
Gà Tiên Yên là một trong những sản phẩm OCOP chủ lực của Quảng Ninh. Ảnh: Nguyễn Thành.
Gà Tiên Yên, giống gà bản địa của huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh, từ lâu đã nổi tiếng với chất lượng thịt thơm ngon, săn chắc. Trước đây, việc chăn nuôi chủ yếu dựa vào phương pháp truyền thống, quy mô nhỏ lẻ, dẫn đến năng suất thấp và khó kiểm soát chất lượng.
Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của các cấp chính quyền và ngành khoa học công nghệ, gà Tiên Yên đã từng bước được nâng tầm, trở thành sản phẩm OCOP chủ lực của tỉnh, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế địa phương.
Một trong những bước tiến quan trọng trong việc phát triển giống gà Tiên Yên là ứng dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo. Cụ thể, từ năm 2014, Sở KHCN Quảng Ninh phối hợp với huyện Tiên Yên triển khai ứng dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo giống gà Tiên Yên. Trước đây, tỷ lệ ấp nở thành công chỉ đạt khoảng 70-80%, nhưng nhờ áp dụng công nghệ này, tỷ lệ đã tăng lên hơn 90%.
Từ cơ sở ban đầu được ứng dụng triển khai, đến nay, dự án đã triển khai ở 3 cơ sở, với số lượng gà giống được tạo ra từ công nghệ thụ tinh nhân tạo năm 2024 của huyện đạt trên 1 triệu con giống, đáp ứng khoảng 90% lượng giống trên địa bàn.
Là người tiên phong trong việc nghiên cứu và triển khai công nghệ này tại Tiên Yên, ông Lý Văn Diểng, Giám đốc Công ty CP Phát triển Chăn nuôi và Nông - Lâm - Ngư nghiệp Phúc Long, cho biết, hiện mỗi năm đơn vị cung cấp khoảng 600.000 con gà giống khỏe mạnh ra thị trường .
Đáng chú ý, từ tháng 10/2023, huyện Tiên Yên phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam triển khai dự án "Ứng dụng khẩu phần thức ăn bổ sung thảo dược nhằm nâng cao chất lượng thịt và hiệu quả chăn nuôi gà Tiên Yên thương phẩm".

Gà Tiên Yên được nâng tầm nhờ ứng dụng KHCN. Ảnh: Nguyễn Thành.
Theo đó, người nuôi bổ sung hỗn hợp thảo dược hoặc bột quế vào khẩu phần ăn của gà từ 13 tuần tuổi trở lên. Kết quả cho thấy, đàn gà có khả năng kháng bệnh tốt hơn, ít mắc bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa, chất lượng thịt cải thiện, giảm mỡ nhưng vẫn giữ được mùi vị thơm đặc trưng . Đặc biệt, giá bán gà nuôi theo phương pháp này cao hơn từ 5.000 đến 15.000 đồng/kg, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người chăn nuôi.
Để bảo vệ và phát triển thương hiệu gà Tiên Yên, huyện đã triển khai việc dán tem điện tử và đeo nhẫn truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm. Gà Tiên Yên được bán với giá từ 120.000 – 200.000 đồng/kg và thường "cháy hàng" vào các dịp lễ, tết . Sản phẩm được phân phối rộng rãi tại các hệ thống chợ, siêu thị và nhà hàng ở Quảng Ninh, Hà Nội, Hải Phòng, góp phần nâng cao giá trị và uy tín của thương hiệu.
Việc ứng dụng khoa học công nghệ trong chăn nuôi gà Tiên Yên không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Năm 2024, sản lượng gà thịt Tiên Yên thương phẩm toàn huyện đạt trên 1,2 triệu con/năm, với doanh thu gần 400 tỷ đồng, gấp 8,5 lần so với năm 2010 . Nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo và trở nên khá giả nhờ nuôi gà Tiên Yên, góp phần vào sự phát triển bền vững của huyện.
Theo bà Đỗ Thị Duyên, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Tiên Yên, việc ứng dụng khoa học công nghệ trong chăn nuôi gà Tiên Yên đã mang lại những kết quả tích cực, nâng cao giá trị sản phẩm và đời sống người dân.
Đây là minh chứng rõ ràng cho việc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc địa phương và tiến bộ khoa học, tạo nên một mô hình phát triển nông nghiệp bền vững và hiệu quả.