Giống lúa Tiên Sa ghi điểm trên đất Khánh Hòa

Theo ông Trần Đình Trung, Giám đốc Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương Chi nhánh Phú Yên, Công ty được Công ty cổ phần Công nghệ nông nghiệp Chiến Thắng (Hà Nội) nhượng quyền sản xuất và phân phối giống lúa Tiên Sa. Giống này đã được Bộ NN-PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) công nhận vào năm 2022.

Thời gian qua, Ban Phát triển giống cây trồng của Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương đã phân phối giống Tiên Sa cho nông dân các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và Phú Yên (cũ), tới vụ hè thu 2025, giống Tiên Sa mới có mặt trên đồng đất Khánh Hòa.

Vụ hè thu 2025, Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương đã xây dựng 4 mô hình trình diễn giống lúa Tiên Sa tại tỉnh Khánh Hòa với diện tích 1 ha. Vừa qua, Ban Phát triển giống cây trồng của Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương đã tổ chức hội nghị đầu bờ đánh giá mô hình sản xuất giống lúa Tiên Sa tại thôn Tân Bình (xã Tân Định, Khánh hòa), có 53 nông dân tham gia.

Ông Nguyễn Thu, nông dân thôn Tân Bình là người tham gia mô hình, trực tiếp sản xuất hơn 4 sào (500 m2/sào) lúa Tiên Sa. Đây là lần đầu tiên ông Thu làm giống lúa Tiên Sa, những đặc tính ưu việt của giống lúa này lập tức chiếm trọn lòng tin của nông dân này.

Theo ông Thu, Tiên Sa được xem là "giống lúa của nhà nghèo” vì rất dễ canh tác, nhẹ phân, đặc biệt là sạch bệnh nên nông dân không phải tốn tiền mua thuốc bảo vệ thực vật, tiết kiệm được chi phí.

“Tôi làm ruộng cả đời, đã làm rất nhiều giống, giống Tiên Sa tôi mới làm lần đầu mà đã 'mê hoặc' tôi mất rồi. Vụ hè thu 2025 thời tiết rất khắc nghiệt nhưng suốt cả vụ tôi không thấy sâu bệnh phát sinh nên không phải bơm thuốc bảo vệ thực vật, bệnh đạo ôn là tuyệt nhiên không có, sâu đục thân với sâu cuốn lá thì xuất hiện rất ít nên cũng không cần phải phun thuốc phòng trừ. Chỉ đến khi lúa trỗ tôi mới phun thuốc phòng bệnh lem lép hạt”, ông Thu chia sẻ.

Cũng theo ông Thu, giống Tiên Sa không chỉ chống chịu tốt với sâu bệnh mà còn đẻ nhánh rất khỏe, khi lúa trỗ cổ gié thoát nên hạt chắc tận cổ bông. Gié lúa dài, bông đóng hạt rất dày.

“Vụ hè thu 2025, trong giai đoạn lúa trỗ trên địa bàn xuất hiện đợt gió mạnh nhưng diện tích lúa Tiên Sa của tôi không hề hấn, chứng tỏ giống lúa này rất cứng cây, nhìn cây lúa thấy cứng cáp lắm. Gạo Tiên Sa rất mềm, dẻo vừa, gia đình tôi không ăn được gạo dẻo, nhưng cái dẻo nhẹ của gạo Tiên Sa ai cũng thích vì rất ngon cơm.

Sau khi Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương tổ chức hội nghị đầu bờ, 2 đám ruộng có diện tích 2.200 m2 sản xuất lúa Tiên Sa của tôi thu hoạch, gặt được 32 bao lúa. Hôm tổ chức hội nghị đầu bờ, tôi gặt để làm gạo nấu cơm cho bà con đến tham quan ăn thử, ai cũng khen”, ông Nguyễn Thu cho hay.

Ông Thu kể thêm: Lúc cây lúa Tiên Sa còn đứng trên đồng, bà con địa phương ai nhìn thấy cũng mê tít vì lúa phơi bông, bông lúa thoát khỏi lá đòng, bung cổ gié lên khoe lúa sáng trưng. "Trong 4 - 5 ngày lúa trỗ rộ trên địa bàn có đợt gió Nam rất mạnh, gió hết biết luôn, tôi ngỡ lúa hư hết rồi, nhưng cuối cùng lúa vẫn phát triển bình thường, không bị ảnh hưởng”, ông Thu kể.

Ông Võ Thế Khoa, Trưởng thôn Tân Bình (xã Tân Định, Khánh Hòa) tuy không trực tiếp sản xuất giống lúa Tiên Sa nhưng qua hội nghị đầu bờ đánh giá mô hình sản xuất giống này của nông dân Nguyễn Thu, ông Khoa ghi nhận bà con đánh giá rất cao giống lúa này.

“Thời gian sinh trưởng của giống Tiên Sa trong vụ hè thu này khoảng 95 ngày, phù hợp sản xuất vụ hè thu. Sản xuất giống lúa này cũng nhẹ phân, giống chống chịu sâu bệnh tốt nên nông dân không tốn tiền mua thuốc bảo vệ thực vật. Năng suất ước tính đạt 80 tạ/ha, chẳng thua kém các giống lúa khác”, ông Khoa cho hay.

Theo ông Trần Đình Trung, Giám đốc Công ty cổ phần Bảo vệ thực vật 1 Trung ương Chi nhánh Phú Yên, giống Tiên Sa sản xuất trong vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên có thời gian sinh trưởng vụ đông xuân từ 100 - 110 ngày, vụ hè thu 90 - 100 ngày, chiều cao cây 105 - 110 cm; khối lượng 1.000 hạt 23,5g, hạt gạo trong. Năng suất trung bình vụ đông xuân đạt 70 - 80 tạ/ha, thâm canh tốt đạt 80 - 90 tạ/ha. Tiên Sa là giống lúa cứng cây, chống chịu sâu bệnh tốt, chống đổ ngã tốt, bộ lá đứng, đẻ nhánh khá, cơm ngon, mềm, đậm vị.