Thành lập năm 2021 với số vốn ban đầu 2 tỷ đồng và 7 thành viên, Hợp tác xã (HTX) Dứa Mường Nhà (xã Mường Nhà, tỉnh Điện Biên) đứng trước nhiều thách thức. Trên vùng đồi Pu Lau khô cằn, cây dứa Cayenne đã bén rễ, lan xanh giữa nắng gió, mở ra hướng phát triển mới cho người dân.
Ngay từ đầu, Ban Giám đốc HTX đã xây dựng phương án sản xuất bài bản, chú trọng chuyển giao kỹ thuật, đảm bảo trồng, chăm sóc, thu hoạch dứa theo quy trình an toàn, bền vững.
Vùng trồng dứa Cayenne xanh tốt của Hợp tác xã Dứa Mường Nhà trên đồi Pu Lau. Ảnh: Hoàng Châu.
Ông Thào A Giàng, Giám đốc HTX Dứa Mường Nhà chia sẻ: "Khó nhất là khi bà con chưa tin tưởng mô hình. Nhưng khi thấy dứa sinh trưởng tốt, năng suất cao, người dân đã chủ động mở rộng diện tích. Chúng tôi xác định phải làm nông nghiệp sạch, gắn chặt với doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra ổn định".
Từ vài ha ban đầu, đến năm 2024, HTX đã mở rộng lên 150ha, tăng gần gấp đôi so với năm 2022. HTX liên kết với Công ty cổ phần Thực phẩm Đồng Giao (Doveco) để sản xuất theo chuỗi giá trị, doanh nghiệp cung ứng giống, hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm.
Không chỉ thu hoạch quả, HTX còn tận dụng toàn bộ cây dứa. Mầm, lá, gốc già đều được thu mua, chế biến hoặc bán. Mỗi ha dứa mang lại lợi nhuận bình quân 150 triệu đồng/năm, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, vươn lên khá giả.
Đến năm 2024, HTX Dứa Mường Nhà có 22 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho 47 lao động, thu nhập bình quân 4 - 5 triệu đồng/người/tháng. Doanh thu hằng năm khoảng 2,4 tỷ đồng, lợi nhuận ổn định 1,7 tỷ đồng. HTX luôn đặt lợi ích xã viên lên hàng đầu, chú trọng thực hành tiết kiệm, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, minh bạch tài chính để người dân yên tâm gắn bó.
Thành viên Hợp tác xã Dứa Mường Nhà thu hoạch dứa Cayenne - cây trồng đang giúp nhiều hộ dân địa phương thoát nghèo. Ảnh: Hoàng Châu.
Nhờ cây dứa, đời sống người dân bản Pu Lau đổi thay rõ rệt: năm 2022 còn 7 hộ nghèo, đến năm 2024 chỉ còn 1 hộ nghèo và 6 hộ cận nghèo. Cây dứa không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn thay đổi tư duy sản xuất, gắn nông dân với HTX, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.
Bên cạnh phát triển sản xuất, HTX đặc biệt chú trọng bảo vệ môi trường. Trong canh tác, HTX ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, hạn chế thuốc bảo vệ thực vật, xử lý phụ phẩm theo hướng tuần hoàn. Lá và thân dứa sau thu hoạch được tận dụng làm sợi và phân ủ sinh học, giúp giảm rác thải, phát triển kinh tế xanh.
Ông Đỗ Quang Minh, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Điện Biên nhận xét: HTX Dứa Mường Nhà là mô hình tiêu biểu gắn sản xuất nông nghiệp với kinh tế tuần hoàn, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp xanh, nông thôn bền vững của tỉnh.
Ông Đặng Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Mường Nhà cho biết: Chính quyền xã luôn đồng hành, hỗ trợ HTX về thủ tục đất đai, tập huấn kỹ thuật và kết nối doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Mô hình trồng dứa ở đồi Pu Lau không chỉ mang lại thu nhập cao mà còn giúp địa phương hoàn thành nhiều tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình này sang các bản khác, hướng tới vùng chuyên canh dứa xanh, bền vững.
Thành công của HTX không chỉ đến từ sự năng động của Ban Giám đốc mà còn nhờ tinh thần đoàn kết, trách nhiệm của xã viên. Hàng năm, HTX tổ chức đại hội thành viên, công khai kế hoạch tài chính, đảm bảo minh bạch, dân chủ trong quản lý.
Người dân xã Mường Nhà giới thiệu sản phẩm dứa tươi - đặc sản OCOP của vùng đồi Pu Lau, tỉnh Điện Biên. Ảnh: Hoàng Châu.
HTX tích cực tham gia chương trình OCOP, hội chợ nông sản, xúc tiến thương mại, từng bước xây dựng thương hiệu “Dứa Mường Nhà” đạt chuẩn VietGAP, hướng tới xuất khẩu. Mô hình cũng góp phần giúp xã Mường Nhà hoàn thành tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025.
Thời gian tới, HTX đặt mục tiêu mở rộng diện tích dứa lên 200ha, nhân rộng mô hình sang các bản khác, hình thành vùng chuyên canh dứa quy mô lớn. Đồng thời tiếp tục ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, ứng dụng công nghệ cao, hướng tới chuỗi giá trị nông nghiệp khép kín.
Giám đốc HTX Thào A Giàng bày tỏ: "Chúng tôi mong mỗi cây dứa không chỉ mang lại thu nhập mà còn là cây thoát nghèo, giúp người dân gắn bó bền vững với đất và nghề nông".
Hành trình 5 năm của HTX Dứa Mường Nhà là minh chứng cho sức mạnh hợp tác và ý chí vươn lên của người dân vùng cao Điện Biên. Từ vùng đồi khô cằn, Pu Lau hôm nay đã phủ xanh màu cây dứa, mang đến sinh kế bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.
Với những đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, HTX Dứa Mường Nhà xứng đáng là điểm sáng trong phong trào phát triển nông nghiệp xanh, xây dựng nông thôn mới của tỉnh Điện Biên.
