Tại hội nghị triển khai kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá do Hội Quân Dân Y Việt Nam vừa tổ chức tại TP.HCM, các chuyên gia đã đưa ra những cảnh báo mạnh mẽ về hậu quả nghiêm trọng của thuốc lá đối với sức khỏe con người và nền kinh tế đất nước.
Lần đầu tiên đồng hành cùng ngành Y tế trong chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống tác hại thuốc lá, Hội Quân Dân Y Việt Nam đã thể hiện quyết tâm góp phần vào công cuộc bảo vệ sức khỏe nhân dân, hướng tới một xã hội không khói thuốc.
Một điếu thuốc - trăm tai họa. Ảnh: Minh Hà.
Hội nghị được tổ chức tại Bệnh viện Thống Nhất với sự chủ trì của lãnh đạo Hội Quân Dân Y Việt Nam và bệnh viện, quy tụ sự tham gia của đại diện nhiều đơn vị uy tín như Trung tâm Kiểm chuẩn Xét nghiệm (Bộ Y tế), Đại học Y Dược TP.HCM, Hội Giáo dục - Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, cùng các doanh nghiệp đồng hành và tài trợ.
Thuốc lá - Gánh nặng cho sức khỏe và kinh tế
Tại hội nghị, GS.TS.BS Nguyễn Đức Công - Phó Chủ tịch Hội Quân Dân Y Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất nêu rõ: “Hút thuốc lá, xét ở bất cứ khía cạnh nào, cũng đều gây hại. Từ sức khỏe cá nhân, gánh nặng tài chính cho xã hội đến môi trường sống, không có mặt tích cực nào được ghi nhận. Do đó, Hội quyết định đồng hành với ngành Y tế để kêu gọi cộng đồng sớm từ bỏ thuốc lá”.
Ông dẫn chứng, mỗi năm, tại Việt Nam có hơn 100.000 ca tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Trong số đó, khoảng 85.000 ca là do hút thuốc chủ động, gần 19.000 ca là do hít phải khói thuốc thụ động. Thiệt hại kinh tế do thuốc lá gây ra cũng rất lớn, ước tính hơn 108.000 tỷ đồng mỗi năm cho việc điều trị các bệnh liên quan.
Tham luận mở đầu hội nghị với chủ đề ấn tượng “Một điếu thuốc - trăm tai họa”, Lương y Đặng Ngọc Viễn, Phó trưởng Văn phòng đại diện Hội Giáo dục - Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam tại TP.HCM đã đưa ra những cảnh báo cụ thể: thuốc lá là nguyên nhân gây ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm như các bệnh hô hấp, tim mạch, thần kinh, sinh sản, và đặc biệt là ung thư.
Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, thuốc lá còn là “gánh nặng” tài chính cho người hút và gia đình họ. “Một người hút một bao thuốc lá mỗi ngày sẽ tiêu tốn khoảng 15 triệu đồng mỗi năm - một con số không nhỏ với phần lớn các hộ gia đình Việt Nam”, lương y Viễn nói thêm.
Hút thuốc lá, xét ở bất cứ khía cạnh nào, cũng đều gây hại. Ảnh: TTXVN.
“Chúng ta có thể không nhìn thấy ngay tác hại của thuốc lá, nhưng những con số thống kê thì không biết nói dối”, ông nhấn mạnh.
Lương y Viễn cũng chia sẻ những thông tin tích cực về sự phục hồi của cơ thể sau khi từ bỏ thuốc lá. Chỉ 20 phút sau khi ngưng hút, huyết áp và nhịp tim đã ổn định. Sau 12 giờ, nồng độ CO (carbon monoxide) trong máu trở về mức bình thường. Sau 2 tuần đến 3 tháng, chức năng phổi cải thiện rõ rệt. Sau một năm, nguy cơ mắc bệnh tim giảm gần một nửa, và sau 10 năm, nguy cơ ung thư phổi giảm mạnh so với người tiếp tục hút thuốc.
Từ thực tiễn điều trị đến kêu gọi hành động
PGS.TS.BS Lê Đình Thanh - Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất chia sẻ thêm về thực trạng đáng lo ngại tại các cơ sở điều trị: “Khoảng 70% bệnh nhân khoa lão của bệnh viện mắc các bệnh lý như tim mạch, hô hấp, đột quỵ… đều liên quan đến thuốc lá. Có người vẫn chưa từ bỏ thuốc ngay cả khi đang điều trị nội trú. Điều này cho thấy thói quen hút thuốc đã ăn sâu vào lối sống và cần có các chiến dịch truyền thông mạnh mẽ hơn nữa”.
Ông kỳ vọng những thông điệp phát đi từ hội nghị sẽ góp phần thay đổi nhận thức của người dân và tạo ra động lực thực sự để họ hành động vì sức khỏe của chính mình và những người xung quanh.
Không chỉ dừng ở cảnh báo hay gửi thông điệp, các đại biểu còn đưa ra nhiều giải pháp thiết thực để hỗ trợ người có ý định bỏ thuốc. Trung tâm Tư vấn cai nghiện thuốc lá Quốc gia qua đường dây nóng 1800 6606 là một kênh hỗ trợ miễn phí, dễ tiếp cận.
Bên cạnh đó, lương y Đặng Ngọc Viễn còn giới thiệu mô hình “Diệu pháp tứ trụ” -phương pháp cai thuốc lá dựa trên việc thay đổi lối sống toàn diện: dinh dưỡng đúng cách và cân bằng, giữ tinh thần tích cực, sống theo nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể, kết hợp vận động thể chất hợp lý. Phương pháp này giúp người hút kiểm soát cơn thèm thuốc và nâng cao sức khỏe toàn diện.
“Thuốc lá không chỉ lấy đi sức khỏe, mà còn đánh cắp tiền bạc và tương lai của người hút cũng như người thân yêu của họ”, ông kết luận.
Chính vì vậy, việc nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy những hành động cụ thể ngay từ cơ sở trở thành nhiệm vụ trọng tâm mà hội nghị hướng đến.
Hội nghị còn là diễn đàn để các đại biểu trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ mô hình phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả tại cơ sở. Lãnh đạo Hội Quân Dân Y Việt Nam bày tỏ mong muốn thông điệp của chương trình sẽ được lan tỏa tới từng gia đình, trường học, nơi làm việc - nơi mỗi người đều có thể là một “hạt nhân” trong hành trình xây dựng môi trường sống lành mạnh, không khói thuốc.
