Toàn xã Công Chính có 40 hecta trồng hoa thiên lý, trong đó 20 hecta tập trung ở thôn Yên Bình, có 12 hecta đã đạt chứng nhận VietGAP. Hoa thiên lý những năm qua đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, giúp nhiều hộ làm giàu từ đồng đất quê hương.
Những ngày nắng như đổ lửa giữa tháng 7, nông dân xã Công Chính hối hả thu hoạch hoa thiên lý. Cánh đồng thôn Yên Bình phủ kín những giàn hoa thiên lý, nông dân ra đồng từ mờ sáng, nhộn nhịp thu hái cho kịp mùa vụ.
Xã Công Chính hiện có 40 hecta trồng hoa thiên lý, trong đó có 12 hecta đạt tiêu chuẩn VietGAP. Ảnh: Thanh Tâm.
Gia đình anh Nguyễn Trọng Diện ở thôn Yên Bình (xã Công Chính) có 2 hecta trồng hoa thiên lý. Diện tích này trước đây anh Diện trồng mía bán cho Nhà máy đường Nông Cống, sau khi nhà máy giải thể anh chuyển sang trồng bí xanh. Thế nhưng có những thời điểm bí xanh xuống giá chỉ còn 2.000 đồng/kg cũng không có thương lái tới thu mua. Anh Diện phải thuê xe chở đi đổ dù rất tiếc công, tiếc của.
Nghề chính là thợ xây, nhiều năm anh Diện đi theo công trình khắp các tỉnh, được chứng kiến nông dân nhiều nơi trồng hoa thiên lý, đầu tư không nhiều nhưng cho hiệu quả lâu dài.
Cách đây 7 năm, anh quyết định trồng thử 1.500 m2 hoa thiên lý, sau 3 tháng cây ra hoa, thương lái tới thu mua tại vườn. Nhưng chỉ được vụ đầu tiên, khi dịch Covid-19 ập đến, việc giao thương bị ách tắc, hoa hái ra không bán được dù giá chỉ còn 10.000 đồng/kg.
Anh Nguyễn Trọng Diện có thu nhập hơn 700 triệu đồng mỗi năm từ 2 hecta hoa thiên lý. Ảnh: Thanh Tâm.
Sang năm 2023 khi dịch Covid-19 đã được kiểm soát, thương lái lại tới thu mua, anh Diện quyết định mở rộng diện tích trồng hoa thiên lý lên 2 hecta. Tới nay, mỗi năm anh Diện thu hoạch được khoảng 30 tấn hoa thiên lý, với giá bán trung bình từ 38.000 - 40.000 đồng/kg, trừ chi phí mỗi năm anh thu về gần 700 triệu đồng. Tính ra thu nhập từ cây hoa thiên lý gấp 20 lần so với trồng lúa. Anh Diện cũng đang tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động tại địa phương.
Anh Diện chia sẻ: Hoa thiên lý dễ trồng, chỉ cần trời mưa, đất ẩm, cắt các dây khỏe mang ra giâm là cây sẽ sống. Giàn được làm từ cọc tre, luồng hoặc trụ bê tông như dàn mướp. Trồng hoa thiên lý không cần quá nhiều vốn, 1 hecta chỉ cần 100 triệu đồng xây dựng cột bê tông, dây làm giàn, mua cây giống, làm đất, vun luống… Chu kỳ sinh trưởng của cây hoa thiên lý là 5 năm, vì vậy tốn ít tiền tái đầu tư, hàng năm chỉ cần bón phân và làm cỏ cho cây.
Bà Bùi Thị Thạch (thôn Yên Bình, xã Công Chính) năm nay đã 91 tuổi vẫn hàng ngày phụ giúp con cháu phân loại hoa thiên lý. Ảnh: Thanh Tâm.
“Tôi để cây sinh trưởng, phát triển tự nhiên, không phun thuốc kích thích tăng trưởng. Dù lá hơi xoăn không đẹp nhưng không ảnh hưởng gì tới chất lượng hoa. Nếu phun thuốc, mình làm hàng ngày sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe đầu tiên và khi thuê người dân hái họ cũng sẽ không làm, nhất là nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng”, anh Diện nói.
Gia đình anh Diện hiện còn 2 hecta đang trồng keo, anh dự kiến khi keo tới kỳ thu hoạch sẽ chuyển sang trồng hoa thiên lý vì cây trồng này cho hiệu quả cao hơn hàng chục lần. Tuy nhiên, điều anh Diện trăn trở là nguồn lao động tại địa phương khan hiếm, những người trẻ đã đi làm ở công ty. Nếu mở rộng diện tích lên 4 hecta, anh cần lao động thường xuyên 20 người, thời vụ cao điểm (khoảng 2 tháng) cần tới 40 người thu hái.
Vợ chồng ông Lê Duy Sáu có thu nhập khoảng 300 triệu đồng/năm từ 10 sào hoa thiên lý. Ảnh: Thanh Tâm.
Gia đình ông Lê Duy Sáu ở thôn Yên Bình cũng có 10 sào (sào 500 m2) đất trồng hoa thiên lý, mỗi năm sản lượng hoa đạt gần 10 tấn. Ông Sáu không bán hoa cho các thương lái tại vườn mà gửi xe cho các mối hàng ở các tỉnh phía Bắc nên giá bán cao hơn. Hàng ngày hai vợ chồng ông cùng nhau hái hoa, ít thuê nhân công. Mỗi năm vợ chồng ông Sáu thu được 300 triệu đồng từ trồng hoa thiên lý.
Nhận thấy hiệu quả kinh tế cao từ trồng hoa thiên lý, những năm qua, nhiều hộ dân ở xã Công Chính đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả sang trồng loại cây này.
Ông Nguyễn Hữu Thủy, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Công Chính cho biết, với 40 hecta trồng hoa thiên lý, cây trồng này đang tạo việc làm cho gần 200 lao động địa phương. Hợp tác xã đang vận động người dân mở rộng diện tích, đưa cây hoa thiên lý thành cây trồng chủ lực của xã.
Hệ thống kênh mương và đường bê tông nội đồng được xây dựng từ nguồn hỗ trợ chương trình sản xuất hoa thiên lý đạt tiêu chuẩn VietGAP. Ảnh: Thanh Tâm.
Mỗi hecta trồng hoa thiên lý đạt chứng nhận VietGAP sẽ được hỗ trợ 190 triệu đồng, từ số tiền đó Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Công Chính đã đầu xây dựng hệ thống kênh mương, đường bê tông nội đồng để mở rộng diện tích và nâng cao hiệu quả sản xuất.
