Một buổi làm vệ sinh môi trường tại thôn Lầm
Những năm gần đây, đường làng ngõ xóm ở thôn Lầm, xã Trường Sơn, huyện Lục Nam (Bắc Giang) luôn sạch đẹp. Đó là nhờ có sự đóng góp của câu lạc bộ vệ sinh môi trường (CLBVSMT). CLB như một mô hình “sạch làng, tốt ruộng”.
Về thôn Lầm, khung cảnh hiện lên trước mắt chúng tôi là một làng quê thanh bình. Ngay tại giữa thôn, các thành viên trong câu lạc bộ vệ sinh môi trường đang tập trung để phân công nhiệm vụ làm việc. Từng nhóm mang dụng cụ lao động như xẻng, chổi, xe kéo tự giác đến địa phận mình phụ trách. Tiếng cười nói rôm rả hoà cùng tiếng chổi quèn quẹt, tiếng xẻng sàn sạt khiến cho không khí lao động thêm khẩn trương. Chẳng mấy chốc, rác đã được tập kết gọn gàng sau đó rắc vôi bột lên trên để khoảng 1 tuần sau mới phân loại rác.
Các chị cho biết, phần mùn của rác sẽ được rắc ra ruộng còn lại đốt lấy tro bón cho cây trồng. Thấy chị nào cũng vui vẻ, hăng say làm việc mà không mong đợi được chút lợi ích cá nhân. Chị Tạ Thị Phong - Chủ nhiệm Câu lạc bộ VSMT cho biết: Những năm trước đây, khi chưa có câu lạc bộ thì đến đầu thôn đã nhìn thấy rác chất đống. Nhất là trên địa bàn thôn lại có chợ họp 12 phiên/tháng. Khi chợ họp xong rác ngập ngụa: túi ni lon, bao tải, xác động vật... mà chẳng ai quét dọn.
Vào những hôm mưa rào, cống rãnh tắc nghẽn vì nước, nước lênh láng đường làng rồi “đổ bộ” vào nhà dân gây ô nhiễm nghiêm trọng. Có hộ nước giếng ngả màu vàng, lại có mùi lạ lên không thể dùng được. Thấy việc ô nhiễm môi trường nơi đây rất nghiêm trọng nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì sức khoẻ của người dân sẽ bị ảnh hưởng. Do đó, năm 2001, Hội phụ nữ thôn đi đầu thành lập CLBVSMT thôn với 28 thành viên tham gia. Mới hoạt động, CLB cũng gặp không ít khó khăn.
Là thôn thuộc xã đặc biệt khó khăn, có hơn 30% hộ nghèo, đời sống khó khăn nên khái niệm VSMT khá xa lạ với bà con trong vùng, họ coi những người làm công việc đó là “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”. Vì vậy mà không ít chị em bị gia đình ngăn cản.Trước những trở ngại đó, các chị em trong Ban chấp hành đến từng hộ động viên, giải thích về vai trò của việc bảo vệ môi trường sống đối với sức khoẻ của chính họ, không những vậy, thông qua các buổi họp dân, các tổ chức đoàn thể thì tác dụng của bảo vệ môi trường cũng luôn được đề cập. Những việc làm của họ đã thuyết phục được người dân, từ đó phong trào sạch nhà, sạch ngõ liên tục được phát huy.
Rác của tất cả các hộ gia đình đều được gom lại vào từng bao sau đó đổ gọn vào một nơi tập kết rác của thôn. Từ những hiệu quả thiết thực của CLB mang lại nên luôn thu hút được đông đảo chị em phụ nữ, đến nay số thành viên tham gia là 60 người. Chị Nguyễn Thị Nhự, cho biết: “Khi mới vào câu lạc bộ, ông xã tôi cũng cản nhưng đến nay ông nhà tôi đã chịu nghe rồi. Có hôm tôi bận việc, ông ấy còn tình nguyện đi làm thay”.
Từ khi CLB được thành lập đã có khoảng 100 nghìn tấn rác thải được xử lý, nạo vét, khơi thông hàng nghìn mét cống rãnh thoát nước. Nhờ đó mà đường làng ngõ xóm của thôn luôn được phong quang sạch sẽ, đây là một điển hình đầu tiên trên địa bàn xã xây dựng làng quê xanh, sạch, đẹp bằng mô hình “sạch làng, tốt ruộng”. Bà Nguyễn Thị Quý - Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã cho biết: “Đây là CLB được đánh giá là hoạt động môi trường rất hiệu quả. Năm 2007, CLB vinh dự được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì thành tích xuất sắc trong VSMT. Bởi vậy, những năm tới, chúng tôi vận động chi hội phụ nữ các thôn khác mở rộng mô hình này”.