Chị Nguyễn Thị Châu – Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Hành tím Nhơn Hải xuất thân trong gia đình thuần nông, quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời giữa vùng đất cát ven biển thôn Mỹ Tường 1, xã Vĩnh Hải (Khánh Hòa). Vùng đất này nổi tiếng với cây hành, cây tỏi, thế nhưng điệp khúc “được mùa mất giá, được giá mất mùa” làm chị Châu quyết tâm thành lập hợp tác xã (HTX).

Chị Nguyễn Thị Châu - người có công lớn trong phát triển sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu hành tím Ninh Thuận (cũ). Ảnh: Nguyễn Cơ.
HTX nông nghiệp Hành tím Nhơn Hải thành lập ngày 22/8/2022 do chị Châu làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc. Ban đầu HTX chỉ khiêm tốn có 8 thành viên, chủ yếu là phụ nữ với mong muốn sản phẩm làm ra có chất lượng, đầu ra và cả ổn định, tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho bà con trong vùng.
Đến nay, HTX có 23 thành viên, tổng kinh phí hoạt động hơn 1,5 tỷ đồng, tổng diện tích đất trồng hành tím được thu mua và cấp mã số vùng trồng khoảng 14 ha, sản lượng hơn 10.000 tấn/năm. Sản phẩm hành tím của HTX đạt OCOP 4 sao và được cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói để xuất khẩu. Gần đây, HTX đã xuất hàng đi các thị trường nước ngoài như Nhật Bản, Indonesia… với sản lượng trung bình khoảng 3 tấn/tuần. Đây là đơn vị đầu tiên ở Ninh Thuận (cũ) xuất khẩu được hành tím.
Ninh Thuận (cũ) hiện có khoảng 1.500 ha đất trồng hành, tỏi và cây gia vị. Diện tích hành tím khoảng 700 ha, tập trung nhiều ở xã Thanh Hải, Nhơn Hải và Vĩnh Hải của huyện Ninh Hải (cũ). Cây hành tím đã trở thành một trong những nghề truyền thống và là nguồn thu nhập chính của nông dân tại huyện Ninh Hải.
Hành tím trồng tại đây có màu sắc đẹp, vỏ bóng mượt, củ to chắc, hương vị thơm nồng đặc trưng và khả năng bảo quản dài. Cây hành được sản xuất 4 vụ/năm, từ lúc trồng đến khi thu hoạch từ 60 - 70 ngày nên hầu như sản phẩm có quanh năm, đáp ứng được rất nhiều thị trường.

Cây hành tím đã trở thành nghề truyền thống mang lại thu nhập chính cho nông dân huyện Ninh Hải (cũ). Ảnh: Nguyễn Cơ.
Chị Châu chia sẻ: "Ban đầu tôi gặp rất nhiều khó khăn, từ việc tìm nguồn nguyên liệu đảm bảo chất lượng đến việc nghiên cứu công thức phơi sấy, đóng gói sản phẩm và xây dựng thương hiệu. Mình biết tiềm năng của củ hành quê hương rất lớn nhưng làm sao để phát triển nó theo hướng chuyên nghiệp, bài bản lại là một thách thức không nhỏ”.
Với những thành công trong sản xuất nông nghiệp, đóng góp cho sự phát triển của địa phương, chị Châu đã vinh dự nhận được nhiều bằng khen, giấy khen của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương.
Không nản lòng, chị đã dành nhiều thời gian tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm tại các hội chợ, triển lãm và xúc tiến thương mại trong cả nước. Bên cạnh đó, chị tiếp thu rất nhanh các kiến thức từ các chuyên gia nông nghiệp về sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và thực hành các kỹ thuật trong canh tác thích ứng, chống chịu với biến đổi khí hậu, được bà con trong HTX đồng tình ủng hộ, làm theo.
Chị Châu chia sẻ thêm: "Bà con ban đầu còn e dè lắm vì họ đã quen trồng 4 - 5 vụ trong năm, mùa nắng thiếu nước bà con thường không sản xuất hoặc vẫn cố sản xuất dẫn đến chất lượng củ hành không đạt, chi phí đầu tư cao. Khi thấy hiệu quả từ mô hình trồng hành luân canh với cây đậu phộng, đậu xanh được thực hành ngay tại mảnh đất của HTX, nhiều người bắt đầu quan tâm và làm theo.
Tôi cũng rất mong muốn thu mua các sản phẩm từ các cây trồng luân canh để bà con an tâm sản xuất. Việc luân canh không chỉ nhằm cải tạo đất, hạn chế sâu bệnh cho các vụ hành tiếp theo mà còn giúp HTX chủ động nguyên liệu, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho bà con".