Đề xuất tăng mức phạt giết mổ lậu lên 5 lần

Những ngày cuối tháng 7, tại xã Gia Kiệm (tỉnh Đồng Nai), ông Trần Công Dân đang cùng cán bộ thú y phun khử trùng chuồng trại. Nguy cơ dịch tả heo Châu Phi ở nhiều nơi trên địa bàn tỉnh khiến ông lo lắng: “Chỉ mong đàn heo nhà mình không sao chứ để dịch bệnh lọt vào chuồng là coi như lại trắng tay”, ông nói.

Tình hình dịch tả heo Châu Phi đang khá căng thẳng tại các tỉnh, thành. Thống kê của Cục Chăn nuôi và Thú y cho thấy, dịch đã xuất hiện tại 30/34 tỉnh, thành trên cả nước. Tại Đồng Nai, từ đầu năm 2025 đến nay, tỉnh đã phải tiêu hủy gần 4.000 con heo mắc dịch tả heo châu Phi, phần lớn tại các hộ nuôi nhỏ lẻ thuộc 12 xã.

Đồng Nai hiện có đàn heo trên 4,1 triệu con, chuyên cung cấp thịt cho TP. HCM và các tỉnh miền Đông Nam bộ, nên việc kiểm soát dịch bệnh được đặt ở mức cao nhất. Một trong những nguy cơ lớn là tình trạng cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, chưa qua kiểm dịch vẫn tồn tại. Nhiều điểm thu gom thủ công không bảo đảm vệ sinh thú y, sản phẩm từ lợn bệnh dễ lọt ra thị trường.

“Virus dịch tả heo Châu Phi lây qua chất thải, dụng cụ và cả quá trình giết mổ. Chỉ cần một con lợn bệnh bị xẻ thịt, nguy cơ bùng dịch trên diện rộng là rất lớn”, ông Nguyễn Trường Giang, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thủy sản Đồng Nai cảnh báo.

Để khắc phục, tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị nâng mức xử phạt giết mổ trái phép lên gấp 5 lần so với hiện hành và tiêu hủy sản phẩm không bảo đảm an toàn dịch bệnh. “Hiện, mức phạt đối với các trường hợp giết mổ động vật trái phép chỉ từ 6-8 triệu đồng theo Nghị định 90/2017 là quá thấp nên chưa đủ sức răn đe. Trong khi đó, lợi nhuận từ việc giết mổ và tiêu thụ heo chưa qua đăng kiểm cũng khá cao, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh và nguy hiểm cho sức khỏe con người”, ông Giang cho hay.

Đồng thời, địa phương tổ chức tháng vệ sinh, khử trùng chuồng trại, đặt chốt kiểm dịch tạm thời tại những điểm nóng. Cán bộ thú y cũng đến từng hộ dân để hướng dẫn xử lý khi phát hiện lợn ốm, chết bất thường, hỗ trợ thiết bị khử trùng và biện pháp cách ly. “Trước đây, nhiều hộ vì sợ lỗ nên bán chạy lợn bệnh, vô tình làm dịch lan rộng. Giờ được tuyên truyền kỹ, bà con sẽ báo ngay để xử lý an toàn”, ông Giang nói.

Ngành nông nghiệp tỉnh khuyến khích đầu tư cơ sở giết mổ tập trung, hiện đại, có thú y kiểm soát trước khi đưa thịt ra thị trường. Đây là bước đi lâu dài để giảm giết mổ lậu, giúp bảo vệ đàn lợn và quyền lợi người tiêu dùng.

Đồng Nai cũng kiến nghị phải bắt buộc tiêu hủy sản phẩm tại cơ sở giết mổ vi phạm, thay vì chỉ xử lý chuyển đổi mục đích sử dụng như trước. Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh truyền thông để người dân chỉ mua bán, vận chuyển lợn qua kênh có kiểm dịch.

Đồng Nai đang từng bước siết chặt quản lý giết mổ, song song hỗ trợ người dân phòng dịch. Khi chính quyền và người chăn nuôi cùng chung tay, ngành chăn nuôi lợn của tỉnh sẽ giữ vững vai trò cung cấp nguồn thịt an toàn, ổn định cho thị trường.