Thời gian kiểm tra trong 4 ngày, từ 11-14/7/2008. Qua cuộc điều tra này, chúng tôi xin được làm rõ thực trạng và đưa ra một số giải pháp kỹ thuật để tăng năng suất khi trồng giống ngô lai NK54.
Theo báo cáo của UBND xã Tân Lập: Diện tích trồng ngô năm 2008 toàn xã là 1.126ha, trong đó diện tích của NT Cờ Đỏ 253ha, còn lại 873ha là diện tích trồng ngô của các bản. Riêng giống NK54 có 395 hộ gieo trồng với tổng lượng giống là 6.234 kg, tương ứng diện tích 310ha (20kg/ha). Trong xã có nhiều vùng giống ngô NK54 sinh trưởng phát triển tốt và cho năng suất cao, thậm chí rất cao, điển hình hộ ông Liên, Bí thư chi bộ bản Dọi 1 đã thu hoạch cho NS trên 9 tấn/ha.
Tuy chưa thống kê được đầy đủ diện tích ngô năng suất thấp nhưng số diện tích này không lớn và chắc chắn không đến 500ha ngô NK54 thất bát, mất trắng 5 tỷ như đã phản ánh. Đáng chú ý nữa là không phải chỉ riêng giống NK54 có biểu hiện bắp bé, hoặc không bắp. Ở xứ đồng Cai Háng, bản Co Phay, đoàn tiến hành kiểm tra 2 hộ đại diện mà bản cho là ngô xấu nhất.
Thực trạng ngô của 2 hộ cây đang giai đoạn thâm râu, ngô trồng mật độ dày trung bình 2 cây/hốc, phần lớn cây còi cọc, bộ lá vàng. Khi gieo trồng cả 2 hộ đều trộn lẫn 2 giống là NK54 và một giống ngô lai của đơn vị khác (tỷ lệ 1:1). Điều đáng nói là trên những ruộng ngô xấu, cả ngô NK54 và cây ngô khác đều không bắp hoặc bắp bé. Ở điểm đất bằng phẳng, hợp thuỷ, lại thấy cả ngô NK54 và ngô giống khác đều phát triển tốt, có bắp bình thường.
Kết luận của đoàn kiểm tra, cũng như đánh giá về chuyên môn của chúng tôi thấy rằng, một số hộ trồng giống ngô NK54 ở Tân Lập bị xấu, bắp bé, hoặc không có bắp là do những nguyên nhân sau:
TIN BÀI LIÊN QUAN
Hầu hết các ruộng ngô (được cho là xấu nhất) mà chúng tôi cùng cán bộ có trách nhiệm đến kiểm tra đều có thực trạng cây ngô thấp hơn bình thường, lá có màu vàng, biểu hiện thiếu dinh dưỡng, một số ruộng cỏ mọc dày đặc. Trong điều kiện thiếu dinh dưỡng mà lại có 2 cây/hốc thì sự cạnh tranh về dinh dưỡng càng khốc liệt, dẫn đến những lá phía dưới bị cháy, bắp ra bé, và những hạt phía đầu bắp không phát triển được.
Thực tế các vùng đất xã Tân Lập đều có quá trình canh tác ngô đã lâu, nhưng nông dân thường có thói quen đốt thân cây sau khi thu hoạch nên lượng chất hữu cơ trả lại cho đất không đáng kể, như vậy khả năng giữ phân của đất rất kém nên nếu chỉ tập trung bón phân vào giai đoạn đầu, giai đoạn cây con thì ngô sẽ thiếu dinh dưỡng ở giai đoạn kết hạt, dẫn đến kết hạt kém, nhất là những giống phát triển khỏe, có tiềm năng năng suất cao như giống NK54.
Trong sách 575 giống cây trồng xuất bản năm 2005 về giống ngô NK54, ở mục 3 Hướng sử dụng và yêu cầu kỹ thuật có ghi rõ: “Mùa vụ: các vụ sản xuất ngô chính trong năm. Vùng/đất gieo trồng: Đồng Nam Bộ, Tây Nguyên, Duyên hải miền Trung trên đất phù sa, đất xám, đỏ bazan. Gieo trồng ở mật độ 57.000 cây/ha, khoảng cách 70 nhân 25cm.”
Ngô có bộ rễ chùm, không có khả năng vươn xa để lấy dinh dưỡng, vì vậy khi gieo trồng bà con cần chú ý chỉ để 1 cây/hốc để giảm sự cạnh tranh về dinh dưỡng. Cây ngô NK54 sinh trưởng rất khoẻ, có tiềm năng năng suất cao nhưng nó đòi hỏi về dinh dưỡng cũng cao, vì vậy cần bón đủ lượng phân và đúng theo quy trình khuyến cáo, nếu đủ dinh dưỡng, màu lá ngô NK54 sẽ xanh đậm, khi đó chắc chắn ngô sẽ có năng suất cao.
Ngoài ra nếu điều kiện thời tiết mưa nhiều thì cần chia lượng phân ra nhiều lần bón để làm giảm khả năng phân bị mưa rửa trôi, và rất cần thiết bón một lượng đạm và kali theo khuyến cáo vào giai đoạn cây ngô sắp trỗ cờ để làm tăng khả năng đậu hạt. Giai đoạn ngô từ khi phun râu đến chín, ruộng cần sạch cỏ dại mới tăng năng suất, ngược lại để cỏ dại phát triển, có thể làm giảm năng suất 10-15% vì vậy bà con cần chú ý làm sạch cỏ trong giai đoạn này. Cũng không nên đốt thân cây ngô sau khi thu hoạch mà cần chặt cây vùi lấp lại, trả lại lượng chất hữu cơ cho đất.
Mong bà con nông dân đọc kỹ hướng dẫn kỹ thuật gieo trồng giống ngô lai NK54, thực hiện đúng mới có mùa vụ bội thu.
