'Đây là thời cơ vàng để ngành thủy sản tháo gỡ thẻ phạt của EC'

Sáng 23/4, tại Nghệ An, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị triển khai các giải pháp chống khai thác thủy sản trái phép, không báo cáo và không theo quy định (IUU) các tỉnh ven biển phía Bắc. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến và Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An Hoàng Nghĩa Hiếu chủ trì.

Nhìn nhận tổng quan kết quả thực hiện IUU những năm qua, thấy rằng các địa phương đã kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo, xây dựng nội dung, kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo chỉ đạo của Ban Bí thư, của Chính phủ.

Các tỉnh có biển đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, kết hợp với sự ủng hộ, đồng lòng của đông đảo ngư dân đã tạo nên bước chuyển mình căn cơ trên nhiều phương diện, thể hiện rõ qua số vụ vi phạm giảm thiểu rõ rệt so với trước.

Thời gian đầu triển khai công tác IUU nhận thấy thực trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam bị xử lý do vi phạm vùng biển nước ngoài khá phổ biến, nhất là giai đoạn 2015 – 2020 với số lượng bình quân trên 120 tàu/ năm.

Xác định đây là vấn đề hết sức nan giải, đồng thời là lực cản trong tháo gỡ “thẻ phạt” của EC, các địa phương đã xây dựng kế hoạch phù hợp với nhu cầu thực tiễn, cùng lúc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đồng thời áp dụng chế tài nghiêm khắc nhằm tạo bước ngoặt lớn. Những con số thống kê đã nói thay tất cả, từ năm 2021 đến nay số lượng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài đã giảm rõ rệt so với trước, tính riêng từ mốc 2018 đã chấm dứt việc đánh bắt bất hợp pháp tại các nước, quốc đảo Thái Bình Dương.

Để duy trì xuyên suốt, trong thời gian tới các địa phương phải tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư, Nghị quyết số 52/NQ-CP của Chính phủ và các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về IUU và các văn bản khác có liên quan, đảm bảo đúng tiến độ, lộ trình.

Phải gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp và lực lượng chức năng trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Từ đó chủ động ban hành các cơ chế, chính sách theo thẩm quyền để chống khai thác IUU hiệu quả, đan xen hỗ trợ ổn định sinh kế, chuyển đổi nghề nghiệp cho ngư dân, hoàn thiện hạ tầng phát triển nuôi trồng thủy sản.

Đặc biệt, trường hợp không ghi nhận sự chuyển biến, qua đó ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC thì Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban cán sự đảng UBND tỉnh, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh phải chịu trách nhiệm.

Không dừng lại ở đó, các địa phương cần áp dụng triệt để các quy định tại Nghị quyết số 04/NQ-HĐTP ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản. Xác định các đối tượng tập trung xử lý là các đầu nậu, chủ cơ sở, doanh nghiệp thu mua, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu thủy sản, các chủ tàu, thuyền trưởng, các tổ chức, cá nhân môi giới, móc nối, dung túng, tiếp tay cho hành vi khai thác trái phép…

Chủ trì Hội nghị, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định: “4 nội dung mà Ủy ban châu Âu khuyến nghị đã rất rõ ràng, đặc biệt là quản lý, giám sát đội tàu và xử lý vi phạm hành chính. Do vậy từ nay đến tháng 9/2025 là thời cơ, là cơ hội vàng để gỡ “thẻ phạt”, nếu chúng ta không tận dụng được thì sau đó sẽ rất khó khăn. Thời gian trước mắt không còn nhiều, chúng ta phải xác định mở một đợt cao điểm, yêu cầu các địa phương cùng các bên liên quan bám sát tinh thần chỉ đạo của Trung ương, của Thủ tướng Chính phủ để thực hiện nghiêm”.