Trước những thông tin người dân hiểu sai về việc áp dụng quy chuẩn khí thải xe ô tô tham gia giao thông sẽ "cấm xe ô tô theo năm sản xuất", đại diện Cục Môi trường (Bộ NN-MT) đã có giải thích.
Theo Cục Môi trường, Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải xe ô tô tham gia giao thông không đề cập đến việc cấm xe ô tô theo năm sản xuất. Thay vào đó, Dự thảo quy định các mức quy chuẩn khí thải khác nhau mà xe ô tô tham gia giao thông phải đáp ứng tùy theo năm sản xuất để phù hợp với công nghệ sản xuất, công nghệ xử lý khí thải... của từng giai đoạn. Đây là yêu cầu về tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải của xe ô tô khi tham gia giao thông chứ không phải là lệnh cấm xe.
Lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải xe ô tô không phải việc cấm xe theo năm sản xuất mà là yêu cầu về tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải của từng loại xe. Ảnh: Phạm Thiệu.
Nội dung chính của Dự thảo quy định lộ trình cụ thể như sau: đối với ô tô sản xuất trước 1999 phải đáp ứng Mức khí thải 1; ô tô sản xuất từ 1999 (1999-2016) phải đáp ứng Mức khí thải 2; ô tô sản xuất từ 2017 (2017-2021) phải đáp ứng Mức khí thải 3 (từ ngày 1/1/2026); riêng xe đăng ký tại Hà Nội và TP.HCM sản xuất từ 2017 phải đáp ứng Mức khí thải 4;
Ô tô sản xuất từ 2022 phải đáp ứng Mức khí thải 4 (từ 1/1/2026) và Mức 5 (từ 1/1/2028). Riêng xe đăng ký tại Hà Nội và TP.HCM sản xuất từ 2022 phải đáp ứng Mức khí thải 5 từ 1/1/2027.
Ngoài ra, các địa phương, các thành phố trực thuộc Trung ương có thể đưa ra lộ trình riêng, chặt hơn so với quy định chung, tùy theo tình hình kinh tế – môi trường. Tuy nhiên cần lưu ý thêm các quy định liên quan đến vùng phát thải thấp LEZ và các quy chuẩn địa phương ban hành.
Việc siết chặt tiêu chuẩn khí thải nhằm giảm ô nhiễm không khí, đặc biệt tại các thành phố lớn; bảo vệ sức khỏe người dân; phù hợp với xu hướng bảo vệ môi trường toàn cầu. Việc Hà Nội và TP Hồ Chí Minh áp dụng tiêu chuẩn cao hơn do mật độ phương tiện lớn và tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng.
"Dự thảo này không hề "cấm xe ô tô theo năm sản xuất" mà yêu cầu xe ô tô phải đáp ứng mức quy chuẩn khí thải phù hợp. Các xe ô tô cũ vẫn có thể lưu hành bình thường nếu đáp ứng được mức quy chuẩn khí thải tương ứng" - đại diện Cục Môi trường nhấn mạnh.
Vì vậy, thay vì lo lắng về việc xe bị "cấm", chúng ta nên chú trọng vào việc đảm bảo xe ô tô được vận hành tốt, hệ thống xử lý khí thải đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định bằng cách bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc xem xét chuyển dần sang sử dụng xe điện, xe lai điện - xu hướng thân thiện với môi trường đang ngày càng phát triển trên toàn cầu.
Ngoài ra, Dự thảo cũng quy định cụ thể về niên hạn sử dụng; cách xác định năm sản xuất đối với xe cơ giới, trong đó xe tải và xe chuyên dùng có niên hạn tối đa 25 năm kể từ năm sản xuất, xe chở người từ 9 chỗ trở lên, xe chở học sinh và xe 4 bánh có gắn động cơ là 20 năm, trong khi xe chở người 4 bánh có gắn động cơ có niên hạn 15 năm.
Đối với các phương tiện không có hồ sơ hoặc tài liệu xác định được năm sản xuất thì sẽ được coi là đã hết niên hạn sử dụng và không được phép lưu hành.
Năm sản xuất của xe sẽ được xác định dựa trên các giấy tờ như giấy chứng nhận chất lượng kỹ thuật, phiếu kiểm tra xuất xưởng, thông tin gắn trên xe hoặc tài liệu do nhà sản xuất cung cấp, trường hợp không có đủ căn cứ pháp lý thì xe sẽ không được phép tiếp tục tham gia giao thông...
