Xót xa những trại gà ở vùng lũ

Lũ về nhanh, không kịp trở tay

Đỉnh lũ lịch sử ngày 7/10, xóm Gốc Vối 2, phường Linh Sơn (Thái Nguyên) chìm trong biển nước, nhiều ngôi nhà bị ngập, chỉ còn lác đác vài hộ phía trên cao bị cô lập như ốc đảo.

Vài ngày sau cơn lũ, đường vào xóm Gốc Vối 2 hiện lên với khung cảnh tiêu điều, dọc đường đi ngổn ngang rác thải. Trên con đường bê tông đi qua xóm, người dân tất bật dọn dẹp, mùi hôi thối phảng phất. Ngay đầu xóm, nhiều đám ruộng bị ngâm lâu trong nước đã ngả màu, phía xa hơn là những trại gà xơ xác khi vừa trải qua cơn đại hồng thủy.

Lần theo con đường bê tông nhỏ, chúng tôi đến trại gà của gia đình bà Trần Thị Mùi, vừa bước đến cửa trại là khung cảnh ngổn ngang, lông gà, phân gà, bùn đất nhầy nhụa bốc lên mùi hôi khó chịu.

Gia đình bà Mùi nuôi gà từ năm 2014, mới đầu chỉ có một trại, nuôi gà vốn vất vả nhưng cũng mang lại thu nhập khá, sau nhiều năm ăn nên làm ra, gia đình đầu tư thêm trại gà thứ 2.

Nói về lũ lụt, trại gà của bà Mùi đã từng trải qua trận lũ hồi bão Yagi năm ngoái, lúc đó nước cũng ngập đến nền chuồng nhưng chỉ làm chết vài nghìn con. Còn năm nay, cơn bão số 11 ập đến, mưa không ngớt, nước sông Cầu dâng cao, toàn bộ 2 trại gà của gia đình bị nhấm chìm.

Bà Mùi không thể quên giây phút nước dâng lên nhanh đến mức trở tay không kịp, chỉ vài chục phút nước đã lên đến chuồng, đàn gà nháo nhác, âm thanh hỗn độn. Vài phút sau, mọi thứ rơi vào im lặng, không còn tiếng gà kêu, thay vào đó là tiếng hàng xóm í ới gọi nhau. Đàn gà đã chết hết! Bà Mùi nhớ lại khoảnh khắc khi cơn lũ tràn về.

Lứa gà này, bà Mùi nuôi 1,2 vạn con, công ty cung ứng con giống, thức ăn, gia đình nuôi gia công. Mỗi lứa gà thường nuôi khoảng 50 ngày, trước khi cơn lũ tràn về, đàn gà đã hơn 40 ngày tuổi, trọng lượng khoảng 3,5kg. Chỉ vài ngày nữa, đàn gà của bà Mùi sẽ xuất bán, nhưng cơn lũ tràn về, mọi thứ trở về con số không.

“Vài ngày trước, công ty thông báo chuẩn bị đến mua gà, với 1,2 vạn con, tổng trọng lượng khoảng 40 tấn, giá khoảng 39.000 đồng/kg, gia đình sẽ có thu nhập khá, nhưng lũ về mọi thứ mất trắng”, bà Mùi ngán ngẩm nói với chúng tôi.

Với những hộ nuôi gà gia công như bà Mùi, nếu thuận lợi, một kg gà khi xuất chuồng lãi khoảng 4.000 đồng, với 40 tấn/lứa thu lãi 160 triệu đồng. Mưa lũ về, đàn gà chết hết, khoản lãi cũng trôi theo dòng nước, gia đình phải gánh thêm nhiều thiệt hại khác.

Nước dâng, toàn bộ hệ thống điện, máy phát, quạt gió, máy bơm nước, mô tơ giá trị hàng trăm triệu đồng bị ngập. Lũ rút, chuồng trại vẫn ngập bùn đất, ông Vũ Văn Tuấn (chồng bà Mùi) đang loay hoay kiểm tra hệ thống máy móc. Sau một hồi đi đi lại lại, ông Tuấn thông tin không vui với chúng tôi, máy móc hỏng hết rùi các anh ạ, chỉ còn cách mang ra thợ sửa, nhưng bây giờ cả thành phố vừa qua trận ngập lịch sử nên không biết có ai làm cho không.

“Bây giờ cũng chưa biết thiệt hại bao nhiêu, nhưng sơ sơ cũng mất vài trăm triệu đồng, tiền nhân công, tiền điện, tiền mua thuốc cho gà giờ chưa biết lấy đâu để thanh toán”, ông Tuấn ngán ngẩm nói với chúng tôi.

Ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế ngay cửa ra vào chuồng gà, bà Mùi với vẻ mặt trầm ngâm tiếp tục câu chuyện với chúng tôi. Lũ đã rút nhưng với người nuôi gà, bây giờ mới là lúc đối mặt với muôn vàn khó khăn, gà chết la liệt, chuồng trại hôi thối, nguồn nước ô nhiễm sẽ tốn nhiều công sức, tiền bạc để xử lý môi trường.

“Gia đình đã gắn bó với nghề nuôi gà hàng chục năm nay, đầu tư nhiều tiền của để làm chuồng, mua thiết bị, máy móc, dù bị thiệt hại nặng nề nhưng chúng tôi vẫn phải bám trụ với nghề. Khó khăn nhất lúc này là xử lý môi trường, làm sao vệ sinh chuồng trại sạch sẽ để tiếp tục nuôi lứa mới là ưu tiên lúc này”, bà Mùi chia sẻ dự định của mình.

Cả xóm lao đao

Rời nhà bà Mùi, trên con đường nhỏ vẫn còn đầy lông gà, bùn đất bám trên những bụi cỏ ven đường, chúng tôi gặp ông Trần Văn Thắng, Tổ trưởng tổ dân phố Gốc Vối 2. Sau vài phút chào hỏi, biết chúng tôi đang tìm hiểu về thiệt hại sau cơn lũ, ông Thắng chỉ tay về phía trại gà gần đó.

Trại ông Thắng giới thiệu là của gia đình ông Vũ Văn Đường, trại gà này quy mô khoảng 7.000 con/lứa. Sau lũ, ông Đường đã mang gà chết đi chôn, chuồng trại giờ trống rỗng, nền trại ngập đầy bùn đất. Dáng người lom khom, ông Đường đang dùng xẻng vệ sinh chuồng gà, vừa nghe chúng tôi nhắc đến mưa lũ, mặt ông đượm buồn.

Lũ về quá nhanh, ông Đường chỉ kịp di chuyển đồ đạc trong nhà lên chỗ cao hơn, khi xong việc thì chuồng gà đã ngập trong nước, hơn 4.000 con gà đã chết.

“Lứa này trại của mình nuôi 7.000 con, may mắn hôm nọ đã bán được 2 xe ô tô khoảng 3.000 con, còn lại gà bị nước lũ nhấn chìm hết. Nuôi gà hàng chục năm nay, chưa bao giờ thấy nước lũ dâng cao và nhanh đến vậy”, ông Đường chia sẻ.

Cũng giống như nhiều trại nuôi gà khác ở đây, sau lũ, ông Đường đối diện muôn vàn khó khăn, chuồng trại hư hỏng, máy móc ngập nước, kinh tế khánh kiệt. Phải mất khá lâu, những người nuôi gà như ông Đường mới có thể vực dậy sau cơn lũ dữ.

Xóm Gốc Vối 2 ở gần sông Cầu, địa hình trũng thấp, cả xóm có 119 hộ, đợt lũ vừa rồi 66 hộ có nhà cửa bị ngập, gần như toàn bộ hoa màu, ruộng lúa bị nhấm chìm trong nước. Ở vùng ven trung tâm, người dân Gốc Vối 2 chủ yếu làm nông nghiệp, có 8 hộ nuôi gà quy mô khá lớn.

Gần chục trại gà ở đây chủ yếu là nuôi gia công cho công ty, có một trại nuôi gà đẻ trứng. Mưa lũ lịch sử ngày 7/10 đã nhấm chìm toàn bộ các trại gà ở Gốc Vối 2, số lượng gà chết khoảng 80 tấn, thiệt hại hàng tỷ đồng.

Ông Trần Văn Thắng, Tổ trưởng tổ dân phố Gốc Vối 2 cho biết: nghề nuôi gà mang lại thu nhập, việc làm cho người dân, nhưng cơn lũ đã nhấm chìm tất cả. Số lượng gà chết rất lớn, chúng tôi phải huy động nhiều xe để chở đi chôn. Bà con mong muốn chính quyền, ngành chức năng hỗ trợ phun khử khuẩn, vệ sinh môi trường để người dân yên tâm sử dụng nguồn nước sinh hoạt, các hộ chăn nuôi có điều kiện tái đàn sau khi cơn lũ đi qua.

Nghề nuôi gà khá phát triển dọc hai bờ sông Cầu đoạn qua một số phường, xã thuộc tỉnh Thái Nguyên. Nơi đây có địa hình bằng phẳng, xa khu dân cư nên thuận lợi phát triển chăn nuôi. Tuy nhiên, khu vực này có địa hình thấp nên sau cơn lũ vừa qua, hầu hết các trại chăn nuôi đều bị thiệt hại nặng nề.

Theo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản Thái Nguyên, do ảnh hưởng của cơn bão số 11, mưa lũ đã làm 8.200 con lợn, hơn 356.000 con gia cầm bị chết, 71 chuồng trại bi hư hỏng, đổ sập. Diện tích nuôi thủy sản bị thiệt hại khoảng 370ha. Ước tính, ngành chăn nuôi tỉnh Thái Nguyên bị thiệt hại hơn 75 tỷ đồng.

Ngày 13/10, Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ NN-MT) đã đến làm việc tại tỉnh Thái Nguyên, đồng thời thông qua Sở Nông nghiệp và Môi trường Thái Nguyên cùng các nhà tài trợ tặng con giống, thức ăn chăn nuôi và nhu yếu phẩm cho những hộ dân bị thiệt hại do bão lũ do cơn bão số 10 và 11.