Hà Nội tích hợp quy hoạch giao thông - môi trường - hạ tầng

Sáng 6/11, tại Hà Nội, Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội (HAUPA) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo “Khảo sát Kết quả dài hạn của Chương trình Phát triển tổng thể Hà Nội (HAIDEP)”.

Hội thảo nhằm tổng kết những thành tựu, đánh giá tác động dài hạn và rút ra bài học kinh nghiệm từ quá trình triển khai Chương trình HAIDEP trong suốt 20 năm qua; đồng thời trao đổi về định hướng hợp tác tương lai giữa JICA và Thành phố Hà Nội trong phát triển đô thị bền vững, đặc biệt là định hướng phát triển đô thị theo giao thông (TOD), hướng tới một Thủ đô văn minh, hiện đại và đáng sống.

Theo ông Kobayashi Yosuke, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam, HAIDEP là quy hoạch toàn diện đầu tiên của Hà Nội tích hợp các lĩnh vực đô thị, giao thông và môi trường. Phương pháp lập quy hoạch này đã tác động mạnh mẽ đến hệ thống quy hoạch đô thị của Việt Nam, thúc đẩy xu hướng phát triển đô thị thông minh, bền vững và nâng cao năng lực quản lý.

“Từ khi bắt đầu triển khai năm 2007, các ý tưởng và kết quả của HAIDEP vẫn được các cơ quan, chuyên gia Việt Nam đánh giá cao, có ảnh hưởng sâu rộng đến công tác quy hoạch đô thị, phát triển hạ tầng giao thông và cấp thoát nước”, ông Kobayashi Yosuke nhận định.

Ông Đào Minh Tâm, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội thông tin, kết quả nghiên cứu HAIDEP đã được UBND thành phố tiếp nhận từ năm 2007 và giao cho các đơn vị chủ chốt tích hợp vào “Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050” theo Quyết định 1259/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Sau gần 20 năm, có thể khẳng định phương pháp và tư duy quy hoạch của HAIDEP đã tạo bước chuyển lớn, trở thành nền tảng cho chiến lược phát triển đô thị Hà Nội hiện nay.

Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, HAIDEP mang lại nhiều đóng góp nổi bật. Trước hết, chương trình xác lập phương pháp tiếp cận quy hoạch tích hợp liên ngành, một hướng đi hiện đại, đặt nền móng cho các quy hoạch tiếp theo. Đồng thời, HAIDEP đã định hình mạng lưới giao thông công cộng khối lượng lớn, từ xe buýt nhanh (BRT) đến đường sắt đô thị (UMRT), tạo tiền đề cho việc triển khai các tuyến Metro số 2, 3 và 5 sau này.

Một thành quả quan trọng khác là việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đô thị toàn diện đầu tiên của Hà Nội, bao gồm bản đồ quy hoạch, dữ liệu dân cư, tầng không gian, môi trường, giao thông và các khu vực bảo tồn. Hệ thống này đã hỗ trợ tích cực cho công tác quản lý và phát triển đô thị trong suốt hơn 15 năm.

Bên cạnh đó, HAIDEP cũng đặt nền tảng cho tư duy phát triển đô thị bền vững, coi trọng yếu tố sinh thái, bảo vệ tài nguyên nước, hồ và cây xanh, khuyến nghị quy hoạch và cải tạo các hồ điều hòa, hành lang xanh, khu sinh thái ven sông Hồng.

Đáng chú ý, HAIDEP đã giới thiệu các nguyên tắc thiết kế đô thị hiện đại, chú trọng không gian công cộng, cảnh quan và bản sắc kiến trúc, góp phần hình thành tư duy mới trong quản lý phát triển kiến trúc đô thị.

Chương trình không chỉ đưa ra các giải pháp mang tính kỹ thuật mà còn mở ra hướng tiếp cận tổng hợp, đa chiều, gắn kết xã hội, môi trường, thể chế, tài chính và con người trong công tác quy hoạch.

Từ thực tiễn nghiên cứu và tác động của HAIDEP, Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội định hướng giai đoạn 2025-2035 sẽ tập trung tiếp tục kế thừa và phát triển những giá trị cốt lõi của chương trình.

Trong đó, Hà Nội sẽ thúc đẩy tích hợp quy hoạch không gian - giao thông - môi trường - hạ tầng - số hóa; phát triển mô hình đô thị theo định hướng giao thông (TOD) quanh các tuyến metro; đồng thời đổi mới cơ chế tài chính đô thị, hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường năng lực quản trị và dữ liệu đô thị. Thành phố cũng sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế, kế thừa hiệu quả hỗ trợ kỹ thuật từ JICA, KOICA, UN-Habitat, ADB và các tổ chức phát triển đô thị tiên tiến khác, hướng tới xây dựng Hà Nội trở thành đô thị xanh, thông minh và bền vững.