Chủ động phương án phòng chống sinh vật gây hại cây trồng

Cục Bảo vệ thực vật ngày 28/2 có văn bản gửi sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố; các trung tâm bảo vệ thực vật vùng chủ động phòng chống sinh vật gây hại (SVGH) cây trồng trước thời điểm bước vào mùa sâu bệnh gây hại phát triển.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ ngày 21/2 - 20/3/2025, nhiệt độ trung bình trên toàn quốc phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm (TBNN), riêng khu vực phía Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ thấp hơn từ 0,5 - 1 độ C. Lượng mưa tại khu vực phía Đông Bắc Bộ và Trung Bộ phổ biến cao hơn từ 10 - 30mm, có nơi cao trên 30mm so với TBNN; các khu vực còn lại phổ biến cao hơn từ 5 - 15mm so với với TBNN.

Ngoài ra, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ không khí lạnh hoạt động mạnh hơn so với TBNN, có thể gây ra nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù. Khu vực Trung Bộ và Nam Bộ có khả năng xuất hiện một số ngày mưa rào rải rác và có nơi có dông.

Thời gian tới thời tiết thuận lợi cho sự phát sinh, phát triển và có khả năng gây hại nặng của nhiều đối tượng sinh vật gây hại cây trồng chính, bao gồm bệnh đạo ôn, bệnh bạc lá, rầy, chuột, ốc bươu vàng hại lúa; bọ cánh cứng, sâu đầu đen hại dừa; bọ xít muỗi và bệnh thán thư hại điều; bệnh thán thư, sương mai hại trên nhãn, vải…

Để bảo vệ an toàn sản xuất trồng trọt trong thời gian tới, Cục Bảo vệ thực vật đề nghị các Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo cơ quan chuyên ngành bảo vệ thực vật cấp tỉnh và các đơn vị liên quan tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về các tiến bộ kỹ thuật, biện pháp chăm sóc; tình hình sản xuất, tình hình SVGH và các biện pháp phòng chống tới người dân để áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật trong suốt quá trình canh tác và phòng chống SVGH kịp thời, hiệu quả, không để thiệt hại trên diện rộng.

Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, theo dõi sát diễn biến tình hình SVGH và tổ chức chỉ đạo phòng chống tại những khu vực có mật độ, tỷ lệ cao. Đặc biệt, cần quan tâm đến các đối tượng SVGH có nguy cơ bùng phát thành dịch, gây hại nghiêm trọng trong thời gian tới tại từng vùng.

Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và Duyên hải Nam Trung Bộ có phương án bảo vệ an toàn các trà lúa đông xuân 2024 - 2025, chú ý bệnh đạo ôn lá, chuột gây hại mạnh trên lúa giai đoạn đẻ nhánh, đứng cái tại những diện tích lúa xanh tốt, thừa đạm, trên giống nhiễm, ruộng ven làng, đồi gò; bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh bạc lá, rầy nâu, rầy lưng trắng phát sinh gây hại trên lúa giai đoạn đòng - trỗ - chín sữa.

Các tỉnh chuẩn bị xuống giống lúa hè thu 2025 cần chủ động chuẩn bị giống tốt, làm đất kỹ, theo dõi sát diễn biến rầy nâu vào đèn, tình hình khí tượng thuỷ văn, hạn mặn tại địa phương để xuống giống né rầy. Các đối tượng SVGH khác cần chú ý bao gồm bệnh vàng lá gân xanh, vàng lá thối rễ, sâu đục quả hại trên cây ăn quả có múi; bọ cánh cứng, sâu đầu đen hại dừa…

Các tỉnh Đông Nam Bộ và Tây Nguyên theo dõi sát diễn biến thời tiết, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ, tình hình sản xuất và sự phát sinh của các đối tượng SVGH để chủ động phòng chống hiệu quả. Cần chú ý một số đối tượng SVGH trên các loại cây trồng chính như rệp sáp hại chùm hoa, chùm quả trên cây cà phê giai đoạn phân hóa mầm hoa - ra hoa; bọ xít muỗi, bệnh thán thư hại cây điều giai đoạn ra đọt non, ra hoa, đậu quả; bệnh Phytophthora gây hại trên cây sầu riêng giai đoạn ra hoa - đậu quả, bệnh khảm lá hại sắn…

Các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ tăng cường giám sát chặt chẽ các đối tượng SVGH trên lúa, nhất là sâu cuốn lá nhỏ, bệnh đạo ôn lá giai đoạn đẻ nhánh; tiếp tục giám sát nguồn rầy lưng trắng, giám định mẫu rầy để kịp thời phát hiện virus gây bệnh lùn sọc đen trên lúa; thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý chuột và tổ chức phòng trừ chuột đồng loạt trên diện rộng tại những diện tích đã nhiễm, vùng có nguy cơ cao (gò bãi, khu công nghiệp…).

Ngoài ra, cần chủ động phòng chống bệnh thán thư, sương mai, bọ xít, rệp, sâu đục cuống quả trên cây nhãn, vải giai đoạn ra hoa, đậu quả và các đối tượng SVGH trên các cây trồng khác nhằm bảo vệ sản xuất an toàn.

Các trung tâm bảo vệ thực vật vùng tăng cường kiểm tra đồng ruộng tại các vùng có nguy cơ cao; phối hợp chặt chẽ với các địa phương bám sát địa bàn, theo dõi sát tình hình diễn biến của các đối tượng SVGH chính trên cây trồng và hướng dẫn nông dân phòng trừ kịp thời, hiệu quả; duy trì báo cáo định kỳ, báo cáo ngay trực tiếp với lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật khi có tình huống bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời.

Cục Bảo vệ thực vật đề nghị sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố và các trung tâm bảo vệ thực vật vùng triển khai thực hiện nghiêm túc công tác phòng chống SVGH cây trồng trong thời gian tới, báo cáo về Cục Bảo vệ thực vật qua email: pbvtv.bvtv@mard.gov.vn. Trường hợp khẩn cấp báo cáo nhanh về lãnh đạo 3 trung tâm bảo vệ thực vật vùng hoặc về Cục Bảo vệ thực vật để phối hợp xử lý.