Đầu năm 2012, từ bỏ công việc công nghệ thông tin, anh Lâm Ngọc Tâm (40 tuổi, ở Thường Tín, Hà Nội) sang Thái Lan để học kỹ thuật chăn nuôi các loài bọ cạp.
Anh Tâm cho biết: “Bọ cạp nuôi thương phẩm là bọ cạp đen, con này không có độc, đốt chỉ đau như bị kiến cắn thôi”.
Khởi nghiệp với hơn 30m2 diện tích nuôi bọ cạp, tỷ lệ hao hụt trên 50% do chưa nắm chắc các kỹ thuật, đến nay anh Tâm đã có hơn 600m2 diện tích nuôi bọ cạp ở cả 2 cơ sở.
Khu vực nuôi bọ cạp được chia thành các ô với diện tích từ 15 - 20m2. Mỗi ô có thể chứa khoảng 1000 - 1500 con.
Do là loại động vật da cứng, ưa môi trường nóng ẩm, vì vậy khu vực nuôi cũng được bố trí, cải tạo để đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm phù hợp cho sự phát triển của bọ cạp.
Theo anh Tâm, 20 - 25 độ C là khoảng nhiệt độ mà bọ cạp sẽ phát triển mạnh nhất.

Môi trường sống của bọ cạp phải đảm bảo đủ ẩm để có thể phát triển tốt nhất. Ảnh: Minh Toàn.
Vào những ngày nắng nóng cao điểm, bọ cạp cần được phun nước để đủ ẩm và hạ nhiệt. Bọ cạp là loài dễ nuôi bởi hầu như không có dịch bệnh, tuy nhiên, vẫn có tỷ lệ hao hụt.
Mỗi lứa nuôi, trang trại Thành Tâm hao hụt khoảng 2 - 3% tổng đàn bọ cạp. Bởi nếu nhiệt độ quá cao chúng sẽ đánh nhau. Thậm chí, nếu đói chúng có thể ăn thịt lẫn nhau…
Thức ăn của bọ cạp là dế, giun quế và cá xay. Chúng thường ăn vào ban đêm. Mỗi tuần chỉ cần cho ăn 3 lần. Một con bọ cạp trưởng thành chỉ ăn 1 con dế mỗi lần. Thậm chí với con nhỏ hơn phải 2 con mới có thể ăn hết một con dế.

Anh Tâm cho biết: “Bọ cạp này không độc nhưng khi bắt cũng cần có kỹ thuật để tránh bị đốt”. Ảnh: Minh Toàn.
Trang trại anh Tâm tận dụng tất cả tài nguyên sẵn có để phục vụ mô hình chăn nuôi này. Ngoài bọ cạp, trang trại Thành Tâm còn nuôi thêm dế và cà cuống.
Dế thương phẩm được bán đi, dế thải sẽ trở thành thức ăn cho bọ cạp. Tương tự với cà cuống, cá thừa từ phần ăn của cà cuống sẽ được xay để phục vụ bọ cạp.
Anh Tâm cũng tự nhân giống bọ cạp. Mỗi mét vuông có thể chứa tới 60 con bọ cạp giống. Mỗi cặp sẽ cho ra từ 12 - 15 con bọ cạp nhỏ. Các lứa bọ cạp “gối” đều lên nhau nên thời điểm nào nhà anh Tâm cũng “sẵn hàng”. 90 ngày từ ngày đẻ là khoảng thời gian bọ cạp đạt chất lượng tốt nhất, có thể bán thương phẩm.
Nói là dễ nuôi bởi theo anh Tâm: “Bọ cạp nuôi ở đâu cũng được, tận dụng chuồng lợn, chuồng bò cũ, hay thậm chí là nuôi ngoài trời cũng được. Chúng ăn ít, ít dịch bệnh nên tỷ lệ hao hụt ít mà 90 ngày là được thu rồi”.
Lợi nhuận mà mô hình chăn nuôi bọ cạp đem lại không hề nhỏ. Bởi người chăn nuôi hoàn toàn có thể tối ưu hoá các chi phí chuồng trại, chi phí thức ăn… Chi phí đầu tư thấp, giá thành phẩm cao nên anh Tâm đã “đổi đời” sau khi triển khai mô hình chăn nuôi này.
Chi phí lớn nhất cho việc xây dựng mỗi ô chuồng là phần tôn quây xung quanh. Phần tôn này có nhiệm vụ ngăn không cho bọ cạp bò ra ngoài. Với 500.000 đồng tiền tôn, người nuôi có thể quây được một phần diện tích khoảng 20m2. Mỗi ô có thể nuôi được từ 1000 - 1500 con bọ cạp.
Nói chi phí tôn quây chuồng là chi phí đắt đỏ nhất bởi công tác tạo môi trường nóng, ẩm cho bọ cạp được làm từ vỏ dừa. Anh Tâm cho biết: “Vỏ dừa này, ra các quán nước, xin là người ta cho. Không mất tiền mua”.
Ngoài ra, người chăn nuôi cũng không cần vệ sinh chuồng trại chăn nuôi bọ cạp thường xuyên. Anh Tâm cho biết: “Hết mỗi lứa thì mới vệ sinh một lần để đón lứa mới, không cần vệ sinh thường xuyên”.

Bọ cạp được sấy khô nhằm kéo dài thời gian bảo quản và phục vụ nhiều mục đích khác nhau. Ảnh: NVCC.
Ngoài ra, tiền thức ăn cho bọ cạp cũng ở mức tương đối thấp. 1.000 con bọ cạp mới ăn hết từ 3 - 5 lạng thức ăn/lần. Cá xay là loại thức ăn rẻ nhất, có giá khoảng 7.000 đồng/lạng. Đắt hơn nữa có thể kể đến dế. Chúng có giá từ 10.000 đồng/lạng. 1.000 con bọ cạp từ lúc bắt đầu phát triển đến khi trưởng thành chỉ ăn hết 100.000 đồng tiền thức ăn.
Bọ cạp không phải là loại quá kén chọn về thức ăn. Dế hay cá sử dụng làm thức ăn cho bọ cạp đều có thể được cấp đông. Dế cần được trần qua nước sôi để tránh tình trạng hư hỏng khi cấp đông. Khi cho bọ cạp ăn cần giã đông hoàn toàn, nếu không sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của bọ cạp.
Mỗi kg bọ cạp thương phẩm có giá từ 300 - 350.000 đồng/kg. Trong đó, cứ 60 - 70 con trưởng thành có thể cho 1kg bọ cạp thương phẩm. Theo anh Tâm, cứ mỗi 1kg bọ cạp, trừ tất cả chi phí, người nuôi lãi từ 200 - 250.000 đồng/kg.
Hiện tại, trang trại Thành Tâm cũng đang bán giống bọ cạp với giá 15.000 đồng/con. Giá này theo anh Tâm là “rẻ nhất thị trường” bởi ngoài bán giống, anh Tâm sẽ hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi và bao tiêu cho những hộ gia đình mua con giống của trang trại Thành Tâm.
Ngoài việc được xem là dược liệu quý, bọ cạp còn là loại thực phẩm tương đối dinh dưỡng. Chính vì vậy mà ngoài xuất tươi, bọ cạp cũng sẽ được sấy khô để phục vụ những mục đích khác nhau và đảm bảo thời gian bảo quản.
Không chỉ thị trường trong nước mà thị trường nước ngoài cũng chiếm thị phần không nhỏ trong cơ cấu đầu ra của anh Tâm.