông Phạm Danh Hiệp, Phó Chủ tịch UBND phường Hải Ninh cho biết, phường có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nghề nuôi trồng thủy sản với diện tích hơn 350ha. Thời gian tới, chính quyền sẽ tập trung tuyên truyền và nhân rộng mô hình nuôi cua biển 2 giai đoạn nhằm ổn định vùng nuôi và nâng cao hiệu quả kinh tế.
