Các bác sĩ khoa Phẫu thuật - Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương chuyển vạt che phủ, điều trị cho bệnh nhân bị loét vùng cùng cụt.
Nữ bệnh nhân (67 tuổi) bị loét vùng cùng cụt 10 năm sau xạ trị ung thư vùng tầng sinh môn. Bà cùng người nhà đã tìm kiếm nhiều phương cách để chữa trị vùng loét, tuy nhiên, việc che phủ cho vị trí loét bị thất bại vì không thể liền da.
Sau đó, bà nhập Khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương và được các bác sĩ hội chẩn, quyết định phẫu thuật tạo hình, dùng vạt da - cân cơ tại chỗ có nhánh mạch máu nuôi là động mạch đùi sau và động mạch mông dưới để che phủ vùng loét cùng cụt.
TS.BS Nguyễn Văn Thanh, Phụ trách khoa Phẫu thuật - Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, cho biết, việc điều trị ung thư của bệnh nhân này cho kết quả rất tốt, tuy nhiên, tia xạ đã làm tổn thương vùng da cùng cụt. Suốt 10 năm, bệnh nhân đã chịu đựng vết loét vùng cùng cụt rất lớn với kích thước khoảng 8x14cm.
Các bác sĩ khoa Phẫu thuật - Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương đã sử dụng các phương tiện vi phẫu để thực hiện thiết kế vạt, phẫu tích vạt da để vạt da cân cơ được sử dụng tốt và đạt hiệu quả che phủ sau khi cắt rộng ổ loét do tổn thương tia xạ.
Theo bác sĩ Thanh, các bác sĩ đã cắt bỏ toàn bộ mô vùng cùng cụt đã bị tia xạ phá hủy và thay vào đó bằng các mô lành bên cạnh. Sau đó, lấy một vạt da có kích thước 10x25cm che phủ lên toàn bộ vùng loét khuyết hổng vùng cùng cụt, giúp bệnh nhân phục hồi.
“Vạt da sau khi chuyển đã được các mạch máu nuôi tốt và dày, đủ chịu được sự tỳ đè sau này cho bệnh nhân ở tư thế nằm”, TS.BS Nguyễn Văn Thanh nói.
Bác sĩ Thanh cho hay, tổn thương tia xạ không chỉ đơn thuần là tổn thương do loét tỳ đè. Trong khi đó, loét tỳ đè là do sức nặng của cơ thể tỳ đè lên một vị trí da liên tục trong một thời gian dài, trong khi bệnh nhân không được xoay trở thường xuyên trong vòng 15 phút, sẽ khiến bệnh nhân lâm vào tình trạng thiếu máu nuôi tại chỗ, từ thiếu máu đó, tổn thương sẽ lan tỏa ra.
Mặt khác, tia xạ chiếu diệt tế bào ung thư cũng đồng thời làm tổn thương một phần bề mặt da và tổn thương một phần xương vùng cùng cụt. Tia xạ trong lúc phá hủy tế bào ung thư cũng đã phá hủy tế bào mô lành. Vì vậy, việc phục hồi tế bào mô lành rất khó khăn.
Từ năm 2021 đến nay, Khoa Phẫu thuật - Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương đã thực hiện hơn 50 ca chuyển vạt da cân cơ để điều trị các vùng loét nghiêm trọng, phần lớn ở vùng cùng cụt.
Việc sử dụng các vạt da có cuống mạch nuôi với kỹ thuật vi phẫu đã được ứng dụng trong các phẫu thuật vùng đầu, mặt, cổ ở bệnh nhân có tổn thương ung thư phải bị cắt rộng. Phương pháp này giúp che phủ các vết khuyết hổng vừa giúp tạo hình thẩm mỹ khuôn mặt, tái hòa nhập.
TS.BS Nguyễn Văn Thanh khuyến nghị, khi chăm sóc bệnh nhân phải nằm lâu trên giường, người chăm sóc phải cố gắng xoay trở bệnh nhân thường xuyên. Để phòng tránh loét do tỳ đè, khi xoay trở bệnh nhân cần có các phương tiện hỗ trợ bệnh nhân nằm lâu như giường xoay trở và đơn giản nhất là nệm hơi hay nệm điện giúp nâng đỡ các vùng hay bị tỳ đè như vùng cùng cụt, hông, lưng, vùng chẩm - gáy, mắt cá ngoài…
