Đề xuất mô hình 'chung cư nuôi lợn' đầu tiên ở Tây Ninh

Trong bối cảnh ngành chăn nuôi toàn cầu chuyển mình theo hướng hiện đại, công nghệ cao, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có Tờ trình số 119/TTr-BNNMT-CNTY gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất chủ trương cho phép triển khai thí điểm mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam.

Đây được xem là một trong những giải pháp đột phá, góp phần đổi mới phương thức sản xuất, nâng cao hiệu quả ngành chăn nuôi, phù hợp với xu thế hiện đại hóa nông nghiệp và yêu cầu bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn sinh học.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bài học kinh nghiệm từ Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ và sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới cho thấy, chăn nuôi nhiều tầng không chỉ giúp tiết kiệm quỹ đất mà còn góp phần giảm thiểu rủi ro dịch bệnh, tăng năng suất chăn nuôi và tối ưu chi phí đầu tư.

Đặc biệt, trong giai đoạn đối mặt với dịch tả lợn Châu Phi (ASF) vào năm 2018 khiến sản lượng sụt giảm mạnh, Trung Quốc đã khẩn trương chuyển đổi sang các mô hình chăn nuôi công nghệ cao trong nhà nhiều tầng để tái đàn, phục hồi sản xuất.

Nổi bật trong số đó là dự án của Tập đoàn Muyuan với khu chăn nuôi cao 26 tầng tại tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), có công suất lên đến 1,6 triệu con/năm, sử dụng dây chuyền tự động hóa và công nghệ thông minh kiểm soát dịch bệnh, quản lý môi trường, thức ăn, nước uống. Một mô hình khác tại Hồ Bắc của Tập đoàn Hubei Zhongxin Kaiwei còn đầu tư khu 9 tầng nuôi lợn thịt, với tổng đàn lên tới hơn 100.000 con.

Tại Việt Nam, hiện ngành chăn nuôi lợn vẫn chiếm khoảng 62 - 65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tuy nhiên, sản lượng lợn hơi xuất chuồng năm 2024 chỉ đạt 5,2 triệu tấn, mới chiếm 4,3% sản lượng toàn cầu. Trong khi đó, tiêu thụ thịt lợn bình quân đầu người đã tăng lên 37,04 kg/năm, đứng thứ 4 thế giới. Trước xu thế tiêu dùng gia tăng và yêu cầu khắt khe về an toàn dịch bệnh, sinh thái và chất lượng sản phẩm, việc đổi mới mô hình chăn nuôi trở thành đòi hỏi cấp thiết.

Mô hình chăn nuôi lợn nhiều tầng hiện đại có ưu điểm vượt trội so với phương thức truyền thống. Nhờ ứng dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Blockchain, hệ thống cảm biến và tự động hóa, người chăn nuôi có thể kiểm soát nhiệt độ, thức ăn, nước uống, phân tích chất lượng sản phẩm theo thời gian thực, cảnh báo sớm dịch bệnh và tối ưu hóa năng suất. Hệ thống vận hành tự động còn giúp giảm mạnh chi phí lao động, tiết kiệm nước, điện và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Đáng chú ý, việc vận hành khép kín từ xử lý chất thải, nước thải đến khí thải giúp đảm bảo an toàn sinh học, hạn chế ô nhiễm môi trường, đồng thời ngăn ngừa mầm bệnh lan rộng. Mô hình này cũng đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh thị trường xuất khẩu yêu cầu ngày càng khắt khe hơn về truy xuất nguồn gốc, chất lượng sản phẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Luật Chăn nuôi của Việt Nam khuyến khích áp dụng mô hình chăn nuôi công nghệ cao, thân thiện môi trường, hướng đến sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Tờ trình nêu rõ: nếu được triển khai thí điểm mô hình này, Việt Nam không chỉ bắt kịp xu hướng quốc tế mà còn tận dụng tối đa tiềm năng về khoa học – công nghệ để nâng cao chuỗi giá trị ngành chăn nuôi.

Hiện đã có hai doanh nghiệp đề xuất triển khai mô hình là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa. Trong đó, BAF Việt Nam đề xuất đầu tư khu chăn nuôi lợn nhiều tầng tại Tây Ninh, với tổng vốn lên tới 5.500 tỷ đồng. Dự kiến khu chăn nuôi có công suất 64 nghìn lợn nái sinh sản, sản lượng 1,6 triệu tấn thịt/năm và khoảng 12.000 - 13.000 tấn phân hữu cơ/năm, hướng đến xuất khẩu.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, nếu được chấp thuận, mô hình "chung cư nuôi lợn" đầu tiên tại Việt Nam dự kiến sẽ được triển khai tại Tây Ninh. Dự án không chỉ là một bước đột phá về công nghệ và tổ chức sản xuất, mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành nông nghiệp trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi sang nền nông nghiệp xanh, thông minh.

Việc thí điểm mô hình chăn nuôi lợn nhiều tầng tại Việt Nam được kỳ vọng là bước đột phá nhằm tăng năng suất, giảm chi phí, giảm áp lực môi trường, bảo vệ an toàn dịch bệnh và góp phần hiện thực hóa mục tiêu Chiến lược phát triển chăn nuôi đến năm 2030, tầm nhìn 2045 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt.

"Xuất phát từ nhu cầu đổi mới mô hình chăn nuôi và ứng dụng công nghệ tiên tiến, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tiếp nhận đề xuất từ hai doanh nghiệp trong nước gồm Công ty CP Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty CP Xuân Thiện Thanh Hóa, xin được triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam". Trích Tờ trình số 119/TTr-BNNMT-CNTY của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.