Bỏ phố về rừng gây dựng thành công giống gà 6 ngón Nà Vàng

Quyết định táo bạo

Hơn mười năm trước, anh Vi Văn Giới, SN 1990, dân tộc Tày, thôn Nà Vàng, xã Vân Sơn, tỉnh Bắc Ninh, đã khiến cho tất cả người thân, bạn bè ngỡ ngàng khi quyết không bám trụ ở Hà Nội sau khi tốt nghiệp đại học mà về quê làm nông nghiệp.

Mang theo bao kỳ vọng của gia đình khi khăn gói quả mướp xuống Thủ đô học đại học để thoát nghèo, giờ đây khi quyết định quay trở về mảnh đất chôn rau cắt rốn để nối nghiệp gia đình làm nông nghiệp, Vi Văn Giới không chỉ khiến người thân băn khoăn và bản thân mình cũng xuất hiện bao trăn trở. Làm giàu ở chốn phồn hoa đã khó, kiếm tiền ở mảnh đất quanh năm chỉ núi đồi, cây cỏ lại khó khăn gấp bội phần.

Ban đầu, chàng trai Vi Văn Giới cũng loay hoay, thử nghiệm với đủ nghề như: Trồng keo, nuôi lợn, nuôi gà ri… nhưng hiệu quả kinh tế đều không như kỳ vọng, thất bại nối tiếp thất bại. Chàng trai trẻ sau đó lao mình vào những ý tưởng, thử nghiệm, học tập mô hình ở nhiều nơi với khát vọng làm giàu nhưng thực tế lại vô cùng khắc nghiệt. Mãi sau này, nhờ cơ duyên trong một lần đi tham quan mô hình chăn nuôi ở Lạng Sơn, Vi Văn Giới tình cờ biết đến giống gà lục đinh (hay còn gọi là gà 6 ngón, gà 6 cựa) bản địa quý hiếm, thịt săn chắc, thơm ngon, từng được xem là “gà tiến vua”. Nhận thấy tiềm năng của giống gà quý, anh nảy ra ý định mang giống gà này về quê nhân nuôi, vừa bảo tồn nguồn gen quý, vừa phát triển kinh tế.

Không ngại khó, chàng trai trẻ lặn lội đến nhiều bản làng ở nhiều vùng của Lạng Sơn để tìm hiểu và mua giống gà. Thế nhưng khi bắt tay vào nuôi, anh gặp vô vàn trở ngại bởi khí hậu, thổ nhưỡng khác biệt, nguồn thức ăn chưa phù hợp nên tỷ lệ sống của gà lục đinh rất thấp. Nhiều lứa, gà chết gần hết, vốn liếng đầu tư coi như mất trắng. Đã có lúc Vi Văn Giới muốn buông xuôi, bỏ cuộc nhưng ám ảnh về cái nghèo lại tiếp tục thôi thúc anh tiến lên.

Không chỉ học hỏi các kỹ thuật chăn nuôi truyền thống từ những vùng gà bản địa, Vi Văn Giới còn chủ động tìm tòi, tự học các kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh cho gà theo kỹ thuật hiện đại rồi kết hợp, tìm ra phương án chăn nuôi tối ưu nhất cho mô hình nuôi bán tự nhiên. Với điều kiện địa hình đồi núi rộng rãi, không khí trong lành, nguồn thức ăn tự nhiên phong phú kết hợp với kỹ thuật chăn nuôi, cải tạo chuồng trại theo hướng hiện đại, đàn gà lục đinh dần thích nghi, phát triển tốt. Sau hơn một năm kiên trì, anh đã nhân giống thành công hàng trăm con gà lục đinh khỏe mạnh, đẹp mã, thịt thơm đặc trưng.

Từ thành công ban đầu, Vi Văn Giới mạnh dạn mở rộng quy mô lên hàng nghìn con, đồng thời đầu tư xây dựng thương hiệu “Gà 6 ngón Nà Vàng”. Sau đó, Giới liên kết với các hộ dân trong thôn, hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ con giống và bao tiêu đầu ra, hình thành mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ bền vững.

Anh Vi Văn Giới, chia sẻ: Khi khởi đầu, mọi chuyện lúc nào cũng khó khăn, trở ngại nhưng nếu chúng ta kiên trì, tôi nghĩ thành công nhất định sẽ mỉm cười. Tôi bắt đầu từ một ý tưởng giống như bao ý tưởng đã từng thất bại khác, đến nay tôi không nghĩ mình đi xa đến vậy. Để đạt được những thành tựu bước đầu này, tôi nghĩ cơ duyên có, cố gắng có, chịu đựng có mà may mắn cũng có.

Nhiều hộ cùng thoát nghèo

Sau những thành công bước đầu, Vi Văn Giới đã phối hợp với gần 20 hộ dân khác trong xã Vân Sơn để xây dựng mô hình nuôi gà lục đinh bán tự nhiên trên đồi. Các hộ đều được tập huấn kỹ thuật, được hỗ trợ con giống và đầu ra ổn định. Mỗi năm, mô hình cung cấp hàng nghìn con gà thương phẩm, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi hộ.

Nhờ chất lượng thơm ngon, thịt săn chắc, ít mỡ, sản phẩm “Gà 6 ngón Nà Vàng” không chỉ tiêu thụ trong tỉnh mà còn được nhiều nhà hàng đặc sản ở Hà Nội, Quảng Ninh, Ninh Bình đặt mua thường xuyên. Gà 6 ngón Nà Vàng trở thành đặc sản được nhiều người săn tìm, giúp bà con vùng cao có thêm thu nhập, từng bước vươn lên thoát nghèo.

Nắm bắt được thị hiếu và nhu cầu của thị trường, Vi Văn Giới tập trung vào chất lượng, sản phẩm phải “sạch nhất, ngon nhất” dù thời gian nuôi có thể lâu hơn cách nuôi gà bán tự nhiên thông thường nhưng anh khẳng định “tuy có đắt hơn các loại gà khác nhưng sản phẩm của chúng tôi không bao giờ phải lo đầu ra. Nuôi được bao nhiêu là đã có người đến tận nhà thu mua hết”.

Không dừng lại ở quy mô hộ gia đình, năm 2022 Vi Văn Giới còn thành lập Hợp tác xã Phú Cường để xây dựng chuỗi sản xuất, tiêu thụ khép kín, ứng dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, hướng tới chứng nhận OCOP và tiêu chuẩn VietGAP, chuẩn bị bước đệm để mở rộng ra thị các trường lớn.

Năm 2023, mô hình chăn nuôi gà lục đinh của anh được công nhận là mô hình thanh niên phát triển kinh tế tiêu biểu của huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang (cũ). Anh Giới cũng được mời tham gia nhiều buổi tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp cho thanh niên nông thôn, truyền cảm hứng về ý chí dám nghĩ, dám làm.

Ngoài sản phẩm gà lục đinh, anh Giới còn xây dựng thương hiệu cho sản phẩm “trứng gà 6 ngón Nà Vàng”. Hiện nay sản phẩm này đã được chứng nhận OCOP 3 sao và trở thành mặt hàng được săn đón trên thị trường. Theo chia sẻ của anh Giới, Hợp tác xã Phú Cường đang phối hợp với chính quyền địa phương hoàn thiện quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, sản phẩm OCOP gà 6 ngón Nà Vàng, đồng thời kết nối mở rộng thị trường tiêu thụ ra các tỉnh.

Ông Đàm Văn Lịch, Trưởng phòng Kinh tế xã Vân Sơn, cho biết: “Vi Văn Giới là tấm gương sáng của thanh niên dân tộc thiểu số dám nghĩ, dám làm. Mô hình nuôi gà 6 ngón của anh không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân mà còn góp phần bảo tồn nguồn gen quý của địa phương. Hiện nay chính quyền xã đang tiếp tục hỗ trợ anh mở rộng quy mô, xây dựng quy trình để hướng tới sản phẩm OCOP tiêu biểu của địa phương”.

Có thể thấy, hành trình bỏ phố về rừng của Vi Văn Giới đã trở thành câu chuyện truyền cảm hứng lớn trong việc khởi nghiệp làm giàu ngay tại địa phương. Giữa trập trùng đồi núi và xác xơ của cái nghèo, nếu những người trẻ vùng cao có kiến thức, có ý chí và biết gìn giữ những báu vật địa phương thì việc bản thân vươn lên thoát nghèo, trở thành niềm cảm hứng tạo sinh kế cho người dân không còn là câu chuyện xa vời.