Hà Nội: Dự án chậm tiến độ, dân khốn khổ vì ô nhiễm, tắc đường

Sống khổ trên... đất vàng

Nhiều năm qua, hàng ngàn hộ dân thuộc các Tổ dân phố 21, 22, 25, 27 và 28 phường Dịch Vọng (cũ) (nay là phường Cầu Giấy, TP. Hà Nội) phải chung sống với tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; nguy cơ dịch bệnh, sốt xuất huyết do muỗi, bọ gậy, cung quăng… phát tán vì khu dân cư sát với mương thoát nước thải sinh hoạt lộ thiên đổ ra sông Tô Lịch theo hướng đường Nguyễn Khang.

Theo người dân, mương thoát nước này đã có từ lâu. Khi dự án đường Vành đai 2,5 được TP. Hà Nội phê duyệt, đoạn mương này nằm hoàn toàn bên trong chỉ giới dự án đoạn đi qua phường Dịch Vọng (quận Cầu Giấy trước đây). Do dự án làm đường chậm triển khai, hơn chục năm qua, mương thoát nước trở thành… “vô chủ”, không có đơn vị nào quản lý, vệ sinh thường xuyên, trở thành con mương "chết". Nước thải lưu cữu, không có dòng chảy, bốc mùi hôi thối, là chỗ sinh sôi cho chuột bọ, muỗi và côn trùng. 

Ông Nguyễn Văn Kỳ (74 tuổi - sinh sống tại nhà NƠ 9B2 - phường Dịch Vọng) bức xúc: gia đình ông chuyển về khu chung cư này sinh sống từ khoảng năm 2010. Những năm đầu nhận nhà còn chưa có đường vào các tòa chung cư, người dân phải luồn lách, len lỏi qua những con ngõ sâu hút của phường Yên Hòa (cũ) thông sang phố Nguyễn Khang; chen nhau đi qua con mương thối là kênh thoát nước thải sinh hoạt lộ thiên. Khi ấy, công viên Cầu Giấy chưa có bộ mặt khang trang như hiện nay. Các tuyến phố Thành Thái, Duy Tân, Hoàng Quán Chi… cũng chưa thành hình.

Năm 2014, công viên Cầu Giấy - hồ điều hòa được hoàn thành đưa vào sử dụng, sau đó tiếp tục được nâng cấp chỉnh trang trở thành một trong những công viên hiện đại nhất của Thành phố Hà Nội, cùng với các tuyến phố mới tạo nên cảnh quan đồng bộ, khang trang. Khu đô thị mới Dịch Vọng trở thành khu "đất vàng" của quận Cầu Giấy (cũ) với nhiều dự án hiện đại, sang trọng. Giá bất động sản tại khu vực này lên tới hàng trăm triệu đồng/m².

Thế nhưng, trái ngược với vị trí "đất vàng", hàng ngàn hộ dân thuộc các tổ dân phố nói trên của phường Cầu Giấy mới sau sáp nhập vẫn chung sống với ô nhiễm môi trường; tắc đường, ùn ứ vào giờ cao điểm.

“Cứ khi trời mưa to là cả khu dân cư bị ngập úng. Mới đây, đợt mưa lớn kéo dài do hoàn lưu bão số 10, nước lên cao tới sảnh chung cư. Nước mưa hòa với nước thải sinh hoạt của con mương dềnh vào vừa mất vệ sinh, đi lại rất vất vả” -  bà Tỵ, người nhiều năm đảm nhiệm vai trò Bí thư Tổ dân phố 28 phản ánh.

Ông Kỳ là Tổ trưởng Tổ dân phố số 28 từ năm 2020. Mới đây, ông xin nghỉ, người thay ông Kỳ đảm nhiệm vai trò “vác tù và hàng phố” là anh Nguyễn Văn Duyên. Ông Kỳ cho biết: cuộc họp nào ở phường ông cũng đại diện bà con phản ánh, kiến nghị với lãnh đạo phường để dự án đường sớm được triển khai, giải tỏa con mương thoát nước thải lộ thiên để đảm bảo mỹ quan, đảm bảo sức khỏe cho người dân.

“Con mương dài khoảng 1 km và khá rộng. Vì là đất dự án nên không có đơn vị nào quản lý nên thành đất bỏ hoang, rất nhiều người từ đâu tới lấn chiếm, tự ý mở nhà xưởng, kho tập kết, buôn bán vật liệu xây dựng; mở gara sửa chữa, buôn bán xe ô tô, có cả lán trại làm chỗ ở cho hàng chục công nhân trước đây là đơn vị thi công xây dựng các tòa chung cư của Tập đoàn Hà Đô… Dù các tòa nhà đã hoàn thành, người dân đã về ở mà công nhân vẫn không di dời” - ông Kỳ cho hay.

Một lý do khác khiến thực trạng lấn chiếm đất dự án làm nhà xưởng, làm nơi ăn ở sinh hoạt kéo dài… mà chính quyền sở tại vẫn không xử lý dứt điểm, đó là vì trước khi hợp nhất, đất dự án làm đường Vành đai 2,5 có mương nước thải sinh hoạt thuộc phường Yên Hòa - giáp ranh với phường Dịch Vọng. Người dân kiến nghị lên chính quyền phường Dịch Vọng rất nhiều lần, sau đó UBND phường Dịch Vọng có văn bản sang UBND phường Yên Hòa, khi ấy mới có động thái xử lý.

“Tháng 9/2024, UBND phường Yên Hòa thành lập đoàn công tác xuống kiểm tra, xử lý theo những nội dung người dân phản ánh. Ngay sau đó, khu lán trại dựng trái phép làm chỗ ăn ở của công nhân gần chục năm trời mới được dẹp bỏ, di dời. Tuy nhiên, gara ô tô, các điểm tập kết, buôn bán phế liệu, vật liệu xây dựng vẫn tồn tại cho đến nay… Những điều này khiến tổ dân phố tưởng như ở vị trí văn minh, hiện đại nhất của quận Cầu Giấy trước đây trở nên lộn xộn, mất an ninh trật tự” - ông Kỳ cho hay.

Ông Trần Văn Thịnh (cư dân sinh sống tại tòa nhà NƠ 08) bức xúc: đứng từ trên căn hộ của gia đình ông có thể quan sát được toàn bộ cảnh lộn xộn, lấn chiếm bên trong khu đất thuộc dự án Vành đai 2.5. Xưởng gara ô tô quây mái tôn không chỉ gây tiếng ồn, người ta tiến hành sơn xe, bảo dưỡng xe… khiến mùi sơn độc hại theo gió thốc vào nhà dân, phải đóng kín các cửa để mùi sơn không vào nhà.

Chưa hết: một nghĩa trang cổ của làng Yên Hòa trước đây, dù quận Cầu Giấy đã có chủ trương “đóng cửa” không cho án táng mộ mới, thế nhưng mỗi năm lại xuất hiện thêm nhiều phần mộ mới, tới mức bây giờ chen chúc, dày đặc không có chỗ đặt chân…

“Ban công nhà tôi đối diện, nhìn thẳng xuống nghĩa trang. Không hiểu đó là mộ thật hay mộ gió mà mỗi năm lại dày thêm lên, ngày càng chen chúc. Sau này, khi đường Vành đai 2.5 được tái khởi động, chi phí di dời, đền bù chắc chắn sẽ phát sinh khoản lớn” - ông Thịnh nói.

Tắc đường, ô nhiễm trên 'ngõ phố đau khổ'

Mương thoát nước thải lộ thiên ô nhiễm, hôi thối; tình trạng lấn chiếm, nhảy dù trái phép trên đất dự án làm đường; nơi phát sinh mầm dịch bệnh bởi muỗi, chuột bọ, cung quăng… vẫn chưa phải đã hết những điều phiền toái đe dọa cuộc sống của hàng ngàn hộ dân của 5 tổ dân phố thuộc phường Dịch Vọng. Một áp lực khác khiến người dân lo lắng, đó là cảnh tắc đường vào các giờ cao điểm.

Dự án mở rộng ngõ 381 đường Nguyễn Khang thông đến phố Thành Thái (phường Cầu Giấy, Hà Nội) sau nhiều năm chậm tiến độ đã trở thành "điểm đen giao thông", thường xuyên bị "đút nút" vào khung giờ cao điểm. Người dân gọi đây là "ngõ phố đau khổ".

Theo phê duyệt, dự án cải tạo mở rộng ngõ 381 Nguyễn Khang dài khoảng 368 m, điểm đầu tuyến tại nút giao với tuyến quy hoạch đường Thành Thái rộng 50 m thuộc Khu đô thị mới Dịch Vọng, điểm cuối tuyến tại nút giao với đường Nguyễn Khang; mặt đường có chiều rộng 21,5 m. Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 315 tỷ đồng. Mặc dù được khởi động trở lại từ tháng 6/2024, thế nhưng sau khi san ủi mở rộng đoạn ngõ nối ra phố Thành Thái, dự án lại tiếp tục tạm dừng thi công. Ngõ phố 381 trước vốn là đường dân sinh đi vào làng Yên Hòa (cũ), nay trở thành trục đường chính cho các phương tiện giao thông lưu thông từ phố Duy Tân, Thành Thái... ra đường Nguyễn Khang.

Mỗi ngày, ngõ 381 phải gánh mật độ phương tiện di chuyển rất cao, trong khi đó, đường hẹp lòng, có những điểm bị thắt cổ chai, chỉ cần một chiếc xe ô tô đi vào cũng gây ra cảnh tắc đường. Vì quá tải, con ngõ nhỏ hẹp nhanh chóng bị xuống cấp nghiêm trọng, xuất hiện dày đặc "ổ gà", "ổ trâu" khiến việc đi lại của người dân vô cùng vất vả.

Vào mùa mưa, những ổ gà biến thành vũng nước lớn, gây bắn bùn, trơn trượt và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Mùa nắng, bụi bẩn bay mù mịt, cộng với tiếng ồn xe cộ suốt ngày đêm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân hai bên ngõ.

Hiện tại, ngõ 381 phố Nguyễn Khang có gần 100 hộ dân sinh sống, kèm theo đó là chợ dân sinh, hàng quán và trường học, khiến ngõ nhỏ phải “gồng mình” gánh một lượng người và phương tiện rất lớn qua lại mỗi ngày.

Để giảm tải, người dân tự ý mở đường mòn “thoát hiểm”, dựng lên những chiếc cầu tạm để xe máy băng qua con mương thối. Những công trình lấn chiếm xây dựng tạm bợ hai bên kênh thoát nước càng khiến khu vực này giống như một “xóm nhảy dù” hơn là tên gọi Khu đô thị.

“Buổi sáng chúng tôi không dám ra khỏi nhà vì nếu có ra cũng gặp cảnh tắc đường, ùn ứ, cho nên sau 9h sáng mới dám đi chợ. Buổi chiều, có việc gì thì cũng nhanh nhanh chóng chóng về nhà trước 18h để tránh tắc đường” - bà Tỵ ái ngại.

Ban Quản lý dự án đầu tư - hạ tầng phường Cầu Giấy cho biết, vướng mắc lớn nhất hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng do chưa có Quỹ Nhà tái định cư. Công trình nhà tái định cư ký hiệu N01 D17 - Khu đô thị mới Cầu Giấy dự kiến hoàn thành vào quý II/2026. Sau thời điểm này, UBND phường mới có thể bàn giao nhà, tiếp nhận mặt bằng và triển khai thi công xây dựng công trình theo đúng kế hoạch.