Người nuôi chủ động các biện pháp phòng bệnh
Đang vào vụ chăn nuôi quan trọng nhất trong năm, ngành chăn nuôi TP.HCM đang đối mặt với thách thức lớn trong việc bảo vệ đàn vật nuôi và ổn định nguồn cung thịt heo cho thị trường. Nhằm ứng phó hiệu quả với nguy cơ lây lan dịch bệnh, nhiều hộ chăn nuôi trên địa bàn thành phố đã chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.
Người nuôi heo xã Hòa Hiệp thực hiện phun khử khuẩn chuồng trại heo. Ảnh: Lê Bình.
Gia đình ông Mai Xuân Du (xã Hòa Hiệp) thời điểm này đang tất bật chăm sóc cho đàn heo hơn 500 con, trong đó có 300 con heo sẽ bán dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026. Ông Du cho biết, nuôi heo vào cuối năm thời tiết lạnh, thường có mưa bão nên nguy cơ về dịch bệnh luôn tiềm ẩn. Vì vậy, trước khi tái đàn, ông tiến hành phun xịt khử trùng, vệ sinh toàn bộ chuồng trại cũng như các trang thiết bị, dụng cụ chăn nuôi nhằm hạn chế tối đa điều kiện phát sinh dịch bệnh.
“Trong quá trình nuôi, chúng tôi tiến hành vệ sinh chuồng trại hàng ngày và thường xuyên khử khuẩn 3 lần/ tuần, tiêm vaccine và bổ sung vitamin cho heo, hạn chế người lạ vào khu vực chăn nuôi”, ông Du cho biết.
Là hộ chăn nuôi quy mô lớn, với hơn 2.000 con gà ri thả vườn nên công tác phòng, chống dịch bệnh cho đàn gia cầm được gia đình ông Nguyễn Minh Lý (xã Châu Pha) đặc biệt quan tâm. Ông Lý cho biết, cuối năm thời tiết lạnh, mưa, ẩm nên đàn gà rất dễ xuất hiện các dịch bệnh. Do vậy, trong quá trình chăn nuôi, ông thường xuyên phun thuốc khử trùng định kỳ xung quanh khu vực chuồng nuôi để hạn chế tối đa mầm bệnh. Ông Lý cũng thực hiện tiêm vaccine cho gà đúng lịch, đủ liều và thường xuyên theo dõi sức khỏe đàn vật nuôi, phát hiện sớm những con gà bị ốm để cách ly, điều trị.
Không chỉ các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, các trang trại chăn nuôi heo, gà lớn công tác phòng, chống dịch bệnh càng được đặc biệt chú trọng, nhất là thời điểm các trang trại đang tích cực chăm sóc đàn gia súc, gia cầm chuẩn bị cho vụ Tết Nguyên đán sắp tới.
Ghi nhận tại các trang trại chăn nuôi lớn, công tác tiêm phòng vaccine cho heo, gà được trang trại thực hiện đầy đủ và liên tục cho từng lứa. Ngoài ra, hệ thống chuồng trại luôn được phun khử trùng, sát khuẩn thường xuyên tuần từ 2 - 3 lần, vôi bột được rắc xung quanh chuồng trại, lối ra vào, không cho người lạ ra vào chuồng trại. Khi có người vào trang trại sẽ phải thực hiện phun xịt khử trùng toàn thân, mặc đồ bảo hộ mới được vào trang trại…
Nhờ tuân thủ nghiêm ngặt quy trình này, nhiều hộ chăn nuôi, trang trại đã tăng cường kiểm soát vệ sinh vượt qua được các đợt bùng phát dịch, duy trì sản xuất ổn định và góp phần đảm bảo nguồn cung thực phẩm cho người dân thành phố.
Tăng cường kiểm soát dịch bệnh
Thực tế nhiều năm qua cho thấy, các đợt dịch tả heo châu Phi thường gây thiệt hại nặng nề cho những hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, đặc biệt là những hộ nuôi theo hình thức chuồng hở truyền thống, chưa áp dụng đầy đủ các biện pháp an toàn sinh học. Mặc dù cơ quan thú y và chính quyền địa phương thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn biện pháp phòng, chống dịch bệnh, nhưng thói quen chăn nuôi truyền thống vẫn khiến nguy cơ tái bùng phát luôn tiềm ẩn.
Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM, tính đến ngày 14/10, thành phố đã phát hiện 14 ổ dịch tại 22 hộ thuộc 10 xã, với gần 800 con heo buộc phải tiêu hủy. Cơ quan chức năng thành phố cũng đã phát hiện và xử lý một trường hợp cơ sở giết mổ tập trung nhập heo nhiễm bệnh tả châu Phi với 152 con.
Giữa bối cảnh dịch bệnh hoành hành, nhiều doanh nghiệp, hộ chăn nuôi tại TP.HCM và khu vực lân cận đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi áp dụng mô hình chăn nuôi an toàn sinh học và ứng dụng công nghệ cao.
Điển hình như Công ty TNHH Trang Linh, tại xã Xuyên Mộc. Trang trại hiện nuôi hơn 45.600 con heo (gồm 42.000 con heo thịt và 3.600 con heo nái) trên đệm lót sinh học, heo trong suốt quá trình nuôi không phải tắm, nên chuồng trại không phát sinh nước thải. Cùng kết hợp là hệ thống chuồng lạnh khép kín, máng ăn và nước uống tự động giúp tiết kiệm chi phí điện, nước và thuốc thú y, đồng thời giảm tối đa nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh. Đây được xem là mô hình chăn nuôi bằng đệm lót sinh học quy mô lớn, thành công nhất tại Việt Nam hiện nay.
Quy trình nuôi heo trên đệm lót sinh học của Công ty TNHH Trang Linh, xã Xuyên Mộc đã hạn chế được mầm bệnh. Ảnh: Lê Bình.
Ông Phạm Trường Giang, Giám đốc điều hành công ty cho biết, từ khi đi vào hoạt động đến nay, trang trại chưa từng ghi nhận dịch bệnh nào xảy ra. Xác định con người là yếu tố chính mang mầm bệnh vào trang trại, vì vậy mọi công đoạn khử khuẩn đều được kiểm soát nghiêm ngặt. Công tác phòng, chống dịch lúc nào cũng được đặt lên hàng đầu. Công nhân ăn ở ngay tại chỗ, toàn bộ nhu yếu phẩm được cung cấp từ nông trại nhằm hạn chế việc ra vào.
Cuối năm cũng là thời điểm người dân tái đàn để phục vụ thị trường Tết, cùng với thời tiết thay đổi thất thường và nhu cầu vận chuyển, giết mổ tăng cao, khiến dịch bệnh dễ lây lan hơn. Theo nhận định của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, đây là giai đoạn cần tăng cường giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định phòng dịch, đồng thời nâng cao ý thức phòng bệnh trong cộng đồng người nuôi.
Ông Trần Phú Cường, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM cho biết, thành phố đang triển khai đồng bộ các giải pháp khẩn cấp để ứng phó với dịch bệnh: Tăng cường kiểm soát vận chuyển, giết mổ và duy trì chuỗi sản xuất heo an toàn. Đồng thời, Chi cục cũng kiểm tra chặt chẽ giấy tờ kiểm dịch và nguồn gốc động vật trước khi đưa vào giết mổ.
“Các cơ sở giết mổ tập trung phải đảm bảo rằng mọi lô heo nhập đều có giấy kiểm dịch hợp lệ, được kiểm tra lâm sàng trước khi giết mổ. Khi phát hiện heo có dấu hiệu nghi ngờ, phải tạm dừng giết mổ và thực hiện tiêu hủy đúng quy định”, ông Cường trao đổi.
Song song đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP.HCM tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi về biện pháp an toàn sinh học, khuyến khích quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung để dễ dàng kiểm soát dịch bệnh, hạn chế ảnh hưởng đến dân cư. Các chính sách hỗ trợ người dân bị thiệt hại, cũng như khuyến khích nhân rộng mô hình chăn nuôi công nghệ cao đang được xem xét triển khai.
Hiện, tổng đàn heo của TP.HCM hơn 1,3 triệu con, của gần 4.000 cơ sở chăn nuôi. Trong đó, các trang trại quy mô lớn chỉ chiếm hơn 5%, số cơ sở nhưng nuôi tới 71% tổng đàn, con số này phản ánh xu hướng chuyển dịch mạnh sang chăn nuôi tập trung, hiện đại. Tuy nhiên, hơn 90% cơ sở còn lại vẫn là quy mô nhỏ, tiềm ẩn nguy cơ cao khi dịch bệnh lan rộng.
