Là kỹ sư cơ khí nhưng với niềm đam mê chăn nuôi, từ lâu, anh Trần Thanh Bình (29 tuổi, trú xã Vạn Tường, tỉnh Quảng Ngãi) đã ấp ủ ý tưởng xây dựng một mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện ở địa phương. Ban đầu, anh dự định nuôi 1 trong 3 loại vật là dúi, chồn hương và chồn mốc. Tuy nhiên, sau thời gian tìm hiểu, anh nhận thấy ở trong và ngoài tỉnh nhiều người đã nuôi dúi và chồn hương nhưng hiệu quả chưa làm anh hài lòng.
Chồn mốc có tập tính sống bầy đàn nên anh Bình thả nhiều con trong cùng một chuồng giúp tiết kiệm diện tích, chi phí. Ảnh: L.K.
“Dúi thì giá trị thấp, trong khi nguồn thức ăn chính là tre, nứa ở địa phương hiện nay ngày càng khan hiếm. Còn chồn hương thì khó nuôi, chi phí đầu tư ban đầu cao, và phải cạnh tranh nhiều trên thị trường. Chồn mốc có trọng lượng lớn hơn chồn hương, giá bán cũng chỉ thấp hơn 1 chút nhưng loài này có sức đề kháng tốt, dễ thích nghi, phát triển nhanh và ít bệnh nên tôi đã quyết định lựa chọn chồn mốc để nuôi”, anh Bình chia sẻ.
Năm 2022, anh Bình đầu tư khoảng 100 triệu đồng để mua 9 con giống chồn mốc từ Đắk Lắk, cùng 40 triệu đồng xây dựng chuồng trại rộng 80m2. Những ngày đầu, anh phải tự mày mò, học hỏi kỹ thuật chăn nuôi qua mạng, qua các hội nhóm và hỏi kinh nghiệm của những người đi trước. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi, anh cũng đối mặt với không ít những khó khăn, nhất là giai đoạn chồn sinh sản.
Chồn mốc dễ nuôi, sinh trưởng nhanh, trong vòng 6-7 tháng có thể đạt trọng lượng từ 3,5-4kg. Ảnh: L.K.
“Đối với việc nuôi sinh trưởng thì khá dễ nhưng ở giai đoạn sinh sản, thời gian đầu do thiếu kinh nghiệm, nhiều lứa chồn con bị chết, không thành công. Mình vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, học hỏi dần dần thì mới ổn định được. Từ những kinh nghiệm đúc rút và khắc phục, đàn chồn đã sinh sản tốt, tỷ lệ hao hụt giảm rõ rệt”, anh kể.
Tại khu vực nuôi, chuồng trại được anh Bình thiết kế bài bản, khoa học, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của chồn. Khu nuôi chồn mẹ được bố trí rộng rãi, thoáng mát để giảm stress và giúp chồn chăm con tốt hơn. Khu nuôi chồn con, chồn sinh trưởng được sắp xếp hợp lý để dễ quản lý, tiết kiệm diện tích. “Mỗi giai đoạn sinh trưởng khác nhau cần chuồng khác nhau. Con đẻ cần diện tích rộng, còn con sinh trưởng thì chuồng vừa đủ. Làm lớn quá thì tốn diện tích và chi phí,” anh Bình lý giải.
Ngoài thức ăn hàng ngày là cháo, anh Bình thường xuyên bổ sung cho chồn mốc các loại trái cây, đặc biệt là chuối. Ảnh: L.K.
Thức ăn cho chồn mốc cũng hết sức đơn giản, chi phí thấp. Anh Bình tận dụng nguồn cá tươi từ biển hoặc ao đồng, nấu cùng gạo và bắp thành cháo cho ăn mỗi ngày 1 bữa. Ngoài ra, anh thường xuyên bổ sung trái cây, đặc biệt là chuối – loại thức ăn ưa thích của chồn. Với chồn đang mang thai hoặc nuôi con, anh tăng khẩu phần để đảm bảo đủ dinh dưỡng. Nhờ tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương, chi phí thức ăn cho mỗi con chỉ mất từ 2.000 – 3.000 đồng/ngày, rất tiết kiệm so với nhiều vật nuôi khác.
Đặc biệt, một điểm lợi thế của nuôi chồn mốc so với chồn hương đang được nuôi rất nhiều ở các vùng miền trên cả nước hiện nay là giống chồn mốc có tập tính sống bầy đàn nên có thể nuôi từ 20 – 30 con trong cùng một chuồng. Trong khi đó, chồn hương phải thiết kế chuồng nuôi riêng lẻ, điều kiện khu vực sinh sản phức tạp hơn nên tốn chi phí đầu tư, diện tích cũng như công chăm sóc.
Hiện nay, đàn chồn của anh Bình từ 9 con ban đầu đã phát triển lên khoảng 90 con, trong đó có 20 con chồn bố mẹ sinh sản. Theo tính toán của anh, mỗi con chồn cái trưởng thành trung bình đẻ 2 lứa/năm, mỗi lứa từ 2 – 4 con. Nếu nuôi lấy thịt, sau khoảng 6 – 7 tháng, chồn đạt trọng lượng từ 3,5 – 4kg, bán với giá khoảng 1,3 triệu đồng/kg. Còn chồn giống có giá từ 5 – 6 triệu đồng/con tùy trọng lượng và độ tuổi.
Hiện nay, trại nuôi của anh Bình đang có khoảng gần 100 con chồn mốc đủ các lứa tuổi, trong đó có 20 con chồn sinh sản. Ảnh: L.K.
Với sản lượng ổn định, mỗi năm bên cạnh việc giữ lại để nhân đàn, anh Bình xuất bán ra thị trường từ 30 – 50 con giống và thương phẩm, mang lại nguồn thu nhập từ 150 – 200 triệu đồng sau khi trừ chi phí. “Thị trường tiêu thụ chồn mốc của anh khá ổn định, chủ yếu là thương lái trong tỉnh và khách hàng ở các tỉnh phía Bắc. “Thường mình bán thịt cho thương lái, còn bán giống thì khách tìm đến tận nơi. Ai đặt yêu cầu trọng lượng, tuổi nào thì mình đáp ứng đúng để giữ uy tín”, anh nói.
Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi, anh Bình cho biết, chồn mốc là loài vật dễ nuôi, ít bệnh, song muốn đạt hiệu quả cao phải chú trọng khâu vệ sinh và phòng bệnh. Trong đó để chuồng trại luôn sạch sẽ, mỗi ngày anh đều dọn dẹp vệ sinh chuồng trại 2 lần.
“Thực ra, con chồn mốc ít khi bị dịch bệnh, bệnh thường gặp nhất trên giống này là bệnh tiêu hóa, đặc biệt là ở những con non mới tách mẹ chưa quen với thức ăn nên phải tập dần, bổ sung men tiêu hóa vào trong thức ăn cho chồn con. Các loại sản phẩm để chế biến thức ăn cho chồn phải tươi, không bị ôi thiu, mốc hỏng. Ngoài ra, hàng tháng phải xổ giun định kỳ cho đàn chồn”, anh Bình nói và cho biết thêm, từ thực tế mang lại, dự định trong thời gian tới, anh sẽ mở rộng quy mô chăn nuôi, cải tạo chuồng trại theo hướng tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả mô hình.
Ông Nguyễn Văn Bót, Chi hội trưởng Chi hội Nông dân thôn 1, xã Vạn Tường cho hay, mô hình nuôi chồn mốc của anh Bình là hướng đi mới, thể hiện sự chủ động trong học hỏi, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm. Hiệu quả kinh tế từ chồn mốc cũng giúp người dân địa phương có thêm ý tưởng trong phát triển kinh tế, nhất là đối với thanh niên có dự định khởi nghiệp.
