Giữa trưa, nắng đã trên đỉnh đầu, chị Xoa vẫn luôn tay tra từng bó cỏ vào chiếc máy cắt, tiếng máy vang động cả một góc bản, xung quanh đàn bò đang ngước cổ chờ đến giờ ăn. Trại nuôi trâu, bò của vợ chồng chị Nông Thị Xoa và anh Giàng Văn Tiến ở thôn Bản Đính, xã Nghiên Loan (Thái Nguyên) thuộc dạng quy mô lớn nhất ở xứ miền núi cao này.
Trại nuôi trâu, bò của vợ chồng chị Nông Thị Xoa và anh Giàng Văn Tiến. Ảnh: Ngọc Tú.
Trang trại gồm 8 dãy chuồng, quy mô gần 200 con, có 2 dãy nuôi trâu, còn lại là bò sinh sản và bò thương phẩm. Đã nhiều năm nay, công việc hàng ngày của chị Xoa là chuẩn bị thức ăn, vệ sinh chuồng trại, quản lý vật tư.
Nói về hành trình xây dựng trang trại, chị Xoa cho biết, gia đình đã nuôi trâu, bò từ năm 2017, lúc đầu chỉ nuôi vài con để vỗ béo, thấy hiệu quả nên mở rộng dần. Đến năm 2024, hai vợ chồng quyết định mở thêm khu chăn nuôi này, lúc đầu chủ yếu nuôi bò vỗ béo, sau nuôi thêm bò sinh sản để cấp con giống cho bà con trong vùng.
Tay vừa xúc cỏ cho bò, chị Xoa nói nhỏ nhẹ, mình chỉ chuyên cắt cỏ dọn vệ sinh chuồng trại, chồng mình mới rành về nghề nuôi trâu, bò, muốn hiểu rõ thì gặp anh ấy.
Giàng Văn Tiến có dáng người khá đậm, ngồi trước hiên nhà đón chúng tôi. Không cầu kỳ chào hỏi, Tiến bắt nhịp câu chuyện về nghề nuôi bò đang phát triển từng ngày trên mảnh đất toàn đồi với núi này.
Theo Tiến, sở dĩ nghề nuôi trâu, bò ở đây phát triển vì có chợ bò Nghiên Loan, chợ trâu, bò này có quy mô lớn nhất nhì miền Bắc, mỗi phiên có hàng nghìn con được tư thương mang đến giao dịch.
Thức ăn nuôi trâu, bò chủ yếu là cỏ voi được người dân trồng ở đất soi bãi. Ảnh: Ngọc Tú.
Chợ trâu, bò Nghiên Loan thu hút thương lái từ nhiều nơi, những ông chủ lớn họ mua những con bò béo tốt, còn những con gầy, ốm thường để lại. Bà con trong vùng chọn mua những con bò gầy, ốm với giá phù hợp mang về nuôi vỗ béo khoảng hai đến ba tháng, khi đạt tiêu chuẩn lại mang ra chợ bán kiếm lời. Một con bò nếu nuôi tốt, sau ba tháng có thể lãi vài triệu đồng, nhờ đó nghề nuôi trâu, bò vỗ béo phát triển nhanh.
Nói về trang trại của mình, Tiến cho biết, khu chuồng nuôi gần 200 con chỉ là một trong nhiều khu chuồng của gia đình, hiện anh có một số chuồng nuôi vệ tinh khác đặt ở các vùng lân cận, tổng số trâu, bò hiện có khoảng 400 con.
Vừa nhấp chén trà, Tiến tiếp tục câu chuyện, nghề nuôi trâu, bò nếu mình có đam mê mang lại thu nhập khá. Nuôi vỗ béo cho thu nhập nhanh, nuôi sinh sản thu nhập lâu dài, ổn định.
Tiến ví dụ, mình mua một con bò gầy ở chợ giá 10 triệu đồng, về nuôi bằng cỏ trộn với cám, sau ba tháng nếu thuận lợi gặp lúc được giá có thể bán được 15 triệu, thậm chí hơn.
Vấn đề của bà con là nuôi số lượng ít nên tổng thu nhập từ nuôi trâu, bò không lớn, các hộ nuôi manh mún nếu gặp lúc thị trường đi xuống dễ bị tư thương ép giá. Đó cũng là lý do mình thành lập Hợp tác xã Giàng Tiến.
Hợp tác xã Giàng Tiến liên kết với các hộ nuôi trâu, bò trong vùng cùng phát triển, mình cung cấp con giống, hỗ trợ bà con đầu ra. Nếu nuôi vỗ béo mình cũng có thể kết hợp cung cấp thức ăn hoặc mua lại bò của bà con. Hiện nay hợp tác xã đã có 10 thành viên, sắp tới sẽ mở rộng thêm.
Nuôi trâu, bò vỗ béo hoặc sinh sản mang lại lợi nhuận tốt cho người dân ở xã Nghiên Loan, tỉnh Thái Nguyên. Ảnh: Ngọc Tú.
Để nuôi được trâu, bò với số lượng lớn, thức ăn rất quan trọng, hiện hợp tác xã đã trồng được khoảng 10ha cỏ voi, nhưng vẫn phải mua thêm của bà con. Do nuôi trâu, bò cần số vốn khá lớn nên nhiều hộ không có khả năng, những hộ này có thể trồng cỏ cung cấp cho hợp tác xã.
“Hiện nay, giá cỏ voi tươi khoảng 1.000 đồng/kg, nếu tận dụng đất đồi, đất soi bãi trồng diện tích lớn cũng mang lại thu nhập đáng kể cho người dân”, anh Tiến cho biết.
Trong câu chuyện của Giàng Văn Tiến, trên mảnh đất mở mắt ra là thấy rừng này, nghề nuôi trâu, bò thực sự là hướng đi có thể thoát nghèo, làm giàu.
