Nguy cơ cháy rừng gia tăng do thời tiết cực đoan

Thị xã Đức Phổ là nơi có diện tích rừng khá lớn của Quảng Ngãi với hơn 17,6 nghìn ha. Trong đó, rừng tự nhiên hơn 1.850ha, rừng trồng gần 16 nghìn héc ta.

Từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn thị xã Đức Phổ chưa xảy ra vụ cháy rừng nào. Tuy nhiên, những ngày qua, thời tiết liên tục nắng nóng gay gắt, đặc biệt sự thiếu vắng các cơn mưa dông làm giảm nền nhiệt đã làm thảm thực vật tại các khu rừng càng trở nên khô giòn, dễ cháy.

Theo Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thị xã Đức Phổ Tạ Công Khiết, đơn vị đã phối hợp với chính quyền các xã, phường trên địa bàn thị xã tổ chức truyên truyền về công tác bảo vệ rừng, PCCCR để nâng cao nhận thức của chủ rừng và nhân dân. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, tuần tra ở các khu vực có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao, nhắc nhở các chủ rừng không được đốt thực bì. Chủ rừng nào cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 1 - 3 triệu đồng/trường hợp.

Toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có hơn 159.000 ha rừng, trong đó rừng trồng chiếm hơn 158.000 ha và rừng tự nhiên chỉ hơn 1.200 ha. Trong bối cảnh thời tiết nắng nóng gay gắt kéo dài, lượng mưa thấp, độ ẩm không khí giảm sâu, nguy cơ cháy rừng luôn ở mức cao

Không chỉ yếu tố thời tiết, nguyên nhân gây cháy rừng còn đến từ các hoạt động của con người như đốt thực bì để làm nương rẫy, khai thác ong rừng bằng lửa, săn bắt động vật hoang dã, hoặc vô ý làm rơi tàn thuốc khi đi qua rừng. Những hành vi này, dù vô tình hay cố ý, đều có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng nếu không được kiểm soát.

Thực tế, mùa khô các năm trước, nhiều vụ cháy rừng đã xảy ra tại Quảng Ngãi, gây thiệt hại hàng chục hecta rừng trồng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, sinh kế của người dân và đe dọa đến an ninh sinh thái khu vực

Chính vì vậy, năm nay, ngay từ đầu mùa khô, chính quyền tỉnh và các ngành chức năng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp ứng phó, hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra cháy.

Trước tình hình thời tiết cực đoan và các nguy cơ tiềm ẩn, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành nhiều chỉ thị, kế hoạch, yêu cầu các địa phương triển khai quyết liệt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR).

Một trong những biện pháp đáng chú ý là thực hiện phương châm “6 rõ” trong PCCCR: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm và rõ thẩm quyền. Đây được xem là giải pháp giúp phân công công việc cụ thể, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm hoặc xử lý chậm trễ khi xảy ra sự cố.

Ngoài ra, các địa phương thành lập các tổ, đội xung kích PCCCR tại các xã, thôn có diện tích rừng lớn. Các tổ này hoạt động 24/24 trong mùa khô, trực tiếp kiểm tra, canh gác, phát hiện sớm điểm cháy và phối hợp dập lửa.

UBND tỉnh cũng chỉ đạo tạm dừng toàn bộ hoạt động đốt nương làm rẫy trong thời điểm nắng nóng cao độ, đồng thời yêu cầu các chủ rừng nhà nước và tư nhân cam kết tuân thủ nghiêm quy định về PCCCR.

Một vấn đề đáng lưu tâm là, nhiều năm qua, tỉnh Quảng Ngãi đã nỗ lực phòng, chống cháy rừng và đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, việc xử lý vi phạm đối với các chủ rừng vẫn chưa thực hiện triệt để, từ đó dẫn đến sự chủ quan của chủ rừng và người dân.

“Các ngành chức năng và chính quyền các địa phương cần tăng cường xử lý các hành vi vi phạm về phòng chống cháy rừng. Nếu chỉ tuyên truyền và không kiểm tra, xử lý trách nhiệm cụ thể  trách nhiệm  từng chủ rừng, của từng địa phương thì công tác phòng chống cháy rừng sẽ không mang lại hiệu quả”-Phó Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng Trần Văn Sương nêu quan điểm

Liên quan đến công tác PCCCR,  Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền nhấn mạnh, khi xảy ra cháy rừng lỗi cố tình, không chấp hành chỉ đạo của chính quyền địa phương thì phải xử lý. Kết xử lý này phải đưa nào nội dung tuyên truyền để tăng cường hiệu quả.