Gia đình chị Phạm Thị Thanh (thôn Yên Thịnh, xã Vĩnh Lạc, Lục Yên, Yên Bái) vụ hè vừa qua trồng 6 sào dưa lê và dưa hấu, ước tính sản lượng dưa thu trên 4 tấn, thu nhập 40 triệu đồng, trừ chi phí lãi trên 30 triệu đồng.
Chị Thanh cho biết trước đây, trên đất trồng dưa hiện tại gia đình trồng một số cây màu nhưng năng suất không cao. Mấy năm gần đây, chị mạnh dạn trồng dưa lê và dưa hấu, hiệu quả kinh tế hơn hẳn, không mất nhiều công chăm sóc, thời gian được thu hoạch nhanh.
Các diện tích đất lúa kém hiệu quả được người dân mạnh dạn chuyển đổi sang cây dưa, cho thu nhập khá. Ảnh: Khắc Điệp.
Hiện toàn xã Vĩnh Lạc có khoảng hơn 10ha trồng dưa các loại, tập trung ở các thôn Yên Thịnh, Bến Muỗm, Trung Tâm. Theo tính toán, vụ dưa hè vừa qua năng suất ước đạt gần 12 tấn/ha, giá bán trung bình dưa lê từ 10 - 20 nghìn đồng/kg, dưa hấu từ 10 - 15 nghìn đồng/kg, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con.
Hiện nay dưa lê, dưa hấu được trồng ở hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Lục Yên. So với các loại nông sản khác, cây dưa dễ trồng, thời gian thu hoạch nhanh và được người tiêu dùng ưa chuộng.
Dưa lê, dưa hấu đầu tư vốn ít, cách trồng đơn giản, nhàn công chăm sóc, thu hoạch dễ dàng, thời gian từ lúc trồng đến khi thu hoạch là 60 - 75 ngày, phù hợp với đất soi bãi, thu nhập lại cao hơn so với những loại cây rau màu khác.
Kỹ thuật trồng dưa lê, dưa hấu cũng khá đơn giản, thời điểm cây dưa phát triển cần bón thúc để cây đẻ nhánh và tạo ngọt với đạm, kali hoặc dùng phân bón thúc. Khi cây dưa ra hoa, muốn đạt tỷ lệ đậu quả cao phải thụ phấn bằng tay, phun thuốc đậu quả sinh học, nhờ côn trùng hỗ trợ thụ phấn tự nhiên. Đồng thời, áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong việc cắt ngọn, tỉa cành và thụ phấn cho hoa.
Nếu nắng nhiều, dưa dễ bị héo, phải tưới nước thường xuyên nhưng nếu mưa nhiều thì thối gốc nên năng suất, chất lượng dưa lê và dưa hấu phụ thuộc rất lớn vào thời tiết.
Việc chú trọng áp dụng tiến bộ kỹ thuật, kết hợp với chuyển đổi cây trồng trên đất soi bãi đã mang lại thu nhập cao hơn cho nông dân tại Lục Yên. Tuy nhiên, ngành chức năng cũng khuyến cáo nông dân không nên trồng một cách ồ ạt, tràn lan, dễ dẫn tới khó tiêu thụ.
