Sáng 19/10, tại Hà Nội, tọa đàm “Đô thị xanh và sứ mệnh bảo vệ - tái sinh môi trường” do Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES), Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes) và thương hiệu Vinhomes phối hợp tổ chức đã diễn ra, thu hút đông đảo các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và nhà đầu tư tham dự.
Tiếp nối thành công của Tọa đàm “ESG - Tấm hộ chiếu cho đô thị của tương lai” diễn ra ngày 18/10, sự kiện sáng nay đi vào một chủ đề chuyên sâu hơn, đó là mô hình đô thị tái sinh (regenerative city), được xem là bước tiến tiếp theo sau kỷ nguyên “đô thị xanh”. Dưới lăng kính ESG++, bộ tiêu chí mở rộng của phát triển bền vững, tọa đàm mở ra những góc nhìn mới về tương lai đô thị Việt Nam: nơi tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và hạnh phúc con người hòa quyện trong một hệ sinh thái tái tạo.
Theo PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên, Chủ tịch Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh, đô thị ngày nay không còn đơn thuần là nơi cư trú hay trung tâm tăng trưởng kinh tế, mà đã trở thành “mặt trận tiên phong” trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Những gì diễn ra trong không gian đô thị hôm nay sẽ quyết định khả năng thích ứng và sức bền phát triển của một quốc gia trong nhiều thập niên tới.
PGS. TS. KTS. Hoàng Mạnh Nguyên, Chủ tịch Viện Khoa học công nghệ Đô thị xanh. Ảnh: Reatimes.
Mô hình “đô thị xanh” đã tạo ra những thay đổi lớn trong hơn hai thập niên qua, giúp giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng và cải thiện chất lượng sống. Tuy nhiên, ông cho rằng mô hình này vẫn còn giới hạn khi chủ yếu tập trung vào việc “giảm hại”, tức là hạn chế tác động tiêu cực, chứ chưa đủ để đảo chiều những tổn thất môi trường tích tụ qua hàng chục năm khai thác quá mức.
“Thế giới đang bước sang giai đoạn mới: từ xanh sang tái sinh. Nếu đô thị xanh giúp con người sống bớt gây hại cho tự nhiên, thì đô thị tái sinh giúp con người cùng thiên nhiên phát triển trở lại", ông Nguyên nhấn mạnh.
TS.KTS. Lê Thị Bích Thuận, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, bổ sung rằng đô thị tái sinh là sự tiến hóa của tư duy quy hoạch - lấy con người làm trung tâm, đặt hạnh phúc và sức khỏe cộng đồng làm thước đo thành công. Khi triết lý này được đưa vào thực tiễn phát triển đô thị, nó sẽ giúp chúng ta thoát khỏi tư duy “bê tông hóa”, hướng đến một không gian sống hài hòa hơn, nơi đô thị vừa giữ được bản sắc riêng, vừa nâng cao chất lượng sống của cư dân.
Đặc biệt, đô thị tái sinh còn giúp giảm áp lực lên môi trường và cải thiện sức khỏe cộng đồng, một yếu tố rất quan trọng trong bối cảnh đô thị hóa nhanh hiện nay. Có thể nói, đây không phải là một triết lý hoàn toàn mới, nhưng việc hiện thực hóa nó thông qua các dự án cụ thể lại là điều rất mới và đầy ý nghĩa. Bà cho rằng, nếu được triển khai đúng hướng, mô hình đô thị tái sinh sẽ góp phần đưa con người trở về gần hơn với tự nhiên, đồng thời đáp ứng được những nhu cầu ngày càng đa dạng của xã hội hiện đại.
TS. KTS. Lê Thị Bích Thuận, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng. Ảnh: Reatimes.
Theo các chuyên gia, ESG++, phiên bản nâng cấp của ESG bổ sung hai trụ cột quan trọng: Regeneration (tái sinh, phục hồi tự nhiên) và Resilience (khả năng thích ứng, chống chịu). Nếu ESG là công cụ đo lường phát triển bền vững, thì ESG++ trở thành nền tảng giúp đô thị chủ động “hàn gắn” và “nâng cấp” hệ sinh thái tự nhiên, kinh tế, xã hội.
“Chúng ta không thể bảo vệ tương lai chỉ bằng cách giảm thiểu tác động tiêu cực; chúng ta phải chủ động tạo ra tác động tích cực. Một đô thị tái sinh không chỉ ‘không gây hại’, mà còn trả lại giá trị cho hành tinh – lọc sạch không khí, tái tạo nguồn nước, phục hồi sinh cảnh và sản sinh năng lượng tái tạo", đại diện Viện Khoa học Công nghệ Đô thị xanh khẳng định.
PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên cho rằng ESG++ với hai trụ cột là Tái sinh và Thích ứng có thể trở thành chuẩn mực đầu tư mới tại Việt Nam. Ông cho rằng, đây không phải là trào lưu, mà là sự dịch chuyển tất yếu của dòng vốn toàn cầu. Thực tế, các quỹ đầu tư ESG và các định chế tài chính quốc tế đang ưu tiên dòng vốn xanh, với chi phí huy động thấp hơn và khả năng mở rộng cao hơn. Các dự án đạt chuẩn ESG++ không chỉ dễ tiếp cận vốn, mà còn sở hữu tính bền vững tài chính vượt trội, bởi chúng định nghĩa lại “lợi nhuận” theo hướng dài hạn, ổn định và có chiều sâu.
Sự chuyển dịch này cũng thay đổi hành vi thị trường. Nhà đầu tư không còn chỉ nhìn vào giá đất hay tốc độ tăng giá, mà sẽ quan tâm đến năng lực tái sinh của dự án: khả năng phục hồi sinh thái, thích ứng khí hậu và vận hành thông minh. Doanh nghiệp bất động sản buộc phải phát triển sản phẩm theo tiêu chuẩn xanh - thông minh - tái sinh; nếu không, họ sẽ bị loại khỏi cuộc chơi mới.
Trong khuôn khổ tọa đàm, dự án Vinhomes Green Paradise Cần Giờ được xem như “phòng thí nghiệm đô thị thế hệ mới” - nơi khái niệm ESG++ được cụ thể hóa bằng mô hình sống thực. Với diện tích 2.870 ha, chỉ 16% diện tích dành cho xây dựng, phần còn lại ưu tiên cây xanh, mặt nước và không gian sinh thái, dự án này hướng tới mô hình vận hành không phát thải. Nguồn năng lượng đô thị đến từ điện gió ngoài khơi, năng lượng mặt trời và hệ thống pin lưu trữ xanh; nước sinh hoạt được xử lý bằng công nghệ Ozone - UV - Chloramine, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Mỗi phương tiện di chuyển nội khu đều sử dụng năng lượng sạch, tạo nên một hệ sinh thái vận hành bền vững đúng nghĩa.
Vinhomes Green Paradise không chỉ là nơi ở, mà là một “thiên đường sống” với chuỗi tiện ích đẳng cấp quốc tế: bệnh viện Vinmec 5 sao hợp tác cùng Cleveland Clinic (Mỹ), hai sân golf 18 hố do Tiger Woods và Robert Trent Jones thiết kế, cùng Nhà hát Sóng Xanh 7 ha – lớn nhất Đông Nam Á. Điểm đặc biệt là Trung tâm ESG Hub tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò “bộ não” của đô thị, giám sát năng lượng, phát thải và chất lượng môi trường theo thời gian thực, giúp cư dân chủ động sống xanh hơn mỗi ngày.
Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Reatimes, nhận định: “Trên thế giới, các đô thị ESG đều ghi nhận ‘green premium’, giá trị bất động sản tăng 20 - 40% so với mặt bằng chung. Khi đô thị phát triển theo chuẩn ESG, giá trị không chỉ đến từ vị trí, mà còn từ niềm tin thị trường, uy tín quốc tế và hệ sinh thái bền vững".
Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Bất động sản Việt Nam. Ảnh: Reatimes
Ông cho rằng Vinhomes Green Paradise Cần Giờ có đầy đủ điều kiện để trở thành hình mẫu tiên phong của Việt Nam. Khi dự án này thành công, nó không chỉ nâng giá trị bất động sản mà còn nâng vị thế đô thị Việt Nam trong bản đồ phát triển xanh toàn cầu.
Đồng tình với quan điểm của nhà báo Phạm Nguyễn Toan, PGS.TS.KTS. Hoàng Mạnh Nguyên chia sẻ rằng: “Điều đáng nói ở Green Paradise không chỉ là công nghệ, mà là tư duy đưa thiên nhiên trở lại trung tâm quy hoạch, đặt giới hạn sinh thái làm ‘đường biên đỏ’ cho mọi quyết định. Nếu triển khai đúng tinh thần ESG++, Cần Giờ hoàn toàn có thể trở thành biểu tượng đô thị tái sinh, một case study để Việt Nam nhân rộng".
Bởi, như ông nói, đô thị của tương lai không chỉ là nơi để ở mà là nơi để con người hạnh phúc, thiên nhiên hồi sinh và cộng đồng phát triển. “Xanh, thông minh, sinh thái, tái sinh - đó không chỉ là khẩu hiệu, mà là sứ mệnh của thời đại.
